Algunhas poetas rebélanse contra o canon. Foxen da corrente dominante e, aos poucos, constrúen territorios de seu. Foi este o caso de Xela Arias (Sarria, 1962-Vigo, 2004) a respecto da poesía da Xeración dos 80. Deféndeo a profesora, crítica e antóloga María Xesús Nogueira (A Estrada, 1968) na Introdución á Poesía reunida (1982-2004) (Xerais, 2018) de Arias. Eis un extracto da entrevista publicada no número 335 do semanario Sermos Galiza.
A poeta “arrasou os marcos” e “desbotou as imaxes para quedar coas palabras”. “A treboada apoiada no permanente espello”. Transgresora e transcendete. Así é a poeta Xela Arias para a plataforma de crítica literaria feminista A Sega, que a honrará este ano coa distinción Galega nas Letras.
A plataforma de crítica literaria feminista A Sega e a libraría compostelá Chan da Pólvora, especializada en poesía, organizan o vindeiro 26 de febreiro unha homenaxe á poeta Xela Arias.
Catro libros publicados en vida e mais un inédito -Lili sen pistolas, finalista do Esquío en 1986- conforman a poesía toda de Xela Arias. Autora de universo singular e voz anticipada ás novas poéticas dos 90, a editorial Xerais vén de reunir a súa obra poética nun volume.
A Real Academia Galega dá un xiro cos tres nomes das candidaturas das que, o vindeiro 4 de xullo, sairá a que se lle dedicará o Día das Letras Galegas. Se o pasado ano, a elección de Filgueira Valverde verqueu duras críticas sobre a institución, desta volta, teñen, pase o que pase, as palmas aseguradas.
O número de escritoras e poetas que asistiron á xornada dedicada a Xela Arias e Luísa Villalta organizada pola Comisión de Igualdade do Consello da Cultura Galega, o debate que suscitan as súas obras e a pegada que deixan na nova creación celebran a “pulsión” literaria que manteñen as dúas escritoras.
A Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega, AELG, en colaboración co IES Álvaro Cunqueiro celebra esta terza feira, 11 de marzo, unha homenaxe á escritora Xela Arias, cun dos seus versos por título “a procura dos trazos que nos describan”.
Lembro saber de Xela moito antes de coñecela. Mentres escribo, vólveme a imaxe dela de mañá cedo na cafetaría que estaba ao pé da miña casa. Mirábaa e vía unha muller feita a si mesma, independente, decidida.
“A procura dos trazos que nos describan” é o título da homenaxe que a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega lle tributará á poeta e tradutora Xela Arias o próximo 11 de marzo en Vigo.
Con poucos meses de diferencia cúmprense dez anos da desaparición inesperada de dúas das poetas máis singulares da súa xeración. Xela Arias e Luísa Villalta deixaron na memoria unha obra intensa e unha lembranza viva que agora a Comisión de Igualdade do Consello da Cultura Galega revisita nunha xornada que terá lugar o próximo día 26 de marzo.
Os seus poemarios circulan hoxe de man en man, ás veces en exemplares fotocopiados, hai quen aínda consegue dar con algún en librerías de vello, todos, agardan unha reedición. Unha autora que xa cumpre todos os requisitos para ser homenaxeada co día das Letras Galegas, incluso o das obras esgotadas.
A única condición que a Academia recolle para a figura á que se lle dedica o Día das Letras Galegas é que leve dez anos morta. Iso acontecerá o próximo 17 de maio coas poetas Xela Arias e Luísa Villalta, dúas mulleres que morreron novas e que lle darían novo impulso á conmemoración.
