O conflito no Sudán causa máis de 300 mortes

Case 330 persoas faleceron por mor do enfrontamento armado que se desatou o pasado sábado no Sudán entre as Forzas Armadas e o grupo paramilitar Forzas de Apoio Rápido (RSF), informou a quinta feira o director xeral da Organización Mundial da Saúde, Tedros Adhanom Ghebreyesus, ao que hai que engadir arredor de 3.200 feridas. Desta cifra cando menos 198 decesos corresponden a civís, segundo a última actualización do Comité Central de Médicos do Sudán. En todo caso, medios locais apuntan que os números reais son certamente superiores, describindo rúas cheas de cadáveres nas zonas en disputa que ninguén recolle pola falta de seguridade. En Khartún, a capital, até o de agora o epicentro dos combates para tratar de controlar o cuartel xeral do Exército, o Palacio Presidencial e o aeroporto, 70% dos hospitais están fóra de servizo, algo que tamén se estende ás rexións da contorna, despois de saqueos e bombardeos. Tedros insistiu en que “os ataques contra o sistema sanitario son unha violación flagrante do dereito internacional e do dereito á saúde”, explicando que “a falta de acceso seguro, electricidade, comida, auga, persoal e a diminución de subministracións médicas fan case imposíbel” o funcionamento do sistema sanitario cando “milleiros de feridos precisan atención urxente”. Esta situación foi ratificada por Farid Abdulkadir, da Federación Internacional de Sociedades da Cruz Vermella e da Media Lúa Vermella, que subliñou que é “un sistema que está totalmente sobrecargado, e se non recibe a asistencia e o apoio preciso colapsará”. O comezo dos combates veu acompañado de saqueos nas instalacións de entidades humanitarias como Islamic Relief ou Médicos Sen Fronteiras, interrompendo “a atención crítica que salva vidas para unhas 50.000 crianzas con desnutrición aguda grave”, explicou a directora executiva do Fondo da Organización das Nacións Unidas para a Infancia (Unicef), Catherine Russell, que salientou que no mínimo nove crianzas faleceron nos enfrontamentos, con moitas familias “atrapadas no fogo cruzado” e falta de subministracións. Case 16 millóns de persoas xa precisaban axuda humanitaria no país antes do inicio dos enfrontamentos. Nesa situación, a vida na capital sudanesa é “insoportábel”, reiteran os veciños a Al Jazeera, confiando en que a celebración do Eid al-Fitr, que marca a fin do Ramadán nos vindeiros días, permita un alto o fogo real para conseguir alimentos e auga, despois de que tanto a terza como a cuarta feira fora declarado un alto o fogo de 24 horas que as partes non respectaron. Aínda así, a crise social provocada pola guerra e o incumprimento do alto o fogo levou milleiros de persoas a arriscarse e fuxir dos choques armados, que se estenden amais de Khartún principalmente a Darfur -a zona con maior número de urbes controlada polas RSF- e Merowe, onde iso si, cada vez hai menos reportes de combates polo avance dos militares. O Alto comisionado das Nacións Unidas para os Refuxiados (Acnur) sostivo que entre 10.000 e 20.000 sudaneses cruzaron a fronteira cara ao Chad nos últimos días a pesar de que foi fechada cos primeiros disparos o pasado sábado. Daoud Yaya Brahim, ministro de Defensa do Chad, país que xa albergaba 400.000 refuxiados do Sudán, subliñou que “milleiros de refuxiados están a cruzar a nosa fronteira para buscar protección, non temos máis remedio que darlles a benvida e protexelos”. O analista militar Elias Hanna descartou a posibilidade dun acordo político nos próximos días, apuntando que “semella que os disparos non se deterán nin coa chegada do Eid”, e defendeu que “o Exército ten lexitimidade e semella ser a parte máis forte neste momento, pero a entrada de partes externas ao conflito pode mudar” as cousas. The Wall Street Journal ratificou que, como certas fontes trasladaran nos últimos días, Exipto apoia o líder das Forzas Armadas, Abdel Fattah al Burhan, e enviou avións de combate para colaborar coas operacións militares. Ao tempo, asegura que o xeneral Jalifa Haftar, que dirixe o Goberno de Tobruk no leste libio, enfrontado ao Executivo de Trípoli, enviou armamento ás RSF, algo negado por Haftar. Nese sentido, as RSF critican a al Burhan que permita a “influencia estranxeira” e unha “base militar exipcia” en Merowe, aeroporto no que foron capturados 27 soldados exipcios polas RSF que se atopan na embaixada exipcia de Khartún, e que estaban efectuando exercicios militares coas tropas sudanesas, sinalou O Cairo. Tanto al Burhan como o líder das RSF, Mohamed Dagalo, insistiron en que están a loitar para defender a transición a un Goberno civil, como en teoría tiña que ter acontecido este mes segundo os compromisos asinados, despois de unirse en 2021 para acabar coa póla civil do Executivo de transición pactado coas forzas políticas despois da caída de Omar al Bashir en 2019 e reprimir as protestas populares que pedían a saída dos militares do poder. Ademais dos Estados Unidos e a Unión Europea, que competiron por gañar influencia fronte a Rusia unha vez derrocado al Bashir, Arabia Saudita (xunta Exipto) e os Emiratos Árabes Unidos tamén tiveron unha importante participación neste período para apoiar a creación dun réxime militar no Sudán, o primeiro a favor de al Burhan e o segundo de Dagalo, explicou Fathi Elfadl, voceiro nacional do Partido Comunista do Sudán. Elfadl fixo fincapé en que Washington premeu para que as forzas civís aceptaran un acordo cos militares en decembro para estabelecer unha autoridade civil como “tapadeira” para a autoridade real dos militares, o que dividiu as Forzas da Liberdade e o Cambio, que agrupan boa parte das forzas políticas do país. Nesa liña, os Estados Unidos e a ONU lexitimaron o Goberno dos militares e permitiron que “homes armados” negociaran o futuro democrático do país, aumentando a tensión entre eles, corroborou o avogado sudanés Ahmed T. el-Gaili en Foreign Policy. Sen posibilidades para un acordo de paz Al Burhan e Dagalo reiteraron que loitarán até o final após producirse ataques contra as súas residencias. O acordo marco de decembro para retomar a transición civil sinalaba que as RSF tiñan que integrarse no Exército, unha opción que Dagalo acabou desbotando xustificándose en que prefería que estivesen sometidas á autoridade civil. Kholood Khair, de Insight Strategy Partners, destacou que Moscova tratou de premer o Exército para que sentase a negociar coas RSF pero non quixo, "polo que se trata dunha loita a morte entre al Burhan e Dagalo", resolveu.