Odio e violencia: as protestas ultras de Madrid desde dentro

"Disparáronlle a el? De verdade?". Unha veciña do barrio de Salamanca de Madrid, cun bebé nun carriño, acaba de decatarse de que Aleix Vidal-Quadras, ex alto cargo do PP e fundador de Vox, recibiu un disparo de pistola na rúa de Núñez e Balboa número 40 da cidade. "Non podo crelo", borboriña. A Policía acordoou a rúa e os xornalistas soben alá onde poden para tratar de ver que pasa máis aló das sirenas apagadas e os uniformes. Os axentes néganse a dicir nada sobre o crime. "Non podo falar nin tampouco quero", di un policía mentres fecha o maleteiro do vehículo que fai de barreira. Con todo, o cordón policial non é infranqueábel. Tras as cintas, nunha esquina, hai un bar do que entran e saen clientes coma se nada pasase. O local presume cuns neóns de facer grandes bocadillos.

"El non fixo nada", di unha muller maior. "El non fixo nada pola amnistía. Que lle maten a familia a Sánchez", continúa, enfurecida. Vidal-Quadras recibiu o disparo na cara —a bala atravesoulle a mandíbula— ás 13.30h, poucas horas despois de anunciarse o acordo entre o PSOE e Junts que achaia a investidura e a Lei de amnistía. "A nosa nación deixará de ser así unha democracia liberal para converterse nunha tiranía totalitaria. Os españois non o imos permitir", chiara pouco antes. O ex político debía realizar a intervención de clausura dun acto en contra da amnistía ante a delegación do Parlamento Europeo.

Ya se ha acordado el infame pacto entre Sánchez y Puigdemont que tritura en España el Estado de Derecho y acaba con la separación de poderes. Nuestra Nación dejará así de ser una democracia liberal para convertirse en una tiranía totalitaria. Los españoles no lo permitiremos.

— Alejo Vidal-Quadras (@VidalQuadras) November 9, 2023

Na rúa Núñez e Balboa o ambiente enrarece. David Santos, un influenciador de extrema dereita, fai varios intentos de gravar un vídeo sobre a agresión armada. A policía cánsase dos "informadores" e decide ampliar o cordón para afastalos. Varios axentes encáranse cun cámara e unha xornalista que se negan a marchar. Por último, son acurralados contra o escaparate dunha floraría e identificados.

"Fóra. Non diremos nada", insiste outro axente, que xesticula como se se sacudise a xente de enriba. Os móbiles ferven e empezan a correr todo tipo de teorías sobre o intento de asasinato. A extrema dereita compara o ataque a Vidal-Quadras co asasinato de José Calvo Sotelo, pouco antes do golpe de estado do 17 de xullo de 1936. A resposta? Esta noite debe arder a sede do PSOE, na rúa de Ferraz.

"Ursula von der Leyen, detén o golpe!"

Poucas horas máis tarde, o foco mediático trasladouse ao paseo da Castellana, ante a delegación do Parlamento Europeo. O colectivo Revuelta —vinculado a Vox— convocou unha concentración para reclamar que a UE deteña a Lei de amnistía. "Teñen que apoiarnos, somos dos seus", chama aos furgóns da Policía un señor que leva unha bandeira española atada ao pescozo.

O lateral da Castellana vaise enchendo paulatinamente. Hai carteis contra Sánchez, contra a amnistía, pero tamén pedindo o boicot a Catalunya. Enseguida óense os primeiros berros de "Puigdemont a prisión", pero os ánimos non se quentan do todo até que non chega Cayetana Álvarez de Toledo. A luz das cámaras ilumínalle o rostro mentres penetra entra a xente que a aclama. Os insultos a Sánchez e Puigdemont acumúlanse até quedar sen eco. E alguén decide que é o momento de sinalar tamén o seu rei. "Felipe, pronúnciate", "Felipe, ponlle ovos" e "Felipe, defende a nación" son algunhas consignas. Os manifestantes achéganse á delegación do Parlamento Europeo e os policías féchanse nas furgonetas.

Algúns participantes levan bandeiras europeas —regaladas pola organización—, que despois do acto serán completamente tragadas polas españolas. Membros de Revuelta fan unha especie de círculo sobre o asfalto cunha pancarta que di: "Paremos a traizón". O megáfono vai saltando de mans e vanse sucedendo as intervencións, mesmo unha proclama en alemán dirixida a Ursula von der Leyen. "Isto está moi ben para os medios internacionais, pero somos españois. Non se entende unha merda", di un manifestante entre risos. Cara ao final, cando a multitude chama a Sánchez "delincuente", aparece a ex dirixente do PP Alicia Sánchez Camacho. Non se suma á consigna —simula que busca algunha cara coñecida—, pero de súpeto alguén berrea "Viva España!" e ela responde a pleno pulmón: "Viva!".

