Irán confirma máis de 300 falecementos nas protestas pola morte de Mahsa Amini

Outras fontes elevan as mortes ratificadas polas autoridades iranianas a máis de 400 desde setembro, cando as protestas superan os dous meses e afectan cada día a máis sectores. Pola contra, Irán destaca que se trata dunha guerra híbrida na súa contra lanzada polas potencias occidentais.
Ebrahim Raisi, presidente de Irán,a terza feira xunta Mohamed Al Sudani, primeiro ministro iraquí. (Foto: Iranian Presidency / dpa)
photo_camera Ebrahim Raisi, presidente de Irán,a terza feira xunta Mohamed Al Sudani, primeiro ministro iraquí. (Foto: Iranian Presidency / dpa)

“Máis de 300 persoas morreron e caeron mártires durante estes dous meses por non recoñecer o inimigo”, asegurou a terza feira Amir Ali Hayizade, comandante da Forza Aérea da Garda Revolucionaria iraniana.

Esta é a primeira cifra oficial ofrecida por un alto cargo institucional iraniano, na que non distinguen participantes nas protestas de policías. A pesar diso, a entidade non gobernamental Iran Human Rights, con sede en Oslo (Noruega), constata 410 falecementos pola represión das protestas, e a iraniana Axencia de Noticias de Activistas polos Dereitos Humanos fala de 451 óbitos entre os manifestantes e 60 entre as forzas de seguridade, amais de arredor de 17.000 persoas detidas.

“A todos nos afectou a morte da señora [Mahsa] Amini”, incidiu en declaracións recollidas por Hamshahri, apuntando que iso non xustifica permitir que o “inimigo actúe ás agachadas enviando armas e realizando asasinatos”, no que definiu como “guerra cognitiva” baseada nunha falsa narrativa dos Estados Unidos (EUA), Reino Unido, Arabia Saudita e Israel.

Aínda que as protestas están a acontecer na meirande parte do país, os principais focos están no Kurdistán e en Baluchistán, que tamén concentran boa parte das mortes. Nestes territorios, cunha historia de loita -incluída a armada- para conseguir o dereito de autodeterminación, as principais organizacións políticas, o Partido Democrático do Kurdistán iraniano, Komala ou o Partido Popular de Baluchistán, subliñan que están a combater contra a República Islámica e a actual configuración do Estado, ao que hai que engadir as demandas polos dereitos das mulleres.

Morte de Amini

O 13 de setembro, Mahsa Amini, de 22 anos e natural de Saqez, no Kurdistán iraniano, atopábase en Teherán coa súa familia cando foi detida pola Policía iraniana, que a acusou de non levar o velo colocado conforme á lei e usar pantalóns axustados, recoñeceu Hossein Rahimi, un dos xefes das forzas de seguridade, a Al Jazeera.

Dúas horas despois era trasladada a un hospital desde a comisaría, onde os médicos confirmaron á familia que sufrira un infarto e un derrame cerebral que a levaron ao estado de coma. O 16 de setembro falecía no centro médico da capital.

Durante a súa detención, testemuñas citadas por Al Arabiya e Iran Wide sosteñen que foi golpeada polos policías durante o tempo de catividade, extremo confirmado pola familia, que denunciou a presenza de múltiples marcas de golpes no seu corpo.

Pola súa parte, as autoridades iranianas negan que fora golpeada, e deixaron entrever que sufría unha condición médica previa, chegando a publicar un vídeo da comisaría onde se pode ver como Amini se desmaia, que os seus familiares cualificaron de “editado”.

Pouco despois de confirmarse a súa morte, xurdiron protestas en Teherán e Saqez que se estenderon rapidamente polas cidades do Kurdistán.

O 20 de setembro, as protestas xa chegaran a 16 das 31 provincias de Irán, antes de estenderse por boa parte das urbes e acabando por chegar ás universidades, con folgas nas fábricas de automóbiles e de aceiro, ás que se sumou esta fin de semana o sindicato de camioneiros, sostén Iran Internacional.

Asemade, hai reportes de que, durante unha convocatoria de tres días de folga a mediados de novembro tamén fecharon as súas portas os comerciantes do Gran Bazar de Teherán. Incluso os líderes sunnitas, sobre todo no Kurdistán, criticaron a represión e avalaron as aspiracións populares, recolle Rudaw

A resposta de Irán

Ademais de denunciar que se trata dunha guerra híbrida das potencias occidentais -informando de que membros da Intelixencia dos EUA foron detidos-, o Executivo que dirixe Ebrahim Raisi acusa as formacións kurdas de organizar as protestas, polo que aumentou a presenza militar no territorio e lanzou unha vaga de ataques contra o Kurdistán iraquí, onde se asentan as bases destas forzas.

Malia que nun primeiro momento multiplicáronse os chamamentos á calma, a persistencia das mobilizacións endureceu a resposta oficial.

O Alto comisionado das Nacións Unidas para os Dereitos Humanos, Volker Türk, asegurou que cando menos seis persoas están condenadas a morte pola súa participación nas protestas. Ademais, o organismo encabeza unha investigación para esclarecer se houbo violacións dos dereitos humanos.

Contexto rexional

Irán é o principal aliado en Asia Occidental de Rusia e a China, coas que impulsou unhas manobras militares a comezos deste ano. Ao tempo, mantén boas relacións co Iraq -que tamén ten maioría de poboación xiíta, unha das pólas do islam- e con Siria, sendo un dos socios clave de Hezbollah, no Líbano.

Este eixo está contraposto ao liderado polos Estados Unidos na zona con Israel e con Arabia Saudita, disposta a pactar con Tel Aviv para illar Irán.

A inimizade Washington-Teherán é anterior á revolución islámica de 1979 e nace despois de que os EUA dirixiran o derrocamento de Mohammad Mossadegh, primeiro ministro elixido democraticamente, en 1953 após intentar nacionalizar a industria petroleira, coa participación ademais do Reino Unido. Este golpe de Estado deu inicio á inestabilidade que levou ao triunfo dos aiatolás, o que non impediu que a tensión fose en aumento.

En 1979, estudantes iranianos asaltaron a embaixada dos EUA en Irán, mentres que un ano despois o país americano apoiou Bagdad na guerra contra Teherán. Xa en 1988, nos últimos compases do conflito, un buque de guerra estadounidense -en augas iranianas- derribou un voo comercial de Iran Air, matando 290 persoas.

Comentarios