Historia da Galiza

A igrexa románica de San Martiño de Mondoñedo, en Foz, ergueuse sobre o vello 'Mosteiro Máximo' dos bretóns.  (Foto: Nós Diario)
CULTURA

A Asociación A Pomba do Arco presenta as XXVI Xornadas de Historia de Foz

Antón Niñe, Alexandre Peres Vigo, Xavier Rivera e Alba Díaz Geada impartirán conferencias sobre diversos temas relacionados coa historia da Mariña.
Un dos atractivos principais da romaxe é o desembarco viquingo que se organiza anualmente na praia de San Román. (Foto: Juan Insua)
CULTURA

Tambores viquingos no Vicedo

A Mariña será invadida pola festa esta semana.
A anta de Chan de Arquiña (Moaña, O Morrazo), monumento funerario prehistórico con máis de 5.000 anos de antigüidade. (Foto: T. R. B.)
Máis

Os 'chans' megalíticos

Cultura funeraria na península do Morrazo.
'A meiga do pasteco', 1977.
star
CULTURA

A Transición na Galiza segundo Anna Turbau

O Cárcere Vello de Lugo acolleu esta cuarta feira a inauguración de 'A intimidade da imaxe', unha escolma de cen fotografías realizadas por Anna Turbau na Galiza entre 1975 e 1977. A mostra, comisariada pola cineasta e académica Margarita Ledo Andión, está impulsada polo Consello da Cultura Galega, a quen Turbau cedeu un arquivo que contén máis de 10.000 negativos de imaxes tiradas durante aqueles anos.
Tapada das Lagoíñas. (Foto: Óscar Pazos)
MEMORIA E HISTORIA

O rico patrimonio mineiro galaico-romano de San Xoán de Río, "ameazado" polos parques eólicos

Os proxectos Neboada, Ventumelo e Treboada, promovidos por sociedades participadas en parte pola familia do tenista Rafael Nadal, poñen en xaque a gran mina de ouro dos Biocos, advirte o xeólogo Óscar Pazos, autor de 'A invención da Gallaecia e a minaría do ouro' e experto na materia.
Xosé Fandiño, María Xosé Fernandez Treviño (vicepresidenta do Padroado do Museo), Uxío-Breogán Diéguez, Encarna Otero e González Reboredo. (Foto: Arxina)
star
CULTURA

A creación da Galiza como obxecto da investigación científica

Encarna Otero, Uxío-Breogán Diéguez, Xosé Ramón Fandiño e Xosé Manuel González Reboredo debateron esta cuarta feira sobre a relevancia intelectual e política da creación do Seminario de Estudos Galegos, do que se celebra este ano o centenario.
 

Alonso Ríos e a proclamación do Estado Galego

Alonso Ríos, primeiro pola esquerda sentado, no exilio arxentino. Castelao, á dereita da imaxe. Detrás del, Rodolfo Prada. (Foto: Fundación Terra e Tempo)
star
Reportaxes

República Galega: a historia por facer

O 26 de xuño de 1931, o escritor Ernest Hemingway escribíalle desde Madrid ao seu amigo e escritor John dos Passos, que "os galegos van proclamar a República Socialista de Galiza". Ese mesmo día, o diario estadounidense  'Pittsburgh Post-Gazette' recollía que "varios manifestantes obrigaron a un telegrafista a transmitirlle ao Goberno de Madrid unha mensaxe que di Galiza é agora unha república independente do resto de España".
‘En San Xoán, a sardiña molla o pan’ é un dos principais refráns vinculados coa data. (Foto: S. G.)
star
Reportaxes

Cultura e aculturación no San Xoán

Autor de 'San Xoán: coñecemento do medio cultural galego', editado por Baía Edicións en 1996, o arqueólogo e museólogo Felipe-Senén, que vén de ser recoñecido co Premio Lois Peña Novo pola súa traxectoria investigadora e divulgadora das tradicións e da cultura da Galiza, afonda nas raíces do San Xoán e nos seus rituais, con especial atención no que respecta aos catro elementos: terra, lume, auga e vento.
A directora do Museo, Aurelia Balseiro, mostra a peza a Maite Ferreiro, vicepresidenta da Deputación.
CULTURA

O Museo Provincial de Lugo expón a cabeza de Narla

Un particular doou a figura á institución provincial.
Estatua de Ramón Berenguer III en Barcelona, obra de Josep Llimona. (Foto: Andreas J.)
star
Análise

Un país sen estatuas de seu

Alexandre Peres Vigo é profesor na Universidade da Coruña.

