Horas antes do debate da Lei do audiovisual, unha concentración ás portas do Congreso español reclamaba "Igualdade para as linguas no audiovisual". Representantes das principais entidades que traballan a prol do galego (A Mesa), euskera (Kontseilua), catalá (Plataforma per la Llengua, Ómnium, ACPV) e asturiano (Iniciativa Pol Asturianu) participaron no acto, acompañados por deputados de diferentes formacións, entre elas o BNG, EH Bildu ou a CUP.
O Congreso debateu o ditame da Lei de comunicación audiovisual, un texto que recibiu case 1.000 emendas durante o seu paso pola Comisión de Asuntos Económicos e Transformación Dixital. Alí o ditame fora aprobado o 19 de maio co voto a favor de PSOE, Unidas Podemos, ERC e PNV. Esta quinta feira, no Congreso, a nova lei saíu adiante co voto a favor do PSOE e PNV e grazas á abstención do PP.
"Esta lei é unha falta de respecto á vontade do pobo galego, que se expresou a través dun acordo unánime do Parlamento da Galiza que a través da Iniciativa Xabarín demandaba cotas para o galego ou financiamentos previos e que non se recollen na proposta que chegou ao Congreso", manifestou a Nós Diario Marcos Maceira, da Mesa. De feito, en maio de 2021 o PP votou a favor na Cámara galega destas demandas sendo Núñez Feixoo presidente da Xunta e do partido na Galiza, mentres que esta quinta feira esas reivindicacións non contaron no Congreso co apoio da formación a nivel español que agora lidera o propio Núñez Feixoo.
Privatizacións
O deputado do BNG no Congreso, Néstor Rego, argumentou o voto negativo da formación á Lei xeral de comunicación audiovisual en base a tres temas: non garante a igualdade de todas as linguas oficiais do Estado, deixa os produtores independentes "aos pés dos cabalos do duopolio televisivo" e abre a porta á privatizacións dos medios de comunicación públicos. No outro extremo, Bego Nasarre, do PSOE, defendeu o ditame da Lei do Audiovisual por "posicionar España como centro de referencia para a produción audiovisual".
As entidades polas linguas do Estado lamentaron, pola súa parte, que coa nova Lei "perdeuse unha oportunidade cara á igualdade". O proxecto non responde á realidade lingüística existente no Estado, afirman. "Debemos ter en conta que esta lei é unha transposición da directiva da Unión Europea precisamente para dar cabida á produción europea. Deste modo, fuxiuse da realidade lingüística europea, dando unha presenza indigna ás linguas propias do Estado. Sinceramente, perdeuse unha oportunidade para a igualdade, a lei invisibilizará as nosas linguas nas pantallas. É máis, perpetuarase a vulneración de dereitos", afirmaron ante o Congreso.
"Non nos tiveron en conta"
Os axentes sociais a favor das linguas "mantivemos unha actitude proactiva", facendo achegas nos anteproxectos, "trasladando as nosas propostas, activando a cidadanía para demostrar que hai unha demanda social", explicaron. Malia isto, lamentan, "fixéronse ouvidos xordos ás nosas peticións, polo que se pode dicir que a demanda cidadá non foi tida en conta en absoluto na lei".
A situación das linguas coa nova lexislación, en cinco chaves
As entidades de defensa das linguas minorizadas levan meses advertindo que a nova Lei do audiovisual era "insuficiente" para garantir a igualdade lingüística real e que mesmo supuña un prexuízo para atinxir esa igualdade. Por que? Eis cinco chaves:
1.— Cotas testemuñais. As cotas que se estabelecerán co pretendido obxectivo de garantir a pluralidade lingüística son testemuñais, entre 0,35% e 2,55% do total.
2.— Non aplicábel ás máis vistas. A lei, ademais, non regula a situación en plataformas como Netflix, HBO, Prime ou Disney, as máis importantes e vistas
3.— Sen escolla. En relación á lexendaxe, audiodescricións e interfaces, non contempla a obrigatoriedade de dar opción de escolla de lingua, o que na práctica impedirá o uso de calquera idioma que non for o español.
4.— Contidos. A respecto da obra audiovisual dobrada, non se estabelecen mínimos de presenza para todas as linguas, limitándose a sinalar que se engadirán contidos nas linguas diferentes do español.
5.— Independentes. A proposta 'prexudica' as produtoras independentes, até o de agora o sector do audiovisual que garantía a existencia da mínima oferta nas linguas diferentes do español.
