Dolors Sabater: "Se ficamos co orgullo do 1-O pero non o materializamos, de que nos serve?"

"O 1 de outubro non pode ser un freo, debe ser un motor para avanzar", dixo Dolors Sabater no atril do Parlamento de Catalunya. A CUP sacudiu o debate de política xeral coa proposta de realizar un referendo nesta lexislatura. A presidenta do grupo CUP-NCG no Parlament catalán, Dolors Sabater, opina nesta entrevista que “un novo ataque material e concreto debería colocarse no horizonte da axenda política. Se non, isto é sine die". E critica a ERC e JxCat: "Foron arrastrados pola autonomía", salienta.

Dolors Sabater, (Foto: Albert Salamé / Vilaweb)
photo_camera Dolors Sabater, (Foto: Albert Salamé / Vilaweb)

Por que outro referendo unilateral se o 1-O xa se realizou?

O noso texto fala dun referendo, non de se está acordado ou é unilateral. É urxente. Non cremos que a mesa de negociación permita un referendo acordado, pero, se é posíbel, debería ser rápido. E como non o cremos, algo debe ocorrer dentro da materialización da República catalá. Agora temos o 1-O e o si, pero non somos independentes. O referendo é unha proposta cun amplo apoio na sociedade catalá. Non é unha proposta da CUP. Non cremos na mesa de diálogo. Cremos nun diálogo real. Nos procesos de resolución de conflitos baseados no diálogo en todo o mundo, moitas veces con mediación internacional, por suposto, cremos. Pero o que se conseguiu co Estado non é unha mesa de negociación para a resolución dun conflito político. É o P-3 de calquera proceso de negociación para a resolución dun conflito político entre dúas partes o que debe cesar a represión. Non debíamos subordinar o apoio ao presidente Aragonès na mesa de diálogo, pero isto non significa que aparquemos o horizonte do referendo nesta lexislatura. Non rompemos o acordo con ERC.

Pero as condicións obxectivas para facelo non son iguais nin peores que as do 1-O?

Hai unha aprendizaxe moi importante sobre o que fallou. No acordo de investidura hai un novo ataque democrático dentro desta lexislatura. Non é tan raro que o propuxemos.

No acordo non se acaba de concretar. Dixo que esta cuestión debería "priorizar o camiño do referendo".

E segundo o que acordou a maioría do movemento independentista. O que facemos é presionar para que se produza este embate democrático. As condicións teñen que darse, debemos esforzarnos. O que fixeron os cataláns o 1 de outubro é brutal e serviu moito. Cando Junts di que temos o mandato do 1-O, dicimos: que ofrecemos a este mandato? Onde está a proposta? Non podemos dicir que estea estacionado [o referendo] até que o Estado decida que nos dá permiso. Para que as condicións existan, debemos ter obxectivos e traballar para conseguilos.

Quere dicir que a mobilización levará a máis mobilizacións que xeren as condicións?

Exactamente. Debe activarse para xerar estas condicións. Non nos caerán do ceo. Temos dous obxectivos. Un é a liberación nacional pero o outro é o desprazamento cara á esquerda que debería facer posíbel que os dereitos sociais sexan reais (o dereito á vivenda, a redistribución da riqueza, o dereito á enerxía ...) Todo isto, o marco constitucional do autonomismo córtao continuamente. O modelo de país que defendemos, que ten que virar cara á esquerda e debe responder ás necesidades do cambio económico esencial en termos de transición ecolóxica, a emerxencia do cambio climático e o empeoramento da crise económica e social a raíz da Covid, é unha emerxencia, hai que acelerala. E isto no marco autonómico non é posíbel. Polo tanto, hai moita présa. As dúas emerxencias fan que a ruptura co marco autonómico teña que ser canto antes. Temos que ser nesta lexislatura. Ademais, está a oportunidade de Escocia.

Fala de sincronizar axendas. Pero a situación en Escocia é moi diferente á de Catalunya. Xa realizaron un referendo, viviron o Brexit e a posición do Reino Unido nada ten que ver coa de España.

A idea é aproveitar a chamada de Escocia para forzar a nosa chamada, para pór na axenda de Europa o dereito de autodeterminación dos pobos europeos sen Estado. A Europa dos pobos sen Estado está viva, combativa. Non estamos sos os países cataláns. Pode ser que máis pobos sen Estado animen a aproveitar esta data para reclamar o dereito de autodeterminación, forzar un referendo ou activar a súa autoorganización. Evidentemente non estamos na mesma situación. A cultura democrática británica non é a cultura democrática de España. Aínda agora que temos o "Goberno máis progresista da historia” que seguramente nunca teremos mantense a persecución, o nivel de represión e a negativa a aceptar o dereito á autodeterminación. Está claro que se queremos que o Estado se mova ou que Europa se mova, temos que atacar de novo. O 1-O foi monumental e gañamos o referendo, pero como foi atravesado pola violencia policial, España non o recoñeceu e Europa aínda menos. Se quedamos co orgullo do 1-O pero non o materializamos, de que nos serve? De que serve todo o que fixemos o 1-O?

Non sabemos quen gobernará España a partir de 2023. Se houbese un referendo unilateral, quizais volvería haber violencia e máis dificultades para organizalo.

