fotografía

No novo número do semanario analizamos tamén Rosendo Salvado, ‘o defensor dos sen alma’, e o traballo de Filippo Prósperi e Cándida Otero que Vítor Vaqueiro condensou na obra 'Facedores de imaxes. Fotografía e sociedade en Vigo. 1870-1915'.

A sede da Fundación Barrié, na Coruña, acolle en primicia para o Estado español a exposición Proxecto Polaroid: Na intersección da arte e a tecnoloxía, máis de 300 pezas, entre as que se conta material gráfico elaborado con toda gama de papel e películas Polaroid e coas que se abarca unha produción artística que vai desde a década de 1940 até a actualidade.

O Museo Etnográfico de Ribadavia exhibe, até o 31 de marzo, dúas placas de estampas do proxecto 'Visite Galicia' que, na primeira metade da década de 1930 e até o golpe de Estado de 1936, pretendía difundir os valores do país e que poderían constituír o primeiro arquivo fotográfico que contén unha visión xeal da Galiza. 

Os seus nomes apenas son coñecidos e da súa obra apenas sobrevivíu unha pequena mostra, mais Filippo Prosperi e Cándida Otero foron nomes ilustres da fotografía na Galiza no último terzo do século XIX. Vítor Vaqueiro recupera a súa historia no seu libro Facedores de imaxes (Galaxia). 

Ariadna Silva, fotógrafa, pon a súa mirada detrás de Friccións, un proxecto no que pretende capturar as pegadas que deixou o Prestige nas rochas das praias galegas. Silva aborda os pasos e a documentación que hai detrás da toma das imaxes así como as dificultades das novas xeracións para coñecer a catástrofe, algo que, baixo o seu punto de vista, “denota moitas cousas”. 

O gañador do X Premio Galiza de fotografía Contemporánea, Joan Alvado, inaugura na Sala de Exposicións do Pazo de San Marcos de Lugo a obra gañadora, titulada "Os batismos de meia noite". 

Ramón Ocaña foi o fotógrafo de Cangas durante o século XX. O seu traballo documentou a vida social e política da vila durante aquela época, nunhas fotografías que a Asociación Cultural A Cepa rescatou e puxo á disposición da veciñanza no monográfico titulado Ramón Ocaña, o fotógrafo de Cangas
do século XX.

Vanessa Casteleiro, fotoxornalista, é unha das fundadoras de Ollo, un colectivo fotográfico multidisciplinar recentemente creado para contar e divulgar historias a través da imaxe. Casteleiro aborda a creación de narrativas e o compromiso coa sociedade e coas mulleres, entre outros, xa que como ela di “decidimos que tiñamos un traballo pendente”.

Recolle dúas series, unha de imaxes en branco e negro de edificios seminais da arquitectura do século XX, e outra con fotografías en color dos poboados de colonización que proliferaron a mediados do pasado século,

Se falamos de fotografía en Redondela falamos dos Cal. Tres xeracións traballaron esta arte de maneira autodidacta chegando a profesionalizarse e a transformar a súa paixón en algo constante ao longo de toda a súa vida. Agora a cooperativa Cal-3, nome actual do proxecto que mantén viva a chama desta familia, presentará este mes un libro sobre o seu legado que abrangue máis dun século e que retratou, principalmente, a vida e as xentes dese municipio da ría de Vigo. Catro foron os protagonistas desta saga familiar de fotógrafos: Saturno, Avelino, Mundo e Félix Cal.

"A comedia ofrece moitas ferramentas: a sátira, a parodia, o grotesco... E esa variedade permíteche ser moi libre á hora de facer un teatro político", declaran nesta extensa conversa.

Beatriz García, fotógrafa, está detrás de Lousas, un proxecto exposto no Festival FFoco da Coruña e que retrata a industria louseira de Valdeorras desde unha mirada intimista. García aborda a discrepancia existente sobre este motor económico da comarca, convertido ao mesmo tempo nun símbolo de contaminación, xa que como ela di “toda acción humana ten as súas consecuencias no medio ambiente”.

Eutropio Rodríguez, fotógrafo, é o editor de O pálpito interior, que, da man de A Central Folque, recolle as imaxes realizadas polo holandés Ton van Vliet en Agolada nas décadas dos 70 e os 80. Rodríguez relata o proceso de selección das máis de catro mil instantáneas e aborda a cuestión da mirada estranxeira, xa que, como el di, “Ton calculaba unha distancia de medio século entre o que el vivía en Rotterdam até a Galiza dese momento”.

A Deputación da Coruña celebra os vindeiros 11 e 12 de novembro as xornadas A fotografía nas coleccións locais, que analizará o papel dos arquivos locais, exporán experiencias de difusión da fotografía e analizará diferentes experiencias que empregan a fotografía como expresión da memoria e da identidade local. 

Anxo Cabada leva catro anos percorrendo os estudos de 34 artistas da Galiza para retratar aquelas persoas que están a crear imaxe plástica durante o últimos cincuenta anos. Ata o 15 de xaneiro,  o resultado pódese observar na mostra Sombras atlánticas. Retratos da arte galega que se inaugurou o pasado 4 de novembro no Edificio Castelao do Museo de Pontevedra.

A mostra reúne retratos en branco e negro de artistas de distintas xeracións, modalidades artísticas e territorios, todas e todos con nacemento ou residencia na Galiza.

Nun tempo en que non era fácil para as mulleres desenvolver unha carreira profesional na fotografía, Eve Arnold, Inge Morath e Cristina García Rodero lograron deixar pegada coa súa mirada sobre a segunda metade do século XX. A Fundación Luis Seoane vén de inaugurar unha mostra coa súa obra. 

Tres xeracións de fotógrafos da familia Cal retrataron, principalmente, a vida e as xentes de Redondela. Agora, unha publicación, por vez primeira, agrupa o traballo das diferentes xeracións da familia. 

O afundimento do Prestige, mais tamén os incendios, a extracción de recursos, a desecación da lagoa de Antela, a industria louseira... FFoco, o Festival de Fotografía da Coruña, reflexiona na súa sexta edición sobre as cicatrices que deixa no territorio a actividade humana e sobre a repercusión que ten sobre o imaxinario colectivo e a identidade.
 

Estes meses coincidiron no tempo dúas exposicións dedicadas a fotógrafos amadores galegos: Raniero Fernández e Jesús Faílde. Con traxectorias moi diferentes, coincidiron na súa paixón por deixar constancia para o futuro de personaxes e momentos chave no seu contexto xeográfico. Alén diso, souberon crear un arquivo propio que serviu para que chegasen a nós nas mellores condicións e puideran difundirse e estudarse. Porén, máis alá do apoio puntual de institucións como o Consello da Cultura Galega ou o Centro Galego de Arte Contemporánea, segue e haber voces que demandan a creación dunha entidade específica que garde e promova o tesouro fotográfico do país.