Setembro: retos e realidades na escena galega

Chegou o mes de setembro e, con el, o inicio do curso que devolve rutina a algunhas realidades. Co inicio de setembro chegou tamén o Premio Nacional de Literatura Dramática para Paula Carballeira pola peza As alumnas, un recoñecemento a unha obra que supón "un eloxio sobre o maxisterio que ensina sobre a dúbida e o debate" mais tamén ao traballo constante dunha facedora imprescindible do teatro galego. As alumnas recupera a memoria de María Barbeito, profesora sometida a un Comité de Depuración, nunha proposta que constitúe unha defensa do espírito crítico que debe fomentar a docencia mais tamén que practica a resurrección da memoria que pregoa o propio texto. Por outra parte, neste mes de setembro sumamos o nome de Alberto Ramos ao listado de voces da dramaturxia galega co fallo do xurado do XXI Premio Rafael Dieste e que recaeu na obra Conxo, non restraint, coa que aborda a violencia psiquiátrica no Hospital de Conxo. Estreas Co mes de setembro abriuse tamén a porta dunha tempada que inclúe algunhas das estreas previstas para segundo semestre e que permiten apreciar algunhas liñas dominantes da produción escénica. Dramaturxia contemporánea, recuperación de figuras históricas, debate social, relevo xeracional son algúns dos trazos que nos devolve a instantánea do teatro recente e que inclúe títulos como Made in Galiza, de Sarabela; Síbaris, de Condetrepés; Go home, de Etiqueta Negra Producións; As damas de Ferrol, de Teatro do Noroeste; Deadpan karaoke, de Ibuprofeno; Iribarne, de ButacaZero; Proxecto Hellen Keller, de Chévere; Run baby run, de Meninas Teatro; Bailar no ceo, de Xerpo e CDG ou Berro, espectáculo co que a compañía Nova Galega de Danza celebra os seus vinte anos de actividade. Ademais dos proxectos que circularán polas cidades galegas e doutros puntos do Estado español, o final do semestre proxecta varias estreas internacionais que inclúen autoría galega. É o caso do espectáculo Hilda Hilst-Afundando os dedos na matéria do mundo, para o que a compañía Art'Imagem contou coa dramaturxia de Laura Porto; Pó e batom, a produción do Centro Dramático de Évora que presentará en portugués o texto de Esther Carrodeguas inspirado na figura das irmás Maruxa e Coralia Fandiño Ricart ou o espectáculo Manuela Rey, unha co-produción do Teatro do Noroeste - Centro Dramático de Viana do Castelo, o CDG e o TNSJ cuxo texto e dirección asina Fran Núñez. Camiño Escena Norte Setembro está a ser tamén tempo para reeditar espazos de encontro como o Habitación Peregrina Pro que se desenvolve dentro do Camiño Escena Norte, proxecto de intercambio cultural nas artes escénicas entre Galicia, Asturias, Cantabria, Euskadi e Navarra. Concretamente, do 19 ao 22 de setembro, o Vello Cárcere de Lugo serve de espazo de diálogo para profesionais interesadas en reforzar vínculos, facilitar canles de comunicación e xerar sinerxías interterritoriais dentro dunha convocatoria que este ano se centra na distribución profesionalizada. Tamén é setembro tempo para a reflexión no eido das vivas a través dos proxectos seleccionados dentro das Residencias Paraíso que anualmente impulsa o colectivo RPM e que a próxima fin de semana reunirá na illa de San Simón a artistas e profesionais da xestión cultural no marco dos Encontros Paraíso. Como conclúe Paula Carballeira en 'As alumnas', "o máis parecido á vida é o teatro" Carballo e Ourense De igual xeito, o 28 de setembro arrinca a cita anual co FIOT de Carballo que, baixo o lema Intransixentes, presentará estreas como Apaga o candil, unha homenaxe ao humorista O Xestal, da man de Contraproducións; ou a internacionalmente recoñecida peza de Paco Bezerra O pequeno poni, por parte de Redrum. Ademais, entre as citas destacadas do outono, do 7 e o 15 de outubro Compostela acolle o XXVIII Galicreques mentres que o FITO prepara a súa décimo sexta edición entre 12 ao 22 de outubro nunha proba de resistencia cultural en Ourense. Proxección da dramaturxia galega e consolidación de proxectos que facilitan e vertebran o diálogo entre artistas, entidades e territorios son algunhas das realidades que nos achega este mes de setembro e que inciden no potencial creativo da escena galega. Xunto con elas, desvélanse retos como o de combater a inestabilidade dos apoios, afrontar as debilidades no eido da distribución ou anotar algunhas ausencias preocupantes na programación de espazos municipais xa que calquera posibilidade que perdamos de encontrarnos no teatro supón perder a oportunidade de ver en asemblea e lembrar con liberdade todo o que somos. Despois de todo, como conclúe Paula Carballeira en As alumnas, "o máis parecido á vida é o teatro".