Comeza un sorprendente outono literario

Primeiras firmas, premios, traducións de clásicos universais, autoras doutros territorios e sorpresas de formato e cambios de código. Se nos guiamos polas novidades editoriais, estes son os temas que presidirán as lecturas deste outono. Algunhas das rarezas coas que se iniciará a tempada veñen da man de autoras e autores aos que atoparemos en xéneros nos que non adoitamos lelos. A primeira vén da man do teatro: Galaxia publica unha obra póstuma de Domingo Villar, a peza Síbaris, na que o falecido autor sorprende cunha incursión nas táboas: unha obra sobre inseguridades e neuroses das creadoras. Se Domingo Villar se atrevía co teatro, Ledicia Costas fai o propio coa poesía, presentando o seu primeiro poemario, Ultraluz (Xerais), gañador do Premio Afundación. Costas publicará, tamén, con David Sierra, o seu primeiro álbum ilustrado, Sete dentes de león, tamén en Xerais. Mais hai aínda unha terceira sorpresa: Diego Ameixeiras debuta na novela gráfica con Suicidantes, que con ilustracións de Tomás Guerrero presenta unha Compostela distópica non moi afastada dos nosos días. Non exactamente unha sorpresa, mais si unha curiosidade destacábel, será a adaptación á banda deseñada de Memorias dun neno labrego que fai Iria Aldegunde para Galaxia. Algúns contos para agasallar Premios Xa dentro da normalidade do calendario, os Premios Xerais deste ano tamén chegan aos andeis. Pedro Feijoo, gañador do Premio de Novela, amplía o seu mundo de noir internándose no da corrupción política en Ninguén contará a verdade. María Reimóndez, gañadora do Jules Verne, sitúa no boxeo unha historia de superación da perda cunha protagonista de 16 anos a quen lle acaba de morrer a nai en Furia. E a obra gañadora do Merlín, A botella de lentellas, de Leticia Barbadillo, preséntase como unha homenaxe á fantasía e á narración oral. Galaxia publicará a gañadora do Premio García Barros do Concello da Estrada, Entomoloxía para misioneiros, de Fernando Castro Paredes, un relato de aventuras de arquitectura elaborada que se abre á reflexión sobre grandes cuestións como a oposición fe/ciencia e o choque cultural de Occidente e Oriente. E unha recuperación imprescindíbel: a que fai Laiovento de Loaira, de Anxo Rei Ballesteros, unha novela capital na literatura galega que era practicamente inencontrábel no mercado. Rei Ballesteros volve, por fin, ás librarías Poesía As lectoras e lectores de poesía están de parabéns: outro dos grandes nomes da literatura galega actual, Chus Pato, anuncia novo poemario para a estación da caída das follas, Sonora, que ten como motivo, segundo a propia autora, o loito e a orfandade. O novo título sairá en Xerais, que tamén publica outros tres novos libros de poesía: Os mil e un días, de Carmen Villar Alonso, Do abrazo, de Azucena Allegue, e Salón de té, de Lupe Gómez. Onde ferve a memoria, de Xavier Rodríguez Baixeras, na colección Dombate de Galaxia, é outra das citas coa poesía que non deben perderse. Chus Pato: contra a linguaxe Ensaio Probabelmente o ensaio que máis curiosidade suscitará será a biografía de Ana Pontón, escrita por Suso de Toro, que prepara Xerais. Mais tamén cómpre prestarlle atención á biografía de Carmiña Sierra -a primeira muller que pertenceu ao Seminario de Estudos Galegos- escrita por Aurora Marco e ao coidado de Alvarellos Editora. Xerais publica, ademais, unha nova pescuda sobre a situación social da lingua en Que pasa co galego?, de Fernando Ramallo. E Galaxia propón unha Historia do fútbol en Galicia, de Héctor Pena, que ilumina moitas zonas de sombra sobre o tema. Kalandraka publica o que sen dúbida é un dos máis orixinais libros de ensaio do ano: Corpos. As outras vidas do cadáver, de Erica Couto-Ferreira, un sorprendente ensaio sobre a relacion do ser humano coa morte a través da historia. Finalmente, a Universidade da Coruña publica As xornadas e as Mostras de Teatro de Vigo (1972-1979), de Dolores Miloro, un necesario estudo sobre un período do teatro galego sobre o que aínda existen moitos baleiros por encher. Suso de Toro: a Historia rescatada Traducións Kalandraka anuncia a publicación de Deiche ollos e miraches as tebras, de Irene Solà. A autora de Canto eu e a montaña baila volve ás librarías traducida do catalán, de novo, por María Alonso Seisdedos, cunha historia ateigada de maxia. Do éuscaro, Kalandraka trae outro peso pesado: o último título de Bernardo Atxaga, Exteriores do paraíso, un híbrido de poética, narrativa e ensaio que fai fronte á realidade con agudeza e humor. Os clásicos máis brillantes tamén teñen lugar no capítulo das traducións. Rinoceronte publica Crime e castigo, de Fiódor Dostoievski (tradución de Ekaterina Guerbek), nunha edición de luxo, con ilustracións de Sarai Lorenzo e Eva Fandiño. E Sushi Books fai o propio coa Emma de Jane Austen, en versión de Ana Bulnes, Raquel C. Pico e María Ramos Domínguez. E un rescate interesantísimo: o Doutor Glass, do sueco Hjalmar Söderberg, que a editorial Irmás Cartoné poñerá axiña nas librarías, ademais doutro título incontestábel: a Jane Eyre, de Chalotte Brontë. A editorial Aira contribúe ao panel de novidades con O espertar, de Kate Chopin, traducida ao galego por Iria Taibo, unha obra sobre o desexo feminino publicada en 1899, pioneira do feminismo literario; e con O emperador de Portugalia, unha das mellores novelas da Premio Nobel Selma Lagerlöf, traducida por David A. Álvarez. Hugin e Munin, pola súa parte, non desvela títulos concretos, mais si anuncia senllas novelas da lombarda Adda Negri e da escocesa Jackie Kay. A editorial Hugin e Munin celebra dez anos traendo outras literaturas ao galego Retomando lecturas do verán Non son en puridade novidades do outono, xa que se publicaron no verán,mais si dous títulos que poden dar que falar neste outono. Euseino? publica Diario de dúas casas, de María Villamarín, na que se combina a narración en forma de diario cunha suxestiva reflexión sobre a vida cotiá. As miñas estúpidas ideas, de Bernardo Zannoni, traducida do italiano por Carlos Meixide para a editorial Rodolfo &amp; Priscilla é unha curiosísima fábula que se converteu case por sorpresa nun best seller en varios países europeos. Non hai motivo para que non o sexa tamén na Galiza. Berta Dávila e Carlos Meixide lanzan o selo editorial independente "Rodolfo e Priscila"