Contracultura

Rosario Regueira: "Coñezo bastante xente, mais non coñezo ningunha muller que non sufrira unha agresión"

Rosario Regueira, escritora, vén de publicar 'Retrato de ida e volta', unha historia sobre dúas mulleres, avoa e neta, que se ven obrigadas a escapar das súas vidas no rural e na cidade, respectivamente.
A escritora Rosario Regueira. (Foto: Distrito Xermar)
photo_camera A escritora Rosario Regueira. (Foto: Distrito Xermar)

—Por que quería retratar a realidade das aldeas?
A min cónstame que houbo moitísima xente que levou mal o confinamento e, a partir de aí, xurdiulles a idea de volver ás aldeas, porque lles parecía unha contorna máis amábel. Víano case como unha necesidade, mais cando algunhas desas persoas chegaron, déronse de conta de que non era aquilo tan bucólico que imaxinaban. Había natureza si, mais non estaba ben coidada; as infraestruturas, cando non escasean, son inexistentes; a falta de servizos dificulta a supervivencia... Por exemplo, se non hai un sistema de saneamento e traída de auga, tes que pagalo do teu peto e iso encarece moitísimo a vida.

Claro que temos que recuperar as aldeas, mais hai que pólas a producir. Cómpre dotar o medio rural de servizos e que a xente que volva á aldea sexa para traballar nela. Isto tamén liga de maneira transversal coas problemáticas que se dan, como o illamento.

Antes, a xente maior tiña unha cobertura da familia e da veciñanza, mais agora, co despoboamento, iso estase perdendo. E tamén quería retratar que as aldeas teñen moita violencia dentro de si, moitas lousas e silencio. E esa é basicamente a idea da novela: temos a Vitoria, unha muller que fuxiu da aldea cara á cidade para escapar das violencias que sufría, e a Lucía, a súa neta, que volve da cidade cara á aldea escapando do confinamento e da presión que lle supoñía esa vida.

—Por que cre que as aldeas están tan idealizadas?
As aldeas existiron sempre coas súas problemáticas e vantaxes, mais entendo que non é o mesmo pasar un confinamento de 60 metros cadrados no barrio de Vite en Santiago que pasalo nunha casa de aldea na que podes saír á horta e facer unha vida máis ou menos normal. Claro que houbo problemas como que a panadeira ou o peixeiro deixaron de vir, mais aínda así é completamente distinto. De feito, creo que nese momento tamén comezaron a venderse máis os pisos que tiñan terraza ou balcón, porque os seres humanos temos esa necesidade de saír fóra.

Eu tamén son de aldea e quixen criar as miñas fillas nela, mais ao final volveuse imposíbel porque hai unha serie de deficiencias que impiden facer unha vida razoábel. Temos que desmitificar a aldea, e hai que falar tamén da necesidade de repoboala, pero sendo conscientes de que é unha forma de vida, nin mellor nin peor. Non se trata de idealizala, mais tampouco de esquecela nin borrala. Temos que recuperala.

—Como é habitual nas súas historias, as protagonistas son mulleres. Como relaciona este feito coas problemáticas que menciona do rural?
Eu sempre toco varios temas de maneira transversal e un deles é efectivamente a situación das mulleres ao longo da nosa historia, mais trato de mirar sempre as intrahistorias das familias ou do hábitat onde se desenvolven, máis que as cuestións oficiais. Trato de ver as circunstancias que unha muller pode padecer, sen xulgar, porque entendo que cada unha tivo que defenderse da maneira que entendeu e que fixo o que boamente puido en cada momento.

Dito isto, creo que non descubro nada se digo que as mulleres estamos oprimidas e nas aldeas igual ou máis. Aquí son as mulleres, igual que en moitos outros hábitats, as que se encargan de facer o traballo da casa, de criar a descendencia e coidar as persoas maiores, de transmitir a historia... Paréceme terríbel que chamemos matriarcado ao traballo triplo ou cuádruplo de mulleres que logo resulta que non podían tomar decisións a ningún nivel.

Evidentemente hai mulleres que están peor noutros sitios, iso non o vou negar, mais tampouco é que aquí estean ben. Eu coñezo bastante xente, mais non coñezo ningunha muller que non sufrira unha agresión nalgún momento da súa vida e creo que iso resume case todo. Porque ademais son agresións tan normalizadas que moitas veces nin sequera es consciente de que a estás sufrindo.

Comentarios