arqueoloxía

San Martín de Neira de Rei, Teixeira e Vilachambre son tres parroquias do Concello de Baralla protagonistas do último gran descubrimento arqueolóxico na Galiza. Máis dunha vintena de mámoas e os restos dun dolmen constitúen a que pode ser a terceira necrópole máis importante na súa contorna.

A máquina do tempo non existe e parece que o das viaxes ao pasado é cousa de ficción, cos buracos de verme aínda no plano hipotético. Porén, semella que non imos demorar moito en poder visitar os recunchos dun castro, apreciando a cultura que os habitou en todo o seu esplendor. O 'Proxecto Lanóbriga', o máis ambicioso feito na Galiza até este momento de reconstrución en 3D deste tipo de xacementos, outorgaranos a oportunitade. Os seus creadores, Paco Boluda, Anxo Miján e Carlos Paz, explícan en que consiste. 

O volume 'Arqueoloxía do noroeste peninsular en tempos de Nós' aproveita o centenario da revista homónima impulsada pola Xeración das Irmandades da Fala para debullar as súas achegas ao campo arqueolóxico da Galiza, coas que conseguirían, coa figura de Florentino López Cuevillas á cabeza, sistematizar a disciplina e colocar as bases de estudos posteriores. 

Logo dunha semana de traballo de Castelos no aire no xacemento do Castro Valente (Padrón), as responsábeis da iniciativa móstranse satisfeitas, se ben consideran que fica aínda moito traballo por facer coa información obtida. "Non se coñecen moitos recintos amurallados con torres con tanta antigüidade, o máis 'próximo' sería a muralla de Lugo", di Mario Fernández-Pereiro.

A alcaldesa confirma que o Concello executou a sentenza que anula a licenza para a explotación da canteira o pasado mes de novembro, tras a resolución do Tribunal Supremo que desbota a súa legalización. 

O Castro Valente, un recinto fortificado situado no cumio do monte homónimo en Padrón, na beira sur do río Ulla, constitúe o terceiro elemento desta índole máis grande do terrotorio galego. Con todo, é un deses xigantes descoñecidos que o proxecto Castelos no aire trata de comprender mellor, cunha escavación durante esta semana. 

A cultura castrexa simboliza un patrimonio de grande importancia para a Galiza. Nos últimos anos, a sociedade estase a decatar da riqueza arqueolóxica que temos, o que provoca un aumento da demanda social a prol da restauración de xacementos galegos. Recentemente comezáronse numerosas intervencións en diferentes castros que están a conseguir descubertas moi interesantes que axudarán a coñecer aínda mellor a Idade do Ferro galega. Pois cómpre aprender a camiñar polo pasado para poder transitar polo futuro.

Arqueólogo e autor do descubrimento en 2018.

O convenio asinado entre a Deputación de Pontevedra e o CSIC inclúe a investigación dos castros de Bendoiro, Castrolandín e Montaz.

Alba Masclans e Berta Morell son as investigadoras principais dun proxecto que pretende desentrañar os patróns de mobilidade das primeiras sociedades agrícolas do centro de Europa, en concreto, nos Cárpatos. A primeira delas investiga desde a Institución Milà i Fontanals do CSIC (Consello Superior de Investigacións Científicas), en Barcelona, e a segunda faino desde a Universidade de Vigo, no Grupo de Arqueoloxía, Antigüidade e Territorio e tamén desde Tübingen en Alemaña. 

A Rede Galega pola Investigación (Investigal) acusa ao Goberno galego de “falta de previsión e vontade” para evitar que 31 científicas e científicos queden no paro en decembro e outras 400 fiquen sen axudas para estudar no estranxeiro.

A Asociación de arqueólogas galegas (ArqFem) aposta na investigación en arqueoloxía desde a equidade, a horizontalidade e a aprendizaxe colaborativa. A arqueoloxía feminista persegue a visibilización na construción das sociedades pasadas. Conversamos con Lorena Barreiro, unha das impulsoras de ArqFem, para coñecer máis polo miúdo o proxecto, ao tempo que nos pon enriba da mesa a situación actual desta disciplina na Galiza.

Penabor e O Cruceiro da Ínsua son os protagonistas da actualidade patrimonial galega porque neles acaban de saír á luz dous novos monumentos funerarios. O achado fíxoo a asociación Mariña Patrimonio, que aproveita para denunciar a falta de apoio e atención por parte da Xunta que padecen desde hai xa tres anos.

A Asociación de Veciñas e Veciños María Castaña de Cereixa, na Pobra do Brollón, apostou na descuberta das súas orixes en 2016. Após catro anos o proxecto conta con apoio institucional público e privado e xa se fixeron seis escavacións con éxito. Ademais, noutros lugares ponse como exemplo da colaboración da comunidade nun plan de tal calibre para procurar as raíces. Texto Redacción

A riqueza histórica e patrimonial da Galiza esta fóra de toda dúbida, até o punto de que aínda a día de hoxe continúan a descubrirse restos do noso pasado. En Negreira, o profesor Manuel Gago -en colaboración coa Asociación Cultural Afonso Eanes- protagonizou unha expedición que serviu para comprobar a existencia dunha mámoa sen catalogar por Patrimonio e "totalmente esquecida" até o de agora.

O grupo Sputnik Labrego vén de entregar na Dirección Xeral de Patrimonio a memoria interpretativa que detalla os resultados da escavación no xacemento do Castelo, en Valencia do Sil (Valdeorras), durante setembro de 2019. Os datos confirman a relevancia dun asentamento que se sitúa cronoloxicamente entre o século VI e V, e os achados abren novas vías de traballo, como a posíbel reactivación da minaría nesa época de ocupación. Nós Diario conversa con Celtia Rodríguez, codirectora da intervención, que centra a súa investigación nas relacións de xénero na época romana.

Unha campaña procura ampliar os datos sobre o xacemento

Patrimonio dos Ancares prepara un informe dirixido á Dirección Xeral do Patrimonio Cultural da Xunta e ao Concello de Becerreá para que "se proceda á retirada do lixo" que se acumula no acceso á cova de Furco.

A análise química dos restos de graxas de animais, cera das plantas, aceites de peixe e resinas preservados nas cerámicas prehistóricas permitiu ao equipo liderado pola doutora Miriam Cubas explorar os usos destes recipientes polas comunidades neolíticas, como a que habitou a Cova de Eirós.