Chegado o inverno, a formiga ten moito e a cigarra non ten nada. E xa se sabe que é sumamente improbábel que os que teñen moito repartan o seu cos que non teñen nada. O dramaturgo alemán Roland Schimmelpfennig bota un ollo, a través desta fábula, sobre a sociedade contemporánea para facer reconto de como se comportan os que teñen cos que non teñen, e o que atopa é trata de brancas, discriminación racial, medo á vellez e pánico a adquirir responsabilidades.
Cando comeza a función, un cociñeiro chinés nun restaurante de comida "asiática" está experimentando unha agónica dor de moas; mais acudir ao dentista non é unha opción xa que se trata dun inmigrante ilegal: unha persoa que non existe. A partir desta situación, Schimmelpfennig vai cociñando a lume manso un pequeno fresco do edificio onde está situado o restaurante e onde se cruzan as vidas dunha vintena de personaxes. E un dos grandes achados da peza é precisamente que se lle vai revelando ao público de maneira gradual e pausada.
A estrutura da obra, a partir de brevísimos cadros nos que o elenco interpreta sempre papeis que non cadran co seu xénero nin coa súa idade, propicia un curioso efecto de distanciamento que, brechtianamente, obriga a fixarse nas forzas económicas que rexen as vidas de cada unha das personaxes. Ou en como se acepta que o consumismo derive na deshumanización das relacións persoais (unha azafata sae cun home cuxa atracción por ela fúndase no seu parecido cunha boneca Barbie). Ou, en resumo, en como a globalización ampliou a nivel planetario as relacións de explotación que vinculan os que teñen e os que non teñen.
Resulta admirábel a novidade da escrita do autor, que deixa albiscar reminiscencias cinematográficas na súa narrativa sen renunciar á teatralidade máis radical: as personaxes vocalizan as acotacións ("Pausa curta"), narran as súas accións ou describen a escena mentres a obra cambia de cadro. Toda esa acumulación de efectos -que pon sobre o tapete cuestións sobre identidade e subxectividade- xoga a favor da montaxe de Sarabela, na que en ocasións se poden percibir as diferentes escolas de interpretación dos compoñentes do elenco.
E resulta gratificante que a compañía leve á escena galega unha forma de contar que non precisa do cinismo para resultar refrescante a todo tipo de públicos. Mesmo aquel ao que se dirixe en primeiro lugar: o occidental satisfeito co seu cosmopolitismo e a súa busca de experiencias que demostren que mesturar cogomelos vietnamitas con especias tailandesas o vacina contra os perigos do colonialismo. A traxedia repetida como farsa, mais unha vez, é territorio fértil para o teatro.
