Os dereitos humanos, en perigo no mundo

A situación dos dereitos humanos no planeta está en “caída libre”, tanto no ámbito da liberdade de expresión, do dereito á protesta ou dos dereitos das mulleres, conclúe o informe anual de Amnistía Internacional (AI) sobre o estado dos dereitos humanos feito público a terza feira. Porén, non todas as persoas sufriron esta situación do mesmo xeito, pois “os sectores máis marxinados foron os máis afectados, e aumentou a desigualdade”, algo especialmente patente no caso de mulleres, nenas e persoas LGBT, que amais “sufriron violencia por motivos de xénero e discriminación”, sostén a entidade. Así e todo, “hai unha pequena esperanza de que, con vontade política poida haber unha resposta efectiva a violacións masivas [dos dereitos humanos]”, defendeu a secretaria xeral de AI, Agnès Callamard. Nese sentido, o informe apunta que a invasión rusa de Ucraína deu paso a numerosos crimes de guerra, “acelerou unha crise enerxética mundial e contribuíu a debilitar os sistemas de produción e distribución de alimentos”, pero tamén “deixou ao descuberto a hipocrisía dos Estados occidentais, que reaccionaron con contundencia ante a agresión do Kremlin pero consentiron ou foron cómplices de graves violacións cometidas noutros lugares”, como Arabia Saudita ou o “sistema de apartheid de Israel contra os palestinos”. Arredor desa cuestión, AI reivindicou consistencia na aplicación do dereito internacional para mellorar a situación dos dereitos humanos no mundo. Esta “dobre vara de medir” perante “crimes contra a humanidade” e “violacións da Carta da Organización das Nacións Unidas (ONU)” acaba por reforzar a “inestabilidade e a impunidade” doutros Estados, constata a organización, que cuestiona que a actuación dos países da contorna da Organización do Tratado do Atlántico Norte “confirmou ao resto do mundo que o apoio de Occidente aos dereitos humanos é selectivo e interesado, o que socava o apoio global a Ucraína”. O Salvador acaba coas maras a costa de violacións masivas dos dereitos humanos Amais, subliña que a invasión rusa “desestabilizou aínda máis un sistema internacional multilateral xa debilitado por Estados poderosos que levaban décadas burlando impunemente o dereito internacional”, e recalca que a guerra en Ucraína “restou recursos e atención á crise climática, a outros conflitos de larga data e ao sufrimento humano en todo o mundo”. Precisamente a estes enfrontamentos bélicos referiuse Callamard, que incidiu en que “o conflito máis mortal de 2022 foi o de Etiopía”, mais ficou afastado da “atención mundial”. O documento censura que a pesar de que morreron centos de milleiros de persoas na guerra con Tigrai “gran parte dese masacre non saíu á luz, ao executarse unha campaña de limpeza étnica practicamente invisíbel contra a poboación tigriña”. Tamén houbo unha gran diverxencia no tratamento ás persoas refuxiadas, explicou o asesor principal de investigación e políticas de AI, Philip Luther, asegurando que os países occidentais acolleron rapidamente as refuxiadas e refuxiados ucraínos mais “non ofreceron o mesmo trato a quen escapaba da guerra e a represión en Siria e Afganistán”. Amnistía Internacional impulsa unha 'acción postal' en solidariedade con persoas detidas por defenderen os dereitos humanos Ao respecto dos Estados Unidos (EUA), sinala que á hora de proceder con solicitantes de asilo haitianos “detivéronos arbitrariamente e infrinxíronlles malos tratos humillantes que equivalen a torturas por motivos raciais”. Máis de 25.000 persoas de Haití foron expulsadas do país entre setembro de 2021 e maio de 2022. No que atinxe ao clima, o texto fai fincapé en que na Conferencia da ONU sobre cambio climático en Exipto non se produciron avances reais, cun acordo de financiamento para os países máis afectados polas catástrofes a raíz do quecemento global que “dista moito de ser operativo”, e foi pactado a pesar de que os países máis desenvoltos seguen sen entregar os 92.000 millóns de euros anuais prometidos desde 2009 aos Estados en vías de desenvolvemento por este motivo. En paralelo, subliña que en 2022 as seis maiores empresas petroleiras occidentais fixéronse cuns beneficios brutos de 185.000 millóns de euros, un reflexo “do desprezo consciente do sector dos combustíbeis fósiles cara ao dano que as súas actividades causan no clima e no medio ambiente”. Fixada a data para o xuízo de Mamadou Ba, denunciado desde a extrema dereita Represión O informe de AI afirma que se intensificou a lexislación para restrinxir o dereito á manifestación en Australia, a India, Indonesia ou o Reino Unido, cun incremento da represión detectada en Rusia, o Perú, Irán, Afganistán, Myanmar ou Sri Lanka. No caso da China, incide en que elude as críticas polo que considera “masivas violacións de dereitos humanos contra a poboación uigur e outras minorías musulmás”, mentres que no dos EUA indica que máis de 2.000 persoas morreron en 2022 a mans da Policía ou cando estaban baixo custodia institucional. En todo caso, mulleres e nenas “sofren as peores consecuencias” das carencias nos dereitos humanos, cunha deterioración moi sensíbel en Afganistán, apunta AI, que salienta a persecución en Polonia ás activistas que axudan as mulleres a acceder ás pílulas abortivas e a anulación en Washington da garantía constitucional ao aborto, nun país onde “as mulleres indíxenas continúan sufrindo violacións e outros actos de violencia sexual nun grao desproporcionadamente elevado”. Reformas A principal proposta da entidade para garantir a aplicación das normas de dereitos humanos é “fortalecer” as institucións e sistemas internacionais, reclamando que se reforme o Consello de Seguridade da ONU para “dar voz a países e situacións que foron tradicionalmente ignorados”. “A falta de transparencia e eficacia do proceso de toma de decisións do Consello deixa todo o sistema exposto á manipulación, aos abusos e a un funcionamento deficiente”, resolveu Callamard. A ONU lanza unha campaña para celebrar o 75º aniversario dos dereitos humanos A ONU alerta dun alto risco nuclear O voceiro da Secretaría Xeral da ONU, Stéphane Dujarric, definiu como “moi preocupante” o “estado xeral das tensións en torno ás armas nucleares”, facendo un chamamento para evitar “todas as accións que poidan levar a un erro de cálculo ou a unha escalada con consecuencias catastróficas”. Ademais, a abstención da maioría dos membros do Consello de Seguridade do organismo impediu a aprobación da proposta de Rusia e a China para que a ONU iniciase unha investigación independente para determinar quen atacou os gasodutos Nord Stream.