Na rúa Ferraz, da man da Policía

Unha onda de bandeiras españolas abandona a delegación do Parlamento Europeo e diríxese cara á rúa Ferraz. A marcha avanza a paso áxil e é aclamada por algúns condutores a golpe de bucina. "Non nos mires, únete", é o clamor dos manifestantes aos peóns, que quedan abraiados. A columna descende pola Castellana até a praza de Colón e atravesa o centro da capital española. A Policía curta todas as rúas e permite que a multitude avance sen obstáculos. Os manifestantes tentan captar aos axentes para a causa. "Policía, únete", din. Algúns se deixan querer, pero non ceden o paso. Simplemente sorrín e seguen camiñando xunto ás bandeiras. "O de cortar rúas gústame. Faime sentir importante", di unha adolescente ao seu avó.

Na rúa Marqués de Urquijo, a marcha retárdase e a xente acumúlase. Nos bares acumúlanse cervexas antes de baixar até a rúa de Ferraz. "Non é unha sede, é un puticlub" é unha das consignas que collen forza. Un home aproveita a afluencia para vender as últimas bandeiras: tres euros a pequena e dez a maior. O helicóptero da Policía comeza a peitear o ceo.

As primeiras cabezas rapadas, a simboloxía franquista, uns empurróns e xa estás na rúa de Ferraz. Concretamente, na praza do capitán xeral Valeriano Weyler, que participou na represión cruel do independentismo cubano e da Semana Tráxica.

O festival do extremismo e as cargas

A sede do PSOE é completamente inaccesíbel. Os antidisturbios montaron un muro de valos que os máis ultras só son capaces de sacudir. A luz das sirenas e o fume das bengalas dá un aire apocalíptico á escena. Algunhas bandeiras locen aguias franquistas e lemas falanxistas como "Viva a unidade de España". O ambiente quéntase cada vez máis. Na rúa hai unhas oito mil persoas.

O dirixente de Vox, Santiago Abascal, visita de novo a protesta e é aclamado con berros de presidente. "Temos o deber de resistir a un goberno xa un tirano", di. Con todo, a cara principal da extrema dereita evapórase antes de que os incidentes convertan Ferraz nun campo de batalla con máis dunha vintena de detidos. "Puigdemont a prisión", "Sánchez, fillo de puta", "Felipe, masón, defende a túa nación" e "Unidade nacional", son algúns dos berros que se combinan con algúns outros racistas e homófobos. Miles de gorxas ínchanse sedentas de vinganza. Antes das dez da tarde estalan os primeiros petardos e caen obxectos nas liñas policiais.

Os antidisturbios sacan os escudos e precisan os cascos. Hai axentes en todos os lados do cruzamento de Ferraz e de Marqués de Urquijo. A maioría dos manifestantes seguen sendo homes, pero a media de idade baixa en picado e todo iso se ennegrece. Aparecen carapuchas, máscaras, bragas e máis elementos para tapar o rostro. O odio convértese nunha sensación palpábel. Levántanse brazos con agresividade e cántase o Cara al sol sen miramentos. Algúns manifestantes intercambiaban insultos, pero xa non hai rexeitamento. "Xa chegamos os nacionalistas", gritan mentres os brazos seguen despuntando. Notas como as palabras se envenenan e cravan na caluga. Miras a ambos os dous lados e ves fascistas furibundos. "Puto rojo o que non salte". A primeira vez cae como un mazo entre empurróns. A segunda chámancha desgañitándose ao oído e vocalizando cada sílaba. Notas unha especie de serpe adentrándose até o tímpano. Non hai terceira vez.

Os antidisturbios aproveitan unha media pelexa para actuar. Estalan bombas aturdidoras e a multitude dispérsase entre correderas. Queren pedras, cadeiras e botellas. Grupúsculos de ultras escapan por caleixóns e tratan de atrincheirarse tras contedores. Con certa descoordinación, os antidisturbios participan no toma e daca. Entre a fumareda das bengalas e os gases lacrimóxenos xorden melés de policías de paisano arrastrando detidos. Os manifestantes fan intentos de liberalos, pero as porras e escudos disuádenos. "Só son rapaces, hostia. Son rapaces", berran cada vez que aparece un corpo esposado.

Ao final, un grupo de douscentos individuos ou trescentos senta sobre o asfalto e reprochan a actuación aos axentes. "O 1 de Outubro defendémosvos", din. Un levántase e deixa unha bandeira xunto aos antidisturbios. "Esta bandeira, vós xuráchedela", cantan todos. Nos balcóns e nas beirarrúas hai xente mirando a escena. Un españolista ebrio anímase e acusa de manipulador a un xornalista da canle ultra Trece. "Gravámolo todo", asegura. O home, certamente exaltado, di que 'non' varias veces. "Sodes unha vergoña, unha vergoña", remacha, antes de desaparecer por un caleixón para ouriñar.