Empresa pública, negocio privado

Saía hai bastantes anos na televisión un anuncio de auga tónica que me chamaba moito a atención. O líquido en si sabía a raios, amargaba que se mataba, pero segundo o slogan do anuncio, era unha bebida para xente sen complexos. A conclusión que eu quitaba vendo aquilo é que pode que algo resulte desagradable, pero se un o asume sen complexos, botándolle peito, calquera cousa entra. Sempre asociei a Feixoo, un político sen complexos, con aquel anuncio. Mais agora acabo de descubrir que o seu sucesor, de perfil máis manso, tampouco se corta un pelo: tan pronto sae á palestra en condición de prócer do hidróxeno, como muda en bolxevique que aspira a que parte dos lucros da eólica queden en Galiza. Que fale do hidróxeno verde, de corredores, cañerías, xeopolítica e cousas polo estilo, engadindo eses tópicos ao seu tradicional apego polo asunto Xacobeo, solución de todos os males da terra, non me parece preocupante. Todo iso entra dentro da categoría de falar por non estar calado. Sen embargo, que fale de que a Xunta vai promover unha empresa pública para que participe no negocio enerxético, e para que parte dos beneficios do mesmo queden na administración galega, é outro cantar, porque vindo de quen vén, algo non cadra. Todo está inventado A existencia de empresas públicas non é nada novo. De feito, os que fixemos a EXB lembramos a existencia do Instituto Nacional de Industria, copia franquista do IRI de Mussolini, a aniquilación do sector industrial do Estado a partir da chegada ao poder de Felipe González, ou o espolio das xoias da coroa na época de Aznar. Xa que logo, con esta idea de converter a Xunta en empresaria, Rueda non está a inventar a roda. O misterio radica, penso eu, nas razóns de fondo polas que un liberal sobe a un carro tan pouco liberal, tan afastado do paradigma do mínimo intervencionismo público na economía. Para atopar unha resposta a esa interrogante cómpre poñerse en modo detective e ir aos indicios do asunto. Se acreditamos no que di Rueda, do que se trata é de socializar unha parte dos grandes beneficios derivados da produción enerxética. Pero crer é o resultado dun acto de fe, e resulta que tan loable obxectivo casa mal con descartar, xa de principio, que a futura empresa sexa na súa totalidade de titularidade pública. Empresa pública si, pero supoñemos que coa máxima participación privada, e cun proceso de selección de socios que, en fin, mellor nin pensalo. E como a decisión de crear a empresa corresponde ao Consello da Xunta, e a de allear a parte pública a prezo de saldo tamén, todo se andará, na confianza, evidentemente, de que o partido único siga mangoneando o país, que é o que lle pertence por propia natureza. A verdade é que todo, ou case todo, está inventado. A actividade industrial da administración pública foi crecendo nesta parte do mundo a partir da primeira guerra mundial, e sobre todo a partir da segunda, como unha vía, probablemente a única posible, para que as economías estatais desfeitas por aqueles conflitos sairán adiante. Os Estados liberais fixéronse empresarios porque o sector privado non dispoñía dos recursos precisos para refacerse. Un negocio noxento O que propón Rueda, porén, non é que a Administración saia ao rescate do país, senón que o país, unha outra vez, se axeonlle diante de quen se ten que axeonllar. Enxeñaría política burda, e perversa, xustificada en que colectivamente imos gañar algo, sen dicir que o que nos tocará, coma sempre que esta tropa goberna, é poñer a galiña dun ou doutro xeito. Se realmente se trata de que os beneficios do aire repercutan en maior medida na facenda pública galega, a opción máis lóxica e simple de adoptar, xa que teñen maioría absoluta, é reformar o canon eólico regresivo. Pero iso non o van tocar, porque que sexa regresivo e que cada vez recade menos non é casual, senón intencionado, un negocio noxento parido e mantido por suxeitos que non teñen escrúpulos, nin complexos, nin vergoña, xente que debería ter unha orde de afastamento a respecto de calquera institución pública. As persoas, individual ou colectivamente, somos bastante predicibles. Esta dereita, que sempre cheira o negocio, ten o problema de que nas formas debe parecer un pouco de esquerdas, o cal non sempre é sinxelo, porque a liña entre aparentar ser algo zurdos e actuar como trileiros é moi fina. Por iso, seguramente, o mellor é que se desenvolvan cun certo nivel de complexos, que se corten coas propostas e que lle dean un descanso ao teto do país, que xa hai tempo que está seco.