O 1-O non tivo en conta que a demofobia do Estado actuaría con violencia desatada. Polo tanto, non estaban previstos os escenarios de represión e contrapropostas, desde accións non violentas e de resistencia, para defender o territorio e o referendo nun marco de represión extrema por parte do Estado. O que sempre dixemos é que debemos activar este espazo de independencia para elaborar unha estratexia conxunta e fortalecela, para ter claros os pasos a seguir para poder soster o próximo ataque. Vemos que Junts e ERC non poñen un choque urxente na axenda. Hai a sensación de deixar que o faga o Estado, de deixar pasar o tempo, e iso non o podemos permitir. Cando a unidade popular é forte nas institucións, con toda a súa diversidade, sempre fixo propostas que moveron a axenda do país. O outro día Vicent Partal recoñeceu no seu artigo que non chegariamos ao 1-O e ao 3-O se non fose porque a CUP puxo unha data no calendario. Vemos que agora é hora de desempeñar este papel de motor, de ser intelixentes, de non deixar que a independencia maioritaria sexa arrastrada pola autonomía e estea baixo o ritmo do Estado.

Pere Aragonés reprochoulle que non tente negociar con ERC e Junts a presentación da resolución. Sorprendeulle.

É estraño que lle sorprenda pois no acordo de investidura xa o expuxemos. É certo que non especificamos se o novo ataque democrático debería ser o referendo, pero o acordo de Junts con ERC é que debería haber un referendo pactado, polo menos nesta lexislatura. Poñamos présa e presión. Non é tan estraño que, vendo o panorama que temos, digamos que o tempo non se pode deixar pasar. Tampouco se compartiron as propostas de resolución presentadas por ERC e Junts. Fixémolo como todos os grupos, que presentaron por si mesas propostas de resolución. Esiximos que haxa espazos que non están cubertos pola axenda parlamentaria e gobernamental. É esencial que se active o espazo de seis, con partidos e a sociedade civil, e este acordo nacional de autodeterminación e amnistía. A proposta que fixemos e que non prosperou é unha alerta. Debemos ter algo entre o 1-O e a materialización da independencia.

ERC di: "Temos que ser máis".

Se a mensaxe que vendemos é que non poderemos autodeterminarnos, como animas a xente a autodeterminarse? O 30 de setembro, coa masa de xente que foi defender as escolas, ou o 3-O, cun desfile masivo do país e manifestacións masivas que obtiveron o apoio da soberanía, a xente activouse porque había algo concreto. Queriamos votar, votamos pero fomos reprimidos e golpeados, o noso referendo foi invalidado por ollos legais porque, atravesado pola brutalidade, ofreceu dúbidas ás autoridades internacionais. A suma para ser máis actívase se hai un obxectivo a curto prazo.

O referendo será unha condición sine qua non para que se aprobe o orzamento do goberno?

Non estamos nesta situación. Sempre dixemos que miramos o noso orzamento a nivel mundial. Aínda non sentamos a velo e non sabemos que facer. Pero, para poder sentar a negociar, debemos estar seguros de que se cumprirán os acordos que tomamos para a investidura. Nós facemos a nosa parte e eles deben facer a súa parte. E os xestos que fan espertan moita desconfianza en nós. Defendemos un modelo de país economicamente sostíbel, comprometido coa transformación industrial en clave ecosocial; que as enerxías renovábeis, imprescindíbeis, non danen o territorio agrícola nin sirvan para dar beneficios ás catro macroempresas sen volver á economía local. E o goberno fai todo o contrario. Defenden os Xogos Olímpicos cando o monocultivo turístico dos Pirineos é un lastre que non se pode repetir, a expansión do aeroporto, macro-proxectos como o circuíto de Montmeló ou Barcelona World. O modelo de recuperación económica é completamente diferente ao que escribiron no acordo. Veremos o orzamento tendo en conta o acordo de investidura. Non se formulou o feito de que o referendo poida condicionar o orzamento.

É unha pregunta aberta?

De momento todo está aberto.

ERC di: "Temos que ser máis".

Se a mensaxe que vendemos é que non poderemos autodeterminarnos, como animas a xente a autodeterminarse? O 30 de setembro, coa masa de xente que foi defender as escolas, ou o 3-O, cun desfile masivo do país e manifestacións masivas que obtiveron o apoio da soberanía, a xente activouse porque había algo concreto. Queriamos votar, votamos pero fomos reprimidos e golpeados, o noso referendo foi invalidado por ollos legais porque, atravesado pola brutalidade, ofreceu dúbidas ás autoridades internacionais. A suma para ser máis actívase se hai un obxectivo a curto prazo.

O referendo será unha condición sine qua non para que se aprobe o orzamento do goberno?

Non estamos nesta situación. Sempre dixemos que miramos o noso orzamento a nivel mundial. Aínda non sentamos a velo e non sabemos que facer. Pero, para poder sentar a negociar, debemos estar seguros de que se cumprirán os acordos que tomamos para a investidura. Nós facemos a nosa parte e eles deben facer a súa parte. E os xestos que fan espertan moita desconfianza en nós. Defendemos un modelo de país economicamente sostíbel, comprometido coa transformación industrial en clave ecosocial; que as enerxías renovábeis, imprescindíbeis, non danen o territorio agrícola nin sirvan para dar beneficios ás catro macroempresas sen volver á economía local. E o goberno fai todo o contrario. Defenden os Xogos Olímpicos cando o monocultivo turístico dos Pirineos é un lastre que non se pode repetir, a expansión do aeroporto, macro-proxectos como o circuíto de Montmeló ou Barcelona World. O modelo de recuperación económica é completamente diferente ao que escribiron no acordo. Veremos o orzamento tendo en conta o acordo de investidura. Non se formulou o feito de que o referendo poida condicionar o orzamento.

Comentarios