Moscova suspende os acordos do Mar Negro até que se cumpra "a parte referente a Rusia"

Os acordos “do Mar Negro xa non están en vigor”, trasladou a segunda feira o voceiro do Kremlin, Dmitri Peskov, que subliñou que “desafortunadamente a parte do acordo [...] que atinxe a Rusia aínda non se cumpriu”, polo que non foi estendido. O portavoz fixo fincapé en que “tan pronto como se cumpra a parte referente a Rusia, volveremos inmediatamente á implementación” do pacto, que xa fora prorrogado en tres ocasións tras a sinatura orixinal o 22 de xullo de 2022 en Turquía entre Moscova, Kíiv, Ancara e a Organización das Nacións Unidas (ONU). A última extensión xa se reducira a 60 días, a metade das anteriores, polas protestas de Moscova sobre a falta de cumprimento dos aspectos dos acordos relacionados cos seus produtos. O primeiro trata sobre a exportación de amoníaco por Odesa, un dos tres portos ucraínos incluídos no entendemento. Porén, unha sabotaxe en xuño no conduto entre Togliatti (Rusia) e Odesa, xa no tramo en territorio ucraíno, da que Moscova responsabiliza Kíiv, fechou calquera posibilidade de reactivar o ducto, sen que se chegara a producir ningún envío de amoníaco no marco da iniciativa humanitaria do Mar Negro. O segundo punto no que Moscova puxo o foco é no memorando anexo ao acordo entre Rusia e a ONU, no que o secretario xeral, António Guterres, se comprometeu a facilitar a exportación de cereais e fertilizantes rusos, “isto inclúe impedimentos que poidan xurdir nos sectores de finanzas, seguros e loxística”, sostén o texto. Así e todo, as sancións coercitivas impulsadas pola Organización do Tratado do Atlántico Norte continúan a dificultar os envíos destes produtos, que chegaron a ser bloqueados en portos de membros da Unión Europea (UE). Rusia demanda a reconexión do Banco Agrícola Ruso ao sistema de pagos Swift, que se levanten as sancións á maquinaria agrícola, á loxística e aos seguros de transporte, ademais da desconxelación das contas das empresas rusas de fertilizantes. Maria Zajarova, voceira do Ministerio de Asuntos Exteriores ruso, comunicou que a decisión foi notificada a Ucraína, Turquía e á ONU, mentres que Boris Gryzlov, embaixador ruso en Belarús, ratificou que Kíiv foi informado de que desde a medianoite da segunda á terza feira o acordo fica rescindido. En paralelo, un comunicado do Ministerio salientaba que “só despois de que se produzan resultados concretos, e non promesas e garantías, Rusia estará lista para considerar restaurar o acordo”. Asemade, sinala que se chegou a esta situación a pesar dos esforzos da ONU para cumprir o pactado. Estes esforzos foron criticados polos Estados Unidos, revelou en abril un documento da filtración de arquivos confidenciais do Pentágono, atacando a vontade de Guterres de cumprir co acordo con Rusia para combater a crise alimentaria mundial provocada polo aumento nos mercados do prezo dos alimentos con anterioridade á invasión rusa, e que rexistraran un novo incremento nesas datas. Pola contra, Washington afirmaba que o secretario xeral da ONU “socava os esforzos máis amplos para responsabilizar Moscova polas súas accións en Ucraína”. No último ano, o prezo dos alimentos nos mercados foi reducíndose até recuperar niveis de 2021, mais lonxe aínda dos de 2020, recolle o índice da Organización da ONU para a Alimentación e a Agricultura. O presidente de Turquía, Recep Tayyip Erdogan, destacou tras facerse pública a nova que considera que o presidente ruso, Vladimir Putin, quere que a iniciativa continúe, e anunciou que os titulares de Exteriores de ambos os dous países abordarían a cuestión, que debaterá con Putin na visita prevista en agosto a Turquía. Pola súa parte, Adam Hodge, voceiro do Consello de Seguridade Nacional da Casa Branca, defendeu que a decisión “empeorará a seguridade alimentaria e danará millóns” de persoas, e Ursula von der Leyen, presidenta do Executivo da UE, definiu como “cínica” a decisión do Goberno ruso, asegurando que o bloque comunitario “está a traballar para garantir a seguridade alimentaria das persoas vulnerábeis no mundo”. Aínda así, o peso ruso nas exportacións mundiais de cereais como o trigo está moi por riba do de Ucraína, situándose na contorna de 20%, namentres que ao respecto dos fertilizantes acumula 15% das exportacións en todo o planeta. Resultados da iniciativa humanitaria Amais, a UE foi unha das grandes beneficiadas do acordo, ao facerse con case 40% dos cereais exportados por Ucraína por esta vía. En paralelo, aos países de baixos ingresos foi dirixido 3% das 32,9 millóns de toneladas métricas que foron desprazadas no marco da iniciativa. Se a esta cifra engadimos os países de ingresos medio baixos a porcentaxe fica en 20% do total. Ademais, o Estado español foi o segundo do mundo que máis carga recibiu en virtude do pacto, só superado pola China. En todo caso, o propio Putin prometera en marzo “subministrar gratuitamente” todo o volume de alimentos e fertilizantes que viña exportando Rusia aos países africanos máis vulnerábeis no caso de que o acordo fose suspendido, após criticar a UE por acaparar os cereais ucraínos e “enganar os países en vías de desenvolvemento” actuando como "potencias coloniais". Dúas mortes nun ataque ucraíno á ponte de Kerch Ucraína lanzou na madrugada do domingo á segunda feira un ataque con drones mariños contra a ponte de Kerch, que conecta directamente a península de Crimea con Rusia. Unha parella de civís faleceu e a súa filla, menor de idade, resultou ferida. Amais, a vía do ferrocarril que decorre pola ponte reactivou o seu funcionamento pouco despois do ataque. Fontes ucraínas confirmaron a AFP que a Armada ucraína e o Servizo de Seguridade do país estiveron detrás da operación. Malia iso, o comando operativo do sur dos militares ucraínos cualificou o ataque de “provocación rusa” para non prorrogar o pacto do Mar Negro, algo que Peskov incidiu en que non está vinculado. O Ministerio de Asuntos Exteriores ruso condenou o ataque “terrorista” de Ucraína, e Zajarova acusou os Estados Unidos e o Reino Unido de estar a cargo da “estrutura estatal terrorista” de Kíiv. Ademais, Moscova instou a súa cidadanía a volver das vacacións en Crimea, onde se multiplicaron nos últimos días as fileiras de coches de turistas na ponte de Kerch para acceder á península, polos territorios adheridos a Rusia no marco da invasión de Ucraína. Ao tempo, funcionarios ucraínos transmitiron que dous civís morreron en ataques rusos nas rexións de Khersón e Khárkiv.