Acerbaixán ataca Artsakh e comeza unha nova guerra en Europa

Na mañá da terza feira, as Forzas Armadas de Acerbaixán iniciaron unha ofensiva militar contra o territorio da autoproclamada República de Artsakh, denominada con anterioridade República de Nagorno-Karabakh, que incluíu ataques de artillaría contra a capital, Stepanakert, e outras localidades do territorio, amais de tentativas de avance ao longo da liña de contacto. O Valedor do Pobo de Artsakh, Gegham Stepanyan, sinalou que no mínimo 23 militares e dous civís morreron polo ataque azerí, un deles unha crianza, que tamén deixou 138 persoas feridas. Ao tempo, a Fiscalía Xeral de Acerbaixán indicou que un civil morreu na vila de Shushi por disparos procedentes da zona controlada pola República de Artsakh, na que a maioría de poboación é armenia. Stepanyan advertiu que 150 persoas quedaron illadas en Yeghtsahogh, na rexión de Shushi dominada por Artsakh, ao ficar rodeadas polos militares acerbaixanos, que terían destruído a escola da comunidade, nunha admisión de que as tropas de Bakú están a lograr avances nunha zona chave, pois o asentamento localízase nas proximidades do corredor de Lachin, a única vía terrestre que une Armenia con Artsakh. Mapa da rexión cos avances territoriais de Bakú por medios militares e polo alto o fogo que acabou coa guerra en 2020. O Goberno de Stepanakert fixo un chamamento a Acerbaixán para cesar de forma inmediata o ataque e resolver a situación na mesa de negociación, porén, a Presidencia azerí que ocupa Ilham Aliyev respondeu exixindo a entrega das armas, a rendición das “formacións militares armenias” e a disolución do “réxime ilegal”, incidindo en que Artsakh é unha rexión do país, como estabelecen as súas fronteiras recoñecidas internacionalmente. Nun comunicado de prensa en paralelo ao comezo dos bombardeos, Bakú anunciou o inicio dunha operación “antiterrorista” para “reprimir as provocacións a grande escala, desarmar e lograr a retirada do Exército armenio” e “restaurar o sistema constitucional". Ademais, divulgou a creación de “corredores humanitarios” para a “evacuación da poboación na zona de perigo”, aínda despois de soster que non se atacarían obxectivos civís, algo que desacreditaron distintas imaxes difundidas polos residentes nas redes sociais, que amosan o impacto dos bombardeos en áreas residenciais. Thomas de Waal, do grupo de expertos sobre a paz internacional Carnegie Europe, especulou con que podería ser “un tipo de acción militar limitada que intentará obrigar milleiros de armenios a fuxir a Armenia”, facéndose con Artsakh “sen tanto derramamento de sangue”. Malia que Bakú xustificou o ataque pola morte na madrugada de dous civís acerbaixanos e de catro policías pola explosión de minas cando viaxaban nos seus vehículos na zona controlada por Acerbaixán, do que acusou as forzas de Artsakh, nas últimas semanas multiplicáranse os reportes dunha acumulación de tropas azerís na liña de contacto. Neste sentido, apenas un día antes entraran en Artsakh subministracións humanitarias por primeira vez en nove meses por mor do bloqueo do corredor de Lachin por parte de Acerbaixán, que xerou un desabastecemento de alimentos, medicamentos e combustíbel que levou a que até un terzo das mortes no territorio se debera á fame, detallaron autoridades locais, en tanto Bakú argumenta que pretendía frear a chegada de armas de Armenia. Isto foi posíbel após un acordo entre Stepanakert e o Executivo de Aliyev, con posterioridade á dimisión do presidente territorial, Arayik Harutyunyan. Xa en Iereván, a capital armenia, centos de manifestantes trataron de asaltar a sede do Goberno, reclamando protexer Artsakh e a renuncia do presidente, Nikol Pashinian, entre berros de “traidor”. O propio Pashinian compareceu para acusar “forzas externas e internas” de intentar “arrastrar Armenia á guerra”, insistindo en que “non permitiremos a estas forzas pór en perigo a supervivencia do Estado armenio”, polo que asegurou que “non deben tomar ningún paso que non sexa debidamente calculado”. En paralelo, aseverou que “non hai forzas armenias” no lugar e subliñou que “agardamos que as forzas de paz rusas actúen para estabilizar a rexión”. Até 2.000 soldados rusos foron despregados na liña de contacto entre Bakú e Stepanakert en 2020, así como no corredor de Lachin, como parte do acordo de alto o fogo que puxo fin á guerra de seis semanas que enfrontou Acerbaixán con Armenia e Artsakh logo do ataque do primeiro. A fin das hostilidades, mediada por Moscova e Ancara, chegou despois de que os militares azerís entraran en Shushi e se fixeran co sur de Artsakh e con zonas acerbaixanas conquistadas polos armenios na primeira guerra, que decorreu en 1994 despois de votar Artsakh pola unión con Armenia. Á vez, a través do alto o fogo recuperou o resto das zonas controladas por Armenia no seu territorio, acabando coa unidade territorial entre Iereván e Artsakh, e garantiu un corredor entre Nakhchivan e o resto de Acerbaixán. Tanto a segunda guerra como este conflito estiveron marcados pola deterioración da relación entre Rusia e Armenia, ao protagonizar Pashinian desde a súa chegada ao poder en 2018 unha revisión dos lazos con Moscova, algo que alcanzou o seu punto álxido a semana pasada co comezo de exercicios militares conxuntos entre Armenia e os Estados Unidos, que rematan a cuarta feira. A isto súmase a visita de Anna Akobian, parella de Pashinian, a Ucraína, e a decisión de ratificar a entrada do país na Corte Penal Internacional, que emitiu unha orde de arresto contra o mandatario ruso, Vladimir Putin. “Agardamos que Armenia se decate do perigo da última campaña occidental”, advertira o Ministerio de Exteriores ruso, facendo fincapé en que o papel do continxente de pacificación ruso cambiou cando Pashinian pactou con Acerbaixán recoñecer a súa integridade territorial como parte dunhas negociacións nas que Armenia defendía outorgar un status autónomo a Artsakh dentro de Bakú. Rusia e os EUA contactan coas partes O voceiro do Kremlin, Dmitri Peskov, salientou que “existe unha grande oportunidade” para rematar un acordo de paz que acabe coa disputa e informou de contactos con Bakú e Iereván, algo que tamén fixo Washington após soster Edmond Marukyan, enviado para Asuntos Especiais de Armenia, que “é a quenda dos Estados Unidos de decidir que medidas poden utilizarse”. Pola súa parte, a Unión Europea reclamou a fin das hostilidades tras converter Bakú no seu socio preferente na rexión cun acordo para que duplique os envíos de gas natural en dirección a Bruxelas.