Os suevos e o Reino da Galiza

Torques do Museo Provincial de Lugo, á dereita, o de Burela. (Foto: Museo Provincial de Lugo)
star
Análise

Gallaecia: terra auri

Aurelia Balseiro é museóloga e directora do Museo Provincial de Lugo.
Escudo de armas Pardo de Cela e da súa muller Isabel de Castro procedente do castelo da Frouseira e depositado no Museo de Lugo.
Información do Reino

Pardo de Cela na historia e na lenda

Mesmo cos ingredientes que permiten outorgarlle o cualificativo de mito ou lenda á figura do mariscal Pardo de Cela, aínda así a máis rigorosa investigación actual recoñece que o relato tradicional, pertinazmente vivo na área en que se desenvolveron os feitos, non pode ser obviado á hora de reconstruír unha historia na que abondan baleiros e incertezas.
Fernando III da Galiza nunha miniatura do Tombo de Toxos Outos. (Arquivo Histórico Nacional)
star
Información do Reino

O galego en tempos de doma e castración

O galego atinxiu un grande esplendor literario nos séculos XIII e XIV a través das cantigas trobadorescas. Mais a unidade lingüístico-cultural que reflicten hai que a pór en relación directa coa identidade política 'galega' dos reinos da Galiza e de Portugal, cuxo idioma chegou a se converter en lingua lírica de todos os reinos cristiáns da península, coa excepción de Cataluña.
Mosteiro de San Salvador de Sobrado, en Trives, cuxas monxas se enfrontaran armadas aos emisarios enviados desde Castela. (Foto: Soledad Felloza)
star
Información do Reino

Prófugas e apóstatas

Cunhas orixes que se remontan á Alta Idade Media, os mosteiros femininos bieitos -que asumiran a Regra moi entrado o século XII- chegaban ás portas do Renacemento revestidos de románico, con sólidos patrimonios monásticos, poderosos abadengos femininos - con dereitos patrimoniais sobre igrexas e mosteiros, e o que é máis, sobre a terra- e convertidos, moitos deles, en grandes factorías cun importante poder económico. 

Sepulcro do dirixente irmandiño Diego de Lemos no mosteiro de Santa María en Ferreira de Pantón.
star
Información do Reino

A Galicia do século XV revisitada

Tema recorrente nestes traballos é o referido ao clima de inestabilidade social que recorre boa parte do século XV, provocado polos enfrontamentos entre a nobreza galega e os abusos contra os vasalos, labregos e artesáns de toda condición. Coinciden os distintos autores en sinalar a nobreza como directamente responsable da fractura endémica da orde social fronte ao carácter protector que o pobo reserva á figura do rei. 
Héitor Picallo, enxeñeiro e recoñecido investigador sobre o Reino da Galiza. (Foto: Arxina)
Contracultura

Héitor Picallo: "A María Criada ocultáronlle os apelidos polo seu oficio e por ser unha muller que quixo a un deán"

Héitor Picallo, enxeñeiro e investigador sobre o Reino da Galiza, publica xunto a Damián Porto, doutor en Historia Moderna e técnico documentalista no Arquivo Histórico Diocesano de Santiago, Amores clandestinos no Renacemento: O deán Gabriel Rodríguez e María Criada. Picallo conversa con Nós Diario sobre algúns aspectos desta relación que ten, como el di, “todos os ingredientes para ser unha novela”. 
Unha das ilustracións sobre a Revolta Irmandiña que se pode observar no interior do libro 'A historia da Galicia pequeniña' (Foto: Editorial Aira).
CULTURA

'A historia da Galicia pequeniña', un libro para coñecer o país dunha forma didáctica

Aira Editorial publica a nova obra de Jorge Campos e César Cequeliños
O manuscrito achado en Sabadell. (Foto: Policía Nacional)
MEMORIA E HISTORIA

Recuperan en Sabadell un manuscrito do século XVIII que desaparecera tempo atrás en Rois

Nos anos 70 e 80 desapareceron da Galiza "unha inxente cantidade de libros, textos e outros obxectos".