O 'espolio' do aforro galego, en máximos históricos: 32.290 millóns no primeiro semestre de 2023

As entidades bancarias con actividade na Galiza expatriaron 32.290 millóns de euros no primeiro semestre de 2023. Segundo os datos que vén de publicar o Boletín Estatístico do Banco de España, a fuga de capitais volve marcar máximos históricos, fechando cunha contía superior a toda a serie histórica. A este respecto, as últimas cifras fornecidas polo regulador bancario estatal indican que o proceso de drenaxe do aforro galego tense agudizado neste período a uns niveis inéditos A contía do aforro drenado polos operadores financeiros representa unha cantidade moi importante para a formación social galega. O diñeiro expatriado neste segundo trimestre de 2023 supera en 2.349 millóns de euros os depósitos expatriados no anterior trimestre do ano. Asemade, suma 828 millóns máis que no mesmo período de 2022, acentuando unha tendencia á alza que se ten acelerado desde o ano 2014, cando o grupo venezolano Banesco, presidido por Juan Carlos Escotet, se fixo por 1.003 millóns con Nova Galiza Banco, o que provocou unhas perdas para o Estado de 8.550 millóns. A expatriación do aforro non é un fenómeno novo na economía galega e enténdese que representa un síntoma definitorio da dependencia do país. Porén, tal é como sinalan diversos economistas, adopta unha dinámica diferente unha vez desaparecido o sistema financeiro con centro de decisión na Galiza. Así, o profesor da área de Historia e Institucións Económicas da Universidade de Santiago de Compostela (USC) Adrián Dios, explica a Nós Diario que "o proceso de expatriación do aforro galego tense agravado desde a venda das caixas galegas ao grupo venezolano Banesco". Dios apunta que "o descenso do peso do crédito sobre os depósitos na Galiza responde a que o sector bancario ten raíces e funciona en base á cuestión territorial e desde que Abanca se fixo co sistema financeiro galego mudaron os criterios de investimento porque as prioridades do grupo pasaron a ser outras". Nesta liña, asegura que “desde o ano en que Abanca mercou os restos das caixas, os depósitos comezaron a superar os créditos no noso territorio. É dicir, o sistema financeiro obtén aforro das galegas e dos galegos, que metemos cartos nas entidades bancarias, para elas posteriormente dar crédito. Pois ben, cada vez en maior medida ese crédito dáse noutros territorios”. O aforro bancario das familias caeu en 1.519 millóns nos tres primeiros meses do ano O aforro galego expatriado pola operativa do sistema financeiro asentado na Galiza significa unha cifra moi relevante para o país. A cantidade expatriada no segundo trimestre de 2023 supera en 19.034 millóns de euros o orzamento galego de 2024. Ademais, excede en 23.508 millóns de euros todo o investimento social da Xunta da Galiza neste exercicio, incluíndo o gasto sanitario, educativo e en servizos sociais. Na mesma orientación, a contía do aforro expatriado equivale a 46,9% do total do Produto Interior Bruto (PIB) galego do ano 2022, situado en 68.800 millóns de euros. A lóxica do aforro Os depósitos custodiados polos operadores financeiros con presenza no país alcanzaron ao fechamento de xuño de 2023 unha contía de 80.227 millóns. Neste caso, 75.442 millóns corresponden con aforros de persoas físicas e xurídicas e 4.836 millóns con diñeiro das diferentes administracións custodiado polas entidades de crédito. Os depósitos galegos representaron 5,91% do total estatal, unha contía descoñecida até o de agora na serie histórica. O aforro supera en 1.080 millóns de euros o xerado no mesmo período de 2022. Asemade, representa 0,15 puntos porcentuais máis no conxunto estatal que entre xaneiro e setembro de 2023. A conxuntura económica dos últimos meses, marcada por grandes dificultades como consecuencia de diferentes crises concatenadas está a provocar unha tendencia á baixa no aforro das persoas e das empresas. Neste sentido, ten incidido, tamén, no comportamento dos depositarios unha alza da inflación e dos tipos de interese pola ausencia de remuneración dos depósitos por parte dos operadores bancarios. 86% da poboación chega a fin de mes grazas aos aforros O crédito fornecido na Galiza polas entidades financeiras entre abril e xuño de 2023 ficou en 47.937 millóns, destinándose 5.783 millóns a financiar a débeda do sector publico e 41.614 a facer fronte a peticións de empresas e particulares. Neste sentido, as cifras do primeiro semestre de ano son inferiores en 250 millóns ao mesmo período do ano pasado, ficando moi lonxe das cifras de comezos da pasada década, cando o diñeiro prestado no país pola banca superou os 50.000 millóns. O crédito galego representou 3,74% do total estatal e situouse 2,80 puntos por baixo da media, ficando moi lonxe de Madrid, que liderou esta variábel, concentrando 21,3% da totalidade do diñeiro prestado pola banca. Precisamente, o escaso crédito ofrecido polo sistema financeiro na Galiza está detrás dos problemas de capitalización do tecido empresarial, que limita a capacidade para acometer novos investimentos e obriga, en moitos casos, a acudir a fórmulas de financiamento non exentas de perigos, como os fondos de capital risco, cada vez máis presentes en sectores e empresas chaves do tecido económico, como o complexo pesqueiro. Máis da metade das familias galegas chegaran con dificultades a fin de mes O aforro de empresas e particulares volveu medrar no segundo trimestre do ano en relación co comportamento certificado entre xaneiro e marzo de 2023. Malia que os depósitos de todo o sector privado se incrementaron na Galiza en 2.817 millóns de euros, o Banco de España apunta a unha tendencia á baixa para final de ano, considerando estas últimas cifras como “unha anomalía da tendencia como consecuencia dun axuste dos resultados do primeiro trimestre”. Precisamente no primeiro trimestre do ano, os aforros caeron en 1.519 millóns de euros en relación, cos datos decembro de 2022. A autoridade bancaria responsabiliza da caída do aforro a perda de poder adquisitivo e de liquidez dos particulares. Nesta orientación, considera que o impacto da presión inflacionista sobre salarios, pensións e rendas está obrigando a poboación a tirar dos aforros para facer fronte aos seus gastos. Así, a consultora Adecco, no seu informe sobre o mercado laboral de 2022, cifra a caída do poder de compra dos salarios na Galiza para esa anualidade en 5,3% As dificultades económicas das familias galegas tamén son evidenciadas cos últimos datos do Índice de Confianza do Consumidor (ICC), referidos ao terceiro trimestre do ano que marca un resultado negativo de -16,67% e apunta a que 53,77% das familias chegaron con dificultade ou moita dificultade a fin de mes. Porén, esta realidade presenta diferenzas en función dos niveis de renda, alcanzando 87,6% naquelas familias con ingresos menores a 1.000 euros mensuais.