As guerrillas galegas ao descuberto

Antes da aparición das grandes organizacións aglutinadoras da resistencia guerrilleira, como a Federación de Guerrillas de León-Galicia (1942) e o Ejército Guerrillero de Galicia (1946), existiu no país unha longa historia de resistencia armada entre os anos 1936 e 1940. Ao tempo que se libraba a guerra civil, grupos de fuxidos que sobreviviron mercé ao apoio popular deron tamén a batalla na retagarda franquista, e constituíron a base sobre a que posteriormente apareceron as organizacións guerrilleiras. 

Dionísio Pereira (A Coruña, 1953) é unha referencia obrigada da historiografía galega. Autor de traballos imprescindíbeis sobre os movementos sociais, a represión franquista e a resistencia na Galiza contemporánea, o 3 de novembro achega en parcería con Eliseo Fernández nas páxinas de Nós Diario, unha investigación sobre a primeira guerrilla antifranquista

Paula Godinho (Lisboa,1960) é antropóloga, investigadora no Instituto de História Contemporânea e professora associada com agregação no departamento de Antropologia da Faculdade de Ciências Sociais e Humanas da Universidade Nova de Lisboa. A quinta feira aproximasse no coleccionábel de Nós Diario  á “batalha de Cambedo” de 1946.

A miña experiencia como enlace da Federación de Guerrillas de León-Galiza de 1942 a 1946 e como combatente na II Agrupación do Exército Guerrilleiro da Galiza de 1947 a 1951, permitiume compartir un movemento de resistencia cuxa singularidade quero pór aquí de destaque. Pretendo subliñar o pluralismo que existiu nese movemento, desde 1936 até a década dos anos 50. E lembrar unha cultura de loita popular baseada en redes sociais de solidariedade, moi distinta da cultura de aparello político-militar que quixo impor a dirección do Partido Comunista de España (PCE) a partir de 1944. 

Eliseo Fernández é un dos investigadores de referencia para todo o referido á memoria democrática galega. Autor de abondosos traballos sobre o movemento obreiro na Galiza anterior a 1936 e de múltiples estudos sobre a represión e a resistencia ao franquismo na Galiza. Agora volve como coordinador de As guerrillas galegas ao descuberto, un coleccionábel de Nós Diario sobre a guerrilla que arranca o 2 de novembro.

O vindeiro dous de novembro sae á rúa un novo coleccionábel en Nós Diario. Trátase dunha achega á guerrilla galega e á súa loita contra o franquismo durante preto de dúas décadas. Os traballos son da autoría de 30 investigadores e o primeiro número está asinado por Francisco Martínez “Quico”, o único militante vivo das guerrillas galegas.