Eleccións diferentes

Que diferencia, realmente, as eleccións do 18 de febreiro de todas as eleccións autonómicas desde aquel nefasto referendo do "aínda que chova, vota", que mudou o curso do Amazonas para que nada cambiase? Tres son as peculiaridades que teñen estes comicios galegos comparados con todos os anteriores. A primeira, que o nacionalismo galego atópase xa en condicións de asumir a presidencia da Xunta. Que unha autonomía como a galega fose desenvolta e pilotada polos partidos políticos que só admitiron a súa función pero non o seu espírito non deixa de ser unha anomalía que o pobo galego está tardando en corrixir. Agora as enquisas concédenlle posibilidades a Ana Pontón de ocupar a presidencia da Xunta: unha muller e unha nacionalista. Un cambio real e poderoso. Con Ana Pontón aparece unha nova xeración no BNG. Deu un paso atrás aquela que se formou na loita contra o franquismo e que tivo un papel fundamental no que é a conformación da Galiza actual, e aparece unha nova xeración cunha ampla traxectoria en postos de responsabilidade no tecido social así como en cargos institucionais. Aquela xeración nacionalista que pelexou pola chegada da democracia e por unha Galiza diferente, capaz de dirixir o seu futuro, non logrou os resultados electorais agardados, pero, sobre todo, necesarios para que a autonomía, como algo outorgado polo Goberno central, tomase, na realidade, carta de natureza. Eses resultados nos que se centran as análises de historiadores fan esquecer todo o tecido social que se foi levantando á marxe da autonomía e de todas as institucións, comezando polos sindicatos, onde o nacionalismo si é hexemónico, mesmo en termos electorais. O 18-F poden lograr a culminación dunha etapa, gobernar a súa terra, aínda que sempre soñarán, pularán, por unha Galiza Ceive. O papel do Estado Desde o Estado, estivese quen estivese no Goberno central, utilizando os seus cheirentos sumidoiros, tiveron sempre moi claro, desde a aprobación do Estatuto e a aldraxe, que unha autonomía galega gobernada por nacionalistas cambiaría substancialmente o rol de dependencia económica que lle teñen designado á nosa nación e, mesmo, a propia configuración do Estado. Por iso sempre traballaron por impedir un nacionalismo con capacidade institucional semellante á forza mobilizadora que non puideron coutar. Non se trataba de que se puidese equiparar ao vasco, ao catalán, pois o galego non entrou nos pactos da Restauración Monárquica, nin nunca apoiaría as políticas económicas centrípedas, pois entraría en contradición coa súa esencia. O nacionalismo galego cando estivo no Goberno autonómico mostrou unha clara faciana transformadora, mesmo gobernando coligado co PSOE, que vai desde unha visión diferente da organización territorial, á potenciación dos sistemas produtivos, co Decreto Eólico como bandeira. Pero tamén a capacidade de tecer alianzas para facer país. E cito só dous feitos: a regaleguización de Fenosa, mercada por tres empresarios galegos, e a Lei de caixas. O PP deseñou unha campaña, por primeira vez na historia, en clave española Ambas medidas foron desbaratadas desde o Goberno central, presidido por un socialista, Rodríguez Zapatero, co apoio do Partido Popular. Uns socialistas que non só tentaron impedir o Goberno de González Laxe, senón que o desaloxaron da presidencia da Xunta axudándolle a Fraga Iribarne na campaña e, logo, agasallándolle un escano por Ourense, pois a razón de Estado necesitaba que o ministro franquista acadase a maioría absoluta. O PSdeG, disposto a pór todos os medios Agora o PSOE, por vez primeira na historia da autonomía, aquela a que unha parte se opuxera xa no 1936, está disposto a pór todos os medios para arrebatarlle ao PP a presidencia da Xunta. Esa é outra gran diferenza nas próximas eleccións. Aínda que os socialistas de Madrid se movan máis polas disputas estatais, pola puxa entre Pedro Sánchez e Núñez Feixoo, que por un interese real de transformar Galiza e comezar un novo ciclo autonómico-económico-social. Non é esa a prioridade do seu Comité Federal, nin tampouco dunha boa parte do seu corpo dirixente galego. O PSdeG-PSOE segue a ser un partido dividido, artellado en base a localismos e refractario a un pacto en igualdade cos nacionalistas. Non digamos xa subordinado a unha presidenta do BNG. A terceira diferenza é que, desta volta, o PP deseñou unha campaña, por primeira vez na historia, en clave española. Ese cambio de agochar as siglas a falar só de Madrid unicamente pode deberse a dúas razóns: que o electorado valora negativamente o seu Goberno e que non confían no seu candidato. Se o PP mudou a súa táctica é que o cambio é posíbel.