Ampliar a base do nacionalismo

Concordo coa reflexión que Afonso Eiré, nun artigo titulado "Somos ou non somos?", facía nestas páxinas. Nel anotaba que as novas xeracións están orfas de ideoloxía-cultura nacional polo que cumpriría a posta en marcha dun plano para dotar o nacionalismo de referentes culturais, sociais e sindicais, alén da política institucional e partidaria, así como fornecer unha nova dinámica na que deberían estar presentes moitas persoas que abandonaron o BNG en Amio. Semella oportuno lembrar a escritora indíxena canadense Leamne Betasamosake Simpson cando dicía que lle preocupaba máis como reconstruír a propia casa que como desmantelar a do inimigo, nunha referencia ás teorías sobre a colonialidade. E, con certeza, cabe que non lle falte razón dado este presente de ofensiva brutal encamiñada a esfarelar calquera iniciativa de emancipación nacional e/ou social. Debate sen prexuízos Gostaría, xa que logo, aportar tres breves reflexións para un debate que, estimo, podería darse na conxuntura actual do noso país. Por unha banda está a política de identidade. Así, contra a asimilación forzada pretendida polo Estado español, para o nacionalismo galego politizar ten que significar formar e elevar a conciencia nacional. Faise necesario potenciar o orgullo de pertenza tentando romper as chantaxes e ataduras mentais e colonizadoras do Estado. Neste sentido, resulta imprescindíbel fornecer de instrumental intelectual para resistir, respostar e contrarrestar a naturalización dos lugares comúns da vaga españolizadora. As eivas, entre un amplo sector sintonizante co galeguismo, para confrontar eficazmente os argumentos de todo ese nacionalismo dominante e banal español reducen tanto a capacidade para defender con soltura a causa galega como para actuar e incidir comodamente entre o noso pobo. Na loita política é necesario partir das emocións, do que a xente intúe ou sente, mais tamén se precisa a afirmación e a estruturación en razóns e discursos. Na loita política é necesario partir das emocións, do que a xente intúe ou sente, mais tamén se precisa a afirmación en razóns e discursos Por outra banda, estamos a ver como os mecanismos cos que hoxe conta o poder albergan unha enorme capacidade para trastocar os mapas cognitivos da comprensión da realidade, orientando as decisións da cidadanía en función dos intereses dos grupos hexemónicos, sobre todo mediante o funcionamento mediático dunha auténtica industria da conciencia. Ao mesmo tempo, perante estes novos escenarios globais de poder e de novas xeografías de dominación, están a agromar subxectividades que respostan ás fracturas sociais mediante novas gramáticas de loita e resistencia que moitas veces son desatendidas ou non son entendidas desde os esquemas e prácticas tradicionais da esquerda. Deberiamos, xa que logo, poder debater sen prexuízos até que punto certos modelos e categorías conceptuais herdadas facilitan ou dificultan a comprensión das novas realidades ou axudan a acertar cos medios axeitados de resposta. Do mesmo xeito, cabe reconsiderar a existencia de inercias, esquemas e hábitos que constitúen serias eivas para afrontar os novos desafíos. Lastres coma o vangardismo, o verticalismo, o dogmatismo, o sectarismo, a consideración dos movementos sociais coma meros instrumentos electorais ou a visión das organizacións coma fins en si mesmos, minguan a capacidade para incidir e achegarse á maioría da poboación e poder construír estados de opinión e estratexias de actuación contrahexemónicas. O que nos une En terceiro lugar, e coma corolario das anteriores, sería conveniente que os diversos sectores do nacionalismo, soberanismo ou independentismo cuestionasen tanto as propias inercias (ás veces imperceptíbeis), como a dependencia das formas e o medo a redefinir ou reformular prácticas e actitudes xa moi afastados das novas xeracións. A rixidez, entendida como inflexibilidade e desconfianza permanente, afoga a experimentación e a iniciativa popular, drenando o seu potencial transformador. Pensemos a modo de exemplo como, en moitas ocasións, no canto de celebrar a aparición de movementos, loitas ou iniciativas comprometidas na defensa da nosa realidade nacional, as mesmas se teñen ignorado ou desacreditado por non facer parte do ámbito do control organizativo ou das expectativas de influencia. Ao igual que o noso pobo, dinámico e diverso, o nacionalismo non ten que presentarse coma un corpo uniforme, fechado sobre si mesmo e impermeábel. Mais, entre os nacionalistas, debe prevalecer o que nos une. A construción nacional precisa da colaboración de moitas e diferentes mans, todas válidas e necesarias, para consolidar avances, resistir o embate centralizador, ampliar base social e, sobre todo, estender e afortalar a conciencia de país.