Durante o mes de agosto Galiza homenaxea nas rúas as persoas represaliadas pola ditadura franquista. Os actos xiran ao redor do 17 de agosto, aniversario do asasinato de Alexandre Bóveda e Día da Galiza Mártir. Da Coruña a Poio asociacións, concellos e forzas políticas reúnense para lembrar quen loitou contra a ditadura e defendeu a liberdade.
Oitenta e dous anos despois do asasinato de Alexandre Bóveda na Caeira (Poio), o Día da Galiza Mártir multiplícase. Asociacións, partidos políticos, fundacións ou institucións converten a xornada nun memorial daqueles que morreron por defender a liberdade. Como mínimo, 4.700 persoas entre 1936 e 1939, segundo os datos do proxecto interuniversitario Nomes e Voces.
Na tarde do sábado, 19 de agosto, os concellos de Teo, A Coruña, Arzúa e Compostela homenaxearon Ánxel Casal e reivindicaron o seu legado, con motivo do 81 aniversario do seu asasinato. No acto institucional, reivindicaron o dereito “a recuperar a memoria”.
O BNG de Santiago de Compostela homenaxeou na mañá do sábado Ánxel Casal con motivo do 81 aniversario. Un acto que contou coas intervencións de Rubén Cela, portavoz municipal do BNG, Emilio Grandío, historiador, e Argantel Kerdudo, membro de Galiza Nova, e en que se atopaban, entre moitas outras persoas, Fernanda e Carme, as sobriñas de Ánxel Casal.
Na noite do 18 ao 19 de agosto era asasinado nunha curva de Cacheiras, perto do cemiterio de Teo, o editor e político Ánxel Casal. Este sábado, 19 de agosto, Compostela e Teo acollen actos de homenaxe a quen fora membro das Irmandades da Fala e asinante do manifesto fundacional do nacionalismo galego.
![[Imaxe: Cedida] Amalia Bóveda](/asset/zoomcrop,480,270,center,center/media/nosdiario/images/2017/08/16/2017081620135137662.jpg)
Aos seus 80 anos, Amalia desborda vitalidade. Tanta, que nada máis despedirnos marcha á casa de Ratel (Forcarei) para ver a horta, “as patacas que plantei quedáronme moi pequenas porque non lles quitei as herbas”, sinala. Esa mesma vitalidade lévaa a participar cada 17 de agosto, día do fusilamento de seu pai, Alexandre Bóveda, na Caeira, nos actos de conmemoración do Día da Galiza Mártir. Aquel 17 de agosto de 1936, Amalia Álvarez Gallego, a súa nai, levábaa no ventre. Eis un extracto da entrevista publicada no Sermos Galiza 259.
Chega o Día da Galiza Mártir, data reivindicativa que lembra Alexandre Bóveda, fusilado na Caeira (Poio) o 17 de agosto de 1936 por defender os ideais nacionalistas. Con motivo desta xornada clave no calendario, o semanario Sermos Galiza publica unha edición especial.
![[Imaxe: Cedida] Victoriano Suanzes, capitán da carga
civil e delegado de Orde Pública
en Ferrol](/asset/zoomcrop,480,270,center,center/media/nosdiario/images/2017/08/16/2017081618042380294.jpg)
O historiador Eliseo Fernández achega unha valiosa información sobre o golpe militar e a represión en Ferrol. Unha peza que deixa ver as pegadas das autoridades promotoras dos crimes cometidos na bisbarra.
![[Imaxe: cedida] Manuel Castro Pena e Manuel García Barros, xuntos abaixo e á esquerda, serán vitimario e vítima, respectivamente, tras o golpe militar](/asset/zoomcrop,480,270,center,center/media/nosdiario/images/2017/08/16/2017081612475531741.jpg)
Entre agosto de 1936 e xaneiro de 1937, a bisbarra de Tabeirós- Montes foi escenario dunha sistemática morea de asaltos, secuestros, extorsións e aleivosas violacións de domicilios de antigos esquerdistas, cuxo planeamento apunta a mandos provinciais e locais da Falange. Bota luz sobre estes feitos o historiador Dionisio Pereira.
Con motivo do Día da Galiza Mártir, diversos actos renderán homenaxe a Alexandre Bóveda, asasinado polo fascismo o 17 de agosto de 1936.
O portavoz nacional do BNG reivindicou a obra e vida de Alexandre Bóveda como exemplo para os que “queremos unha Galiza de seu e confiamos nas nosas forzas”.
Hoxe, 17 de agosto, é un día para a memoria, para honrar a Galiza Mártir, simbolizada na figura de Alexandre Bóveda, que hai 79 anos era asasinado na Caeira (Poio) polos falanxistas.
O pintor Francisco Miguel e a escritora Syra Alonso serán lembrados esta tarde na Praza da Liberdade da parroquia de Nós (Oleiros), nun acto de homenaxe ás persoas vítimas da persecución e o odio desatados co golpe de estado de xullo de 1936.
Valentín Bóveda é vicepresidente da Fundación Alexandre Bóveda que cada ano convoca actos en Poio e Pontevedra para conmemorar o Día de Galiza Martir. Neto tamén de Alexandre Bóveda, valora nesta entrevista a aprobación da declaración de reparación moral da figura do seu avó mentres continúa sen se se albiscar a anulación do xuízo sumarísimo que reclaman.
