O calote da reforma das pensións

A clase traballadora francesa leva varios meses tomando as rúas de cidades e vilas contra unha reforma das pensións –aprobada o pasado 16 de marzo, por decreto, por Macron– que, entre outras cuestións, incrementa a idade de xubilación dos 62 aos 64 anos. Unha reforma que provocou, na República francesa, unha unidade de acción do sindicalismo e da esquerda política para enfrontar unha decisión que a inmensa maioría da poboación considera unha intolerábel perda de dereitos sociais. A diferenza de Francia, no Reino de España a unidade deuse no plano económico, no mediático e entre a meirande parte dos partidos que sustentan o Goberno, apoiados no sindicalismo español, pero para avalar unha reforma que alén de consolidar as anteriores –coas que xa se incrementou a idade de xubilación dos 65 aos 67 anos e o período de cálculo dos 15 aos 25 anos–, introduce novos elementos que deteriorarán aínda máis as condicións de vida das e dos novos pensionistas. A contía das pensións Unha das modificacións máis graves que introduce o novo sistema é a ampliación do período de cálculo de 25 a 29 anos, descartando os dous peores, o que terá como consecuencia directa a redución da contía das pensións. O propio Banco de España (BdE) ten calculado que cada ano de aumento do período de cálculo significa un 0,5% de redución da pensión. O BdE apuntaba ademais, no seu Boletín Económico do 18 de xaneiro deste ano, que o gasto do Estado español