A película O corno, de Jaione Camborda, foi a galardoada este sábado coa Cuncha de Ouro da 71 edición do Festival de San Sebastián (Zinemaldia), máximo premio concedido neste certame de clase A —un dos únicos 15 no mundo—, nunha edición na que se reivindicou o cinema e a cultura arxentina. O corno torna así na primeira cinta rodada en lingua galega en obter esta distinción. A gala de clausura da 71ª edición do Festival Internacional de Cinema de Donostia, da mesma forma que a de inauguración e a do Premio Donostia a Víctor Erice, estiveron dirixidas pola actriz, directora e guionista Mireia Gabilondo e guionizadas polo escritor e crítico Bob Pop. As actrices Eva Hache e Loreto Mauleón presentaron o evento de feche que se desenvolveu no Pazo de Congresos Kursaal de Donostia (Euskadi) desde as 21 horas.
A donostiarra Jaione Camborda agradeceu a quen financiaron a película, xa que "non é fácil financiar un proxecto de autor", e lembrou "as e os referentes, que abriron camiño". "A diversidade enriquécenos e fainos máis libres", sinalou, tras o que compartiu o premio con "todas esas cineastas que están por vir e serán referentes para as seguintes".
O Premio especial do xurado foi para Kalak, da sueca Isabella Eklöf. A categoría de mellor intérprete foi 'ex aequo' para o actor xaponés Tatsuya Fuji polo seu papel no filme Great absence, de Kei Chika-Ura, e para Marcelo Subiotto polo seu papel en Puan, de María Alché e Benjamín Naishtat. Fuji deu as "grazas" ao cinema en xaponés, inglés, castelán e euskara. Subiotto non puido acudir a recoller o premio ao estar actualmente rodando, pero leu un texto seu de agradecemento Alché.
Mentres, as cineastas taiwanesas Wang Ping-Wen e Yu Yi-Hsun foron galardoadas coa Cuncha de Prata á Mellor dirección por Chung xing/A journey in spring (Unha viaxe na primavera). Ping-Wen sinalou que fixo esta película "para quen ama o cinema". Ademais, dedicou o premio á súa familia e a Taiwan por facerlle medrar. Yi-Hsun agradeceu ao Festival de Donostia que abrise "as súas portas a esta opera prima que axunta os esforzos de moita xente e reflicte un lugar no mundo".
A Cuncha de Prata, a entregada a Mellor interpretación de repartición, recaeu sobre Hovik Keuchkerian polo seu papel en Un amor, de Isabel Coixet. O actor puxo en valor o traballo en equipo e sinalou que neste premio está todo o de Un amor. "Todo equipo necesita un anaco de adestrador no que apoiarse, ao que preguntar, no que refuxiarse, e ese adestrador é Coixet", sinalou, para destacar, a continuación, a súa "valentía", a súa "coraxe" e "enerxía". "Parécesme unha crack absoluta", engadiu. A película gañou o premio especial do xurado.
O premio ao Mellor guión foi tamén para Puan, e María Alché agradeceullo a todos os que fan posíbel o cinema, que "é unha arte colectiva", e Benjamín Naishtat sinalou que "ningún outro lugar do mundo dá tanto amor como Donosti". Ambos os dous dedicaron a película "aos docentes que nos ensinaron a escribir e pensar na educación pública de Arxentina".
O galardón á Mellor fotografía recaeu en Nadim Carlsen por Kalak. Aos premios xa contados sumáronse os de Horizontes Latinos para O Castelo, do arxentino Martin Benchimol, que alertou da "ameaza do neofascismo" en Arxentina, con "xente que cre que todo pode ser un negocio, incluso a venda de órganos". "Ímolo dar todo para que iso non suceda, aguanta Arxentina", alegou.
O premio Kutxabank New Directors foi para Bahadur the brave, de Diwa Shah, que non acudiu a recoller o premio. O premio Zabaltegui-Tabakalera foi para a cinta O auxe do humano 3, de Eduardo Williams, que tamén dedicou o galardón aos "arxentinos que están a pór corpo e ombreiro para visibilizar o problema da cultura e o cinema en Arxentina". O Premio TVE/Outra Mirada foi para The real hotel, de Kitty Green. O Premio Eusko Label á mellor microcurtometraxe foi para Latxa, sobre o pastoreo de ovella latxa en Euskadi, de Mikel Urretabizkaia, e o Premio Premios Foro de Coprodución Europa-América Latina O Premio Culinary Zinema recibiuno Tran Ahn Hung por La passion de Dodin Bouffant / The Pot au Feu (A lume lento).
Aliás, o premio Irizar ao Cinema vasco foi para a donostiarra Isabel Herguera pola película de animación O soño da sultana, baseada no conto bengalí homónimo de Begum Rokeya, e dedicouno "a todas as mulleres".
En canto ao Premio do Público Ciudad de Donostia dotado con 50.000 euros, a película con maior puntuación foi A sociedade da neve, de Juan Antonio Bayona, que representará o Estado español nos Premios Óscar. O cineasta sinalou que é un "pracer" recibir por primeira vez un premio do público e facelo en Donostia. Ademais, indicou que a dotación do galardón irá para a asociación A biblioteca dos nosos fillos, fundada por nais que perderon os seus fillos no accidente aéreo dos Andes en 1972 e no que se basea o seu filme.
O Premio a Mellor Película Europea foi para o filme Io capitano/ I'm capitain (Eu, capitán) de Matteo Garrone. O premio TCM da Mocidade levouno A estrela azul/The blue star de Javier Macipe; mentres que Bâtiment 5/Lles indésirables (Os indesexábeis) de Ledj Ly logrou o Premio Axenda 2030 Euskadi Basque Country.
O Premio Dunia Ayaso foi para Creatura, de Elena Martín Gimeno. Este galardón tivo unha mención especial para Mentres sexas ti de Claudia Pinto. O Premio Cooperación Española foi para A estrela azul de Javier Macipe. O Premio Fipresci foi para Fingernails ('Isto vai doer') de Christos Nikou e o Premio da Asociación Vasca de Guionistas Euskal Gidoigileen Elkartea para Isabel Herguera e Gianmarco Serra por O soño da sultana.
O Premio Sebastiane 2023 recaeu na película vasca 20.000 especies de abellas de Estíbaliz Urresola, con mención especial para a sueca Gabi: between ages 8 and 13 ('Gabi: entre os 8 e os 13 anos') de Engeli Broberg. O Premio Lurra de Greenpeace recibiuno a película xaponesa Aku wa sonzai shinai/ Evil does not exist (O mal non existe) de Ryusuke Hamaguchi. E, finalmente, o Premio Signis foi para a estadounidense All dirt roads taste of salt de Raven Jackson e Un amor de Isabel Coixet alzouse co Premio Feroz Zinemaldia.
Os galardóns que se entregaron esta noite súmanse aos recoñecementos honoríficos desta edición: o Premio Donostia, que nesta edición recibiron os cineastas Hayao Miyazaki, que non puido acudir a recoller o premio en persoa, e Víctor Erice. A eles súmase o actor Javier Bardem, que estaba previsto recibise un terceiro Premio Donostia que recollerá o ano que vén debido á folga de actores de Hollywood. De feito, o paro deixouse notar na escasa presenza de estrelas de Hollywood nesta 71 edición do festival, que, con todo, si puido contar con Jessica Chastain.
