Rosalía de Castro

A de Sánchez Deus é unha das biografías máis apaixonantes do século XIX galego. Protonacionalista e republicano na Galiza do Banquete de Conxo, internacionalista e socialista na Italia do Rexurdimento, exemplifica o revolucionario total e informa das correntes ideolóxicas de fondo presentes no círculo de Rosalía e Murguía.

 

A Casa-Museo Manuel María, en Outeiro de Rei, acolleu o concurso de recitado, dun "nivel altísimo que puxo moi complicado o veredito do xurado".

De tu casa a la mía, a homenaxe musical que realizaron a Rosalía de Castro e Federico García Lorca a galega Uxía e o andaluz Javier Ruibal, preséntase este sábado en Compostela. Da admiración mutua entre ambos os artistas e o seu amor pola poesía naceu un traballo intimista en contacto directo coa tradición popular. Nós Diario conversa con ambos entre ensaio e ensaio sobre o proceso de creación e a mensaxe que queren transmitir ao público.  

A investigadora Alba Rodríguez Saavedra analiza nun artigo recente como a fotógrafa estadounidense Ruth Matilda Anderson foi pioneira na tradución de Rosalía de Castro ao inglés, e como este achegamento á súa obra serviu para dar unha visión que adiantaba en varias décadas a imaxe que agora temos da autora.

Logo de celebrarse o Día de Rosalía de Castro a pasada cuarta feira, as homenaxes á escritora seguen a sucederse. Anxos García é a promotora de A rosa incandescente, unha curtametraxe que fai un percorrido pola súa figura e que se estreou o sábado pasado no auditorio municipal de Chantada.

Ducias de actos lembran a poeta nacional galega. Desde o Parlamento até as Deputacións pasando por numerosos municipios e entidades sumáronse a conmemorar a data en que naceu Rosalía de Castro.

O presidente do Parlamento, Miguel Santalices, asegurou que "somos herdeiros de Rosalía e estamos en débeda con ela".

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) difunde na súa páxina web todas as actividades nas que colabora e e anima á cidadanía "a agasallar cun libro en galego e cunha flor" durante toda a xornada.

Cesáreo Sánchez, presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), afirma que Rosalía contribúe coa súa palabra a fomentar entre a xente nova o amor á nosa lingua.

O investigador e académico Xosé Luís Axeitos encárgase de dar as claves dun importante espazo simbólico na vida de Rosalía: o escaso epistolario que nos quedou, testemuña de amizades, lecturas e influencias, mais tamén de baleiros que é preciso encher a través do estudo e a interpretación. 

Non foi casualidade que Cantares gallegos se editase en Vigo. A cidade era un punto de referencia do liberalismo e da recuperación e dignificación da cultura galega. O seu ambiente intelectual e político propiciou que nos talleres da imprenta de Juan Compañel se imprimise o volume que marca o inicio do Rexurdimento literario. Malia o curto período que Rosalía morou na urbe olívica, a edición deste libro e a rede de relacións tecida arredor dos círculos liberais vigueses fai desta cidade unha parada ineludíbel no itinerario rosaliano.

Anxo Angueira, escritor e presidente da Fundación Rosalía de Castro, describe o que quizais é o espazo con maior carga simbólica e emotiva na lembranza da autora: Padrón, o lugar onde se erixe o maior monumento á súa memoria, a Casa da Matanza. E tamén as Terras de Iria, onde ecoan os versos da autora por toda parte.

A escritora e investigadora María Pilar García Negro pon en relación a estancia de Rosalía na Coruña cun tempo histórico que sería decisivo para o Estado español, mais que non tivo consecuencias na política galega: esa contradición reflíctese na obra da escritora na denuncia da galegofobia española e no retrato da lacra da emigración, no protagonismo do feminino, na defensa da patria galega e da súa cultura.