onomástica

LINGUA

A onomástica nacida da terra

Couxil, (da) Cova, Covas, Cruxeiras, Currás, Currais, Curral, Dovao e Eixo

Héitor Picallo 22/09/21

Achegamos nesta entrega, para documentar os apelidos tratados, algunha referencia documental do século XIII (1243 e 1260), aínda que tamén as haberá das tres seguintes centurias. Aperturas entre as…

LINGUA

A onomástica nacida da terra

Cabaleira, Cabaleiro, Carmoega, Casavella, Caxaraville e Caxide

Héitor Picallo 21/09/21

Entre os documentos que se facilitan nesta edición figuran varios certamente curiosos, pois ademais de tratar casos da vida cotiá tamén se certifican dotes de casamento, episodios de violencia de…

LINGUA

A onomástica nacida da terra

Braxe, Brei, Buio, Bustabade e Buxán

Héitor Picallo 17/09/21

Varios textos do século XIII documentan algúns dos apelidos que tratamos nesta edición. Así, faremos referencia tanto a pergameos de 1209 e 1219 como a outros. Porén, desta volta, os textos…

LINGUA

Biqueira, Bocixa, Borrallo, Borraxeiros e Borraxo

Héitor Picallo 16/09/21

Alén de entrevistarmos a Xosé Bocixa Rei, vocalista do coñecido grupo de rock Zënzar, nesta entrega abordaremos cinco apelidos: Biqueira, Borrallo, Borraxeiros, Borraxo e o propio que usa aquel…

LINGUA

A onomástica nacida da terra

Apelidos: Barxa, Bascoi, Belai, Bereixo, Breixo, Biéitez e Bieito

Héitor Picallo 15/09/21

Mergullados de cheo nos topónimos e apelidos que comezan coa letra B, traemos até estes parágrafos varios que teñen orixe antroponímica (Belai, Bereixo, Breixo, Biéitez, Bieito e quizais Bascoi) e…

LINGUA

A onomástica nacida da terra

Arroxo, Arxóns, Asorei, Astrai, Axeitos, Baamonde e Baldomar

Héitor Picallo 14/09/21

Desta volta son sete os topónimos que imos tratar, dando conta da súa localización e por que lugares se distribuíron como apelidos. A nivel documental traeremos un extracto dun pergameo transcrito…

LINGUA

A onomástica nacida da terra

Arcai, Aríns, Arixón, Arnoia e Arousa

Héitor Picallo 10/09/21

Con independencia dos datos que poidamos recoller sobre este puñado de apelidos e topónimos que a continuación analizaremos, non co rigor dos especialistas pero si co cariño á terra e ao idioma,…

LINGUA

A Onomástica nacida da terra

Aguiar, Aldrei, Amboaxe, Ameixeira, Ameixeiras, Ameixenda, Ameixide e Araúxo

Héitor Picallo 09/09/21

Aínda que son catro os topónimos vinculados coa árbore que nos agasalla con ameixas, ou sexa, a ameixeira, outros catro máis serán analizados nestas liñas. A documentación que adobía a etimoloxía foi…

LINGUA

A onomástica nacida da terra

Abade, Abades, Abeixón, Aboi, Ación e Agrafoxo

Héitor Picallo 08/09/21

Para levar a cabo esta andaina polos lugares do noso país que deron nome ou apelido a moitas familias consideramos oportuno facelo por rigorosa orde alfabética. Os seis primeiros, de variada…

LINGUA

Coleccionábel

Na restauración dos apelidos galegos: unha viaxe pola onomástica

Héitor Picallo 07/09/21

Comenta o profesor Gonzalo Navaza, e comenta ben, que un dos precursores da lingüística románica moderna así como da filoloxía galega foi Frei Martiño Sarmiento. O sabio galego –oriúndo das…

• Nós Diario afonda no mundo dos apelidos no seu novo coleccionábel

CULTURA

Nós Diario afonda no mundo dos apelidos no seu novo coleccionábel

Redacción 06/09/21

A obra constará de 31 fascículos que se publicarán de terza a sexta feira nos meses de setembro e outubro. Nela trataranse algo máis de 200 apelidos.

• Héitor Picallo: "As administracións deberían promover a recuperación dos apelidos"

SOCIAL

De María a Sofía e de Manuel a Mateo: así mudan as preferencias

Redacción 18/06/21

O Instituto Nacional de Estatística (INE) vén de dar a coñecer os nomes máis frecuentes para os bebés en 2020. Eis a listaxe dos dez nomes máis elixidos na Galiza.

Entrevistas

Ana Boullón: "Na toponimia está escrita a nosa historia"

Manuel Xestoso 30/04/21

Ana Boullón Agrelo foi escollida como académica de número da Real Academia Galega (RAG) o pasado decembro. Académica correspondente desde 2012 –aínda que a súa colaboración coa institución se remonta…

LINGUA

ONOMÁSTICA

Aumentan as Antías, Uxías, os Brais e os Antóns

Redacción 30/10/19

Que nomes elixen as galegas e galegos para lles poñer as súas crianzas? Sofía e Mateo. Estes son os dous nomes máis repetidos ao longo de 2018. As formas só galegas aumentan a respecto do ano…

Opinión

Tribulações de um reintegracionista para modificar seu apelido

Nemésio Barxa 05/05/18

SOCIAL

OS HIPOCORÍSTICOS EN GALIZA

Un país de Pininis e Pilochas

R. C. 31/07/16

Que teñen en común Arsenio Fernández de Mesa, Corina Porro e Pilar Rojo, ademais do obvio? Que son coñecidos nos seus entornos máis achegados como Cuco, Perli e…

LINGUA

A onomástica nacida da terra

Cereixo, Cereixa, Coia, Comoxo, (da) Costa, Costas e Costoia

Héitor Picallo 24/09/21

Todos os apelidos tratados nesta entrega seguen vivos na sociedade galega agás o denominado Cereixa, presente aínda na Época Moderna. Entre os textos históricos que achegamos, recordaremos un…