A onomástica é un dos campos do léxico que máis se resiste á restauración lingüística. Este ámbito aínda resulta máis conservador cando nos referimos aos apelidos. Dado o seu carácter hereditario, os apelidos son menos dados aos cambios. Aquí dáse un paradoxo: mentres hai formas restituídas na toponimia, os apelidos coincidentes (de orixe toponímica) continúan castelanizados.
![[Imaxe: Xián Rodríguez] Andrea Martíns](/asset/zoomcrop,480,270,center,center/media/nosdiario/images/2018/04/18/2018041819595845611.jpg)
Manuel, Ana, Horacio, Andrea, Suso, Xosé Antón, Saleta, Xosé Lois e Rocío son unha pequena mostra dos milleiros de persoas que decidiron restituír os seus apelidos (algúns tamén o nome) á súa forma orixinal. Uns fixérono antes de 1999, coas dificultades que implicaba a galeguización, e outras máis recentemente.
Otero, Brey, Villarino, Yáñez, Iglesias... Cinco séculos de deturpación deixan até hoxe unha boa pegada nos apelidos galegos. 20% da poboación galega leva un apelido quer castelanizado quer híbrido. Aos poucos, van xurdindo iniciativas e proxectos que procuran facilitar a restitución dos apelidos de noso.
A Academia Galega vén de publicar 'Os apelidos en galego. Orientacións para a súa normalización' no que establece un estándar para a galeguización destes.
Xoán Falcón foi pai de Constanza Falcoa. Esa variación na forma do apelido para o facer concordar co xénero de quen o portaba, neste caso unha muller, parece que foi algo, se non frecuente, polo menos non estraño na Galiza nos séculos XVI e XVII, e mesmo anteriores.
Sorprendinme estes días pasmada cara o sosegador anuncio dun valado publicitario próximo á casa que destacaba o valor dun apelido galego, Fraga.
Tan ben lle foi ao Lugo nos dous partidos contra a Ponferradina que foi pena non ter apostado pola recuperación do Bierzo
É sen dúbida o fenómeno da tempada. Unha película que tras estar 1 mes na carteleira estivo desde o principio por riba das grandes estreas, tanto da segunda parte do “Capitán América”, que tivo unha campaña de marketing bestial, como das esperadas “Noé” e “Río 2”, colocándose xa no número 11 do Top-15 da recadación internacional. Sorprendente.
