As dúbidas pairan sobre a fábrica de rodas que a multinacional chinesa Sentury Tire anunciou para As Pontes en xaneiro de 2022. O proxecto, declarado estratéxico polo Consello da Xunta en outubro do pasado ano, recollía a construción dunha factoría de produción de pneumáticos nas proximidades da lagoa das Pontes, mediante un investimento de arredor de 550 millóns de euros. De realizarse, o proxecto daría emprego, segundo os promotores, a perto de 750 persoas.
As malas novas para esta iniciativa chegaron nesta mesma semana, tras coñecerse que o grupo proxectaba unha factoría con idénticas características e destinada ao mesmo mercado que a galega en Marrocos. A saída da compañía neses mesmos días do director xeral de Sentury Tire e impulsor da proposta das Pontes, Warren Rudman, introduce novas interrogantes nun proxecto que a Xunta consideraba o máis avanzado de todos aqueles que optaban aos fondos Next Generation.
A situación da fábrica de viscosa do grupo Altri en Palas Rei é aínda máis complicada. O proxecto, presentado pola Xunta da Galiza aos fondos Next Generation, malia ser coñecedor o Goberno galego das dificultades de financiamento a cargo deste programa, non ten encaixe en ningún dos Perte aprobados polo Estado, o que dificulta o seu acceso a axudas públicas.
Altri ten sinalado de maneira reiterada que sen subvencións públicas non se instalaría na Galiza. Neste sentido, o director executivo da compañía, José Soares, reclamou 250 millóns de euros de fondos estatais a cargo das axudas Next Generation, isto é aproximadamente 30% do investimento de 800 millóns de euros previstos para a súa fábrica de Palas de Rei, para seguir adiante cun proxecto declarado estratéxico polo Goberno galego no derradeiro Consello da Xunta do ano 2022.
O proxecto da factoría de viscosa, na axenda do Goberno galego desde a segunda metade do ano 2020, pode rematar por converterse no caso Pemex do Executivo de Alfonso Rueda. O desánimo apoderouse dos responsábeis da área económica da Xunta e dos rexedores do PP da comarca da Ulloa, que cada día ven máis complicada a súa viabilidade.
Non se atopa nunha mellor situación a fábrica de ánodos de grafito para baterías de coches eléctricos anunciada pola multinacional xaponesa Showa Denko para A Coruña. Neste sentido, as fontes consultadas por Nós Diario apuntan que a compañía estaría estudando desistir do proxecto, dado o seu difícil encaixe dentro do programa Next Generation.
A planta de hidróxeno impulsada nas Pontes por Reganosa e EDP é o único gran proxecto estratéxico avalado pola Xunta encarreirado na actualidade. A isto ten contribuído o Estado ao outorgarlle 24 millóns de euros de subvencións públicas procedentes do Perte das enerxías renovábeis e do hidróxeno. Porén, fica por diante conseguir a autorización para os parques eólicos que forneceran de electricidade a instalación.
A candidatura galega para o programa Next Generation está formada por 354 proxectos, cun investimento total de 19.698 millóns de euros. A proposta recolle 107 iniciativas impulsadas desde os operadores privados e 247 promovidas desde a Xunta da Galiza. A maiores dos proxectos integrados dentro do programa avalado polo Goberno galego, atópanse toda unha serie de actuacións propostas polas grandes compañías do Ibex para desenvolver na Galiza e que foron presentadas directamente ao Executivo estatal.
O proxecto do grupo Maersk e Pedro Sánchez
Unha das iniciativas máis emblemáticas a desenvolver está promovida pola multinacional danesa Maersk, a primeira navieira do mundo, que propón erguer unha factoría de biometanol na contorna do porto de Langosteira, na Coruña, para servir combustíbel á súa frota. A proposta, que recolle unha actuación análoga en Andalucía, condiciona a súa execución a recibir axudas públicas por máis de 3.000 millóns de euros, para un investimento total de 9.500 millóns.
Neste caso, a iniciativa conta co apoio directo de Pedro Sánchez, que participou na súa presentación en novembro de 2022.
O papel da Xunta e a centralización
A gran maioría dos proxectos galegos ao programa Next Generation ficarán sen axudas, algo que se debe, por unha parte, á estratexia fixada e impulsada pola Xunta da Galiza e tamén á concepción e xestión centralizada das axudas, que non ten en conta a diversidade do Estado.