Historia inacabada do deporte galego: "De Ponteareas para o mundo"

O ciclismo chega a Galiza da man do doutor coruñés Ángel Durán Villanovo, que en 1878 introduce no país o primeiro biciclo, aínda que habería que agardar até 1887 para a disputa da primeira proba ciclista de masas, que tivo lugar en Vigo. Pioneira no desenvolvemento desta disciplina, Galiza non tardaría en abrazar o ciclismo como deporte rei até a irrupción do fútbol, como acreditan as innumerábeis probas disputadas tanto en velódromos como nas estradas, que reunían miles de persoas ansiosas por contemplar as evolucións de estrelas como José Curbera Fernández (o 'Hércules dos Velódromos'), Juan Long (que en 1906 sería un dos fundadores do Real Club Deportivo da Coruña), os composteláns Alejandro Calvo e Honorino Méndez, Manuel Rosales, Marcelino Sánchez, José Ponte ou Joaquín da Cunha. Historia inacabada do deporte galego: "Golpeando o saco das medallas" O principal referente desa época inicial foi o ponteareán Delio Rodríguez, que irrompeu con forza no panorama na década dos 30. O seu nivel era tal que con só 18 anos deixou ao segundo clasificado a 20 minutos de distancia nunha carreira. Co tempo, conseguiría un palmarés sen igual no que destaca a Vuelta a España de 1945, proba na que aínda hoxe é o corredor con máis triunfos de etapa (39). Ademais, os seus irmáns Emilio, Manuel, Pastor e Aurita tamén destacaron no deporte das dúas rodas, logrando o primeiro facerse coa clasificación xeral na Vuelta de 1950 (na que Manuel ocupou o segundo posto), mentres que Aurita foi quen de facer carreira nunha época na que o deporte estaba absolutamente masculinizado. Tras eles chegaría unha nova xeración de corredores punteiros, xa nos anos 80, que tivo en Jesús Blanco Villar e en Álvaro Pino os seus principais representantes. Este último, tamén nado en Ponteareas, como a familia Rodríguez, gañou a Vuelta Ciclista a España do ano 1986, e despois da súa retirada desenvolvería unha longa carreira como director, chegando a estar á fronte do equipo profesional galego Xacobeo Galicia entre 2007 e a súa desaparición en 2010, un tempo no que a súa man dereita foi, precisamente, Jesús Blanco Villar. Un ano antes da creación do Xacobeo, en 2006, o mosense Óscar Pereiro gañaba o primeiro e único Tour de Francia conquistado por un corredor galego logo da descualificación do estadounidense Floyd Landis, abrindo unha breve idade de ouro na que David Blanco dominou o ciclismo portugués ao mesmo tempo que o propio Xacobeo Galicia, convertido nunha sorte de selección galega de ciclismo, lograba facerse coa clasificación por equipos da Vuelta a España de 2009 e co segundo posto na xeral individual, da man de Ezequiel Mosquera, na edición de 2010, no que foi o canto de cisne dun equipo que desapareceu logo da falta do apoio da Xunta cando o PP recuperou o Goberno en xuño de 2009. Historia inacabada do deporte galego: "Tríatlon: hai vida alén Gómez Noya" Desde entón, e a pesar dos triunfos puntuais de Gustavo César Veloso en Portugal ou da boa saúde que demostra no amateurismo, onde formacións como Supermercados Froiz, Vigo-Rías Baixas ou Aluminios Cortizo manteñen con vida na base o espírito competitivo nas estradas galegas, o ciclismo profesional galego languidece, sendo a única boa nova nos últimos tempos a explosión en 2021 do novísimo Carlos Canal, que na Vuelta a España 2021 tornou no primeiro competidor nado na Galiza en participar nunha gran rolda desde 2018. Nunha entrevista concedida a Nós Diario, o corredor limiao, de tan só 20 anos de idade, recoñeceu que "hai un problema no deporte de base que se traduce na ausencia de corredores profesionais galegos", e avogou porque "os nenos volvan usar a bicicleta" como medio para que cada vez máis rapaces sigan os seus pasos, que o levaron a asinar polo histórico Euskaltel-Euskadi despois do seu bo desempeño no Burgos BH. A excepción está nas mulleres, que colleron o relevo dos éxitos e, co Team Farto-BTC á fronte, o primeiro e único equipo UCI feminino na historia do país, o nome do ciclismo galego continúa visíbel nas carreiras máis prestixiosas do circuíto 'World Tour'.