A banca expatriou 29.941 millóns de aforro galego no primeiro trimestre de 2023

As entidades bancarias con actividade na Galiza expatriaron 29.941 millóns de euros no primeiro trimestre de 2022. Segundo os datos do Boletín Estatístico do Banco de España, publicado o pasado 23 de xuño, a fuga de capitais volve marcar máximos históricos, fechando cunha contía superior a toda a serie. A este respecto, as últimas cifras do regulador bancario estatal certifican que o proceso de drenaxe do aforro galego acelerouse nese período dun modo até agora descoñecido. A contía do aforro drenado polos operadores financeiros dá conta do seu impacto no tecido económico galego. A cantidade expatriada entre xaneiro e marzo de 2023 supera en 17.321 millóns de euros o orzamento galego de 2023. Ademais, excede en 21.907 millóns de euros todo o investimento social da Xunta da Galiza neste exercicio, incluíndo o gasto sanitario, educativo e en servizos sociais. Na mesma orientación, a contía do aforro expatriado equivale a 43,5% do total do Produto Interior Bruto (PIB) galego do ano 2022, situado en 68.800 millóns de euros. A descapitalización do país O aforro drenado polo conglomerado bancario é superior en 953 millóns de euros ao diñeiro expatriado polo sistema financeiro no mesmo período de 2022. Nesa anualidade, o aforro galego situouse entre xaneiro e marzo en 76.021 millóns de euros e o crédito alcanzou 47.033 millóns de euros. Así, as entidades bancarias con actividade na Galiza drenaron no período 28.988 millóns de euros cara a outros territorios do Estado español e do resto do mundo. A este respecto, Madrid voltou a ser, máis unha vez, o primeiro territorio beneficiado da fuga de capitais galegos. A expatriación do aforro non é un fenómeno novo na economía galega, pois representa un síntoma definitorio da dependencia do país. O que é novo é a súa aceleración acusada desde o período anterior á pandemia. O diferencial entre depósitos e crédito acentuouse en relación a 2019. A este respecto, no último trimestre dese exercicio, os aforros totais das galegas e galegos ascenderon a 68.819 millóns de euros, o crédito fornecido polas entidades bancarias marcou 41.548 millóns de euros e a fuga de capitais situouse en 27.271 millóns de euros, isto é 2.670 millóns de euros menos que na actualidade. Naquel ano, Madrid recibiu, practicamente, 60% dos depósitos succionados a Galiza. Aumentan os depósitos Os depósitos custodiados polos operadores financeiros con presenza no país alcanzaron ao fechamento de marzo de 2023 unha contía de 77.453 millóns de euros. Neste caso, 72.625 millóns de euros correspóndense con aforros de persoas físicas e xurídicas e 4.828 millóns de euros con diñeiro das diferentes administracións custodiado polas entidades de crédito. Os depósitos galegos representaron 5,27% do total estatal, unha contía descoñecida até o de agora na serie histórica e que dá conta da capacidade da economía galega para xerar aforro. O aforro supera en 1.381 millóns de euros o xerado no mesmo período de 2022. Asemade, representa 0,15 puntos porcentuais máis no conxunto estatal que entre xaneiro e marzo da pasada anualidade. Porén, como nos anteriores exercicios, presenta a particularidade de producirse nun contexto marcado por unha elevada inflación. Precisamente, este fenómeno xera unha importante desvalorización do aforro, até o punto de que os depositantes galegos viron minguado o valor real dos seus aforros no ano 2022 en 5.237 millóns de euros. A falla de crédito O crédito fornecido na Galiza polas entidades financeiras na anterior anualidade ficou en 47.512 millóns de euros. O seu comportamento gardou certas analoxías coa operativa do aforro, ficando moi lonxe das cifras de comezos da pasada década, cando o diñeiro prestado no país pola banca superou os 50.000 millóns de euros. Neste sentido, o crédito galego significou 3,86% do total estatal e situouse 2,60 puntos por baixo da media, ficando moi lonxe de Madrid, que liderou esta variábel, concentrando 20,3% da totalidade do diñeiro prestado pola banca. O escaso crédito ofrecido polo sistema financeiro na Galiza está detrás dos problemas de capitalización do tecido empresarial, que limita a capacidade para acometer novos investimentos e obriga, en moitos casos, a acudir a fórmulas de financiamento non exentas de perigos, como os fondos de capital risco. A situación agrávase en momentos como o actual, onde a suba dos tipos de xuro e mais os problemas de solvencia da banca endurecen as condicións de financiamento para as persoas físicas e xurídicas. O efecto Madrid O crédito incrementouse en 479 millóns de euros en referencia ao primeiro trimestre de 2022 e aumentou en 0,8% puntos porcentuais o seu peso no conxunto estatal. Malia isto, o saldo neto para a Galiza segue a ser negativo, representando unha alza de 0,70 puntos desde 2014, unha cifra que se sitúa nos postos de cola do Estado español e que non resiste comparación con territorios como Madrid. Sen ir máis lonxe, o crédito na capital española subiu nos últimos nove anos en 2,8 puntos, sendo as tradicionais beneficiadas do proceso de succión do aforro as periferias estatais. As consecuencias do proceso de descapitalización da Galiza O economista Xosé Díaz, no seu volume As contas que nos contan, editado por Sermos Galiza S.A., advertiu da "descapitalización do país", a través da "actuación do sistema financeiro operante na Galiza, que conduce a que os nosos depósitos non sexan realmente nosos". Na mesma dirección, indicou que a lóxica dos créditos e dos depósitos “veñen presentarnos a situación histórica que a Galiza se lle fixo xogar, drenándolle parte do seu capital, dos seus aforros, para financiar o sector empresarial e, en xeral, o desenvolvemento e o benestar do resto do Estado, nomeadamente Madrid, sede da maioría do sector financeiro operante na Galiza”. O profesor da Universidade de Santiago de Compostela (USC) Adrián Dios explica a Nós Diario que “o proceso de expatriación do aforro galego tense agravado desde a venda das caixas galegas ao grupo venezolano Banesco”. Nesta liña, apunta que “o descenso do peso do crédito sobre os depósitos na Galiza responde a que o sector bancario ten raíces e funciona en base a cuestión territorial e desde que Abanca se fixo co sistema financeiro galego mudaron os criterios de investimento porque as prioridades do grupo pasaron a ser outras”. Dios entende que “a drenaxe do aforro é letal para calquera economía porque deixa sen financiamento novos proxectos empresariais a pór en marcha e limita as capacidades de financiamento das empresas con actividade”. Nesta dirección, analiza “a crecente globalización do sistema financeiro, por iso é chave contar con instrumentos financeiros públicos apegados ao territorio”.