Poesía para a xente

Cando June Jordan (Harlem, 1936 - Berkeley, 2002) proxectou Poetry for the People, un curso aberto que a poeta, ensaísta e activista polos dereitos civís e as diversidades sexuais impartiu na Universidade de Berkeley na década dos noventa, posuía unha abondosa experiencia na ensinanza da poesía. Daquela fixo un chamamento a todo o estudantado do campus que desexase aprender poesía e unha morea entusiasta respondeu á chamada. Entre as publicacións asociadas ao curso Poetry for the People destacou a Poetry for the People in A Time Of War (Poesía para a Xente nun Tempo de Guerra), unha antoloxía elaborada por persoas chegadas desde distintas disciplinas, ideoloxías, procedencias étnicas e orientacións sexuais, a prol dun proxecto común sobre a Guerra do Golfo. As expectativas iniciais do curso quedaron pequenas, e os estudantes máis comprometidos comezaron a ensinar a outros tras recibir un curso de apoio, The Teaching and Writing of Poetry (Ensinanza e Escrita de Poesía), formación que a propia Jordan ofertou para replicar a experiencia. Aprender poesía de forma colectiva mobilizou unha comunidade que elaborou materiais de aprendizaxe e teceu unha rede de amizades a través da experiencia formativa. A poeta escribiu o poema É Duro Manter unha Camisa Limpa para as xentes que participaron naquel curso. Jordan, figura referente na cultura negra contemporánea, asumiu a palabra das mulleres e dos afroamericanos que, como Clarence Major, Calvin Hernton, David Henderson, Audre Lorde, Sonia Sánchez, Adrienne Rich e Susan Griffin, eran as súas amizades; e manifestou que conxuntamente elaboraban un poema da súa vida en común marcada pola dificultade do nacemento. Tamén escribiu: "A Poesía significa tomar o control sobre a linguaxe na túa vida". "Non podes escribir mentiras e escribir boa poesía". "A poesía é o medio para dicir a verdade, porque o poema é a antítese das mentiras e a superficialidade". Entendeu "a comunidade como o estado democrático no que a xente pode dar nomes que eles inventen para si mesmos e para os demáis". Tomei estas notas na Biblioteca Afroamericana de Madrid (BAAM) coa axuda de Mireia Sentís que no ano 2012 editou Dificultades Técnicas (La Oficina), un libro de prosa escollida de June Jordan no que destacan os discursos e unha introdución á súa figura de Angela Davis. É Duro Manter unha Camisa Limpa Poema para Sriram Shamasunder E para Todas as de Poesía para a Xente Fai unha mañá soleada cos xasmíns florecendo sinxelamente e un bando de paporroibos somerxéndose entre a hedra que cobre o que adoitaba ser un valo traseiro ou pombas empurrando as follas do bidueiro cando un mozo camiña entre as flores cara a porta de entrada da miña casa alí chama e aínda permanece brillante na súa camisa branca. Ergue o puño suave cara a porta e chama de novo Veu dicir isto foi, ou aquelo non foi e que pode calquera de nós facer sobre o xa feito que é pasado senón sal irritante para aguilloar os ollos E que pode calquera de nós facer sobre o que está xa feito E o canciño de sete meses, Bingo salta e acerta na camisa branca inmaculada con pegadas enlamadas impresas aquí e alí e acolá E que pode calquera de nós facer sobre o que está xa feito Eu digo que vou lavar a camisa sen problema dúas veces no programa delicado dunha máquina vella a camisa xira na escuma vira e xira no enxaugue e xira e xira ata quedar seca non queda limpa aínda luxada por accidentes pola enerxía de calquera causa seria ou banal a camisa continua sucia polas poutas do canciño Collo aquela bela camisa branca da India cos fíos tan suaves coma os dedos dun pequecho entretecéndoos xuntos e lavo aquela camisa entre entre os meus propios nós dous puños eu freto e frego aquela camisa para quitar as luxadas pegadas para fóra no bolso e ao redor da costura do ombro e en ámbalas mangas o lixo a pegada sometida polo meu xabón miña auga meu suor equidade investida na restauración dunha camisa branca limpa E no décimo primeiro intento non vexo nada máis nin nada desafortunado ningunha mancha Aseguro o fino tecido entre o fluxo da billa da auga tan transparente como un desexo de que a lúa permaneza fóra todo o día Como quedou pequena! Esa camisa branca limpa! Que delicada! Que lene! Como un suave puño batendo na miña porta! E agora penduro a camisa para secala tan paseniño como ela precisa o aire que vai ir polo seu camiño con todo Está limpa. Unha camisa branca limpa ninguén quería estragar ou suar aquela camisa moito mais limpa agora máis tamén non é a mesma que a primeira antes de ser tinguida, ferida endexamais perfecta mais a pesar delo bela unha camisa branca limpa É difícil manter limpa unha camisa limpa. de Últimos poemas (1997-2001) en Directa ao Desexo. Poemas escollidos de June Jordan Copyright 2005 da June M. Jordan Literary Estate Trust

Poesía para a xente

Cantos primitivos

A desmesura da alma

A idade de ouro (III)

A idade de ouro (II)

A idade de ouro (I)

Poemas míticos (V)

Poemas míticos (IV)

Poemas míticos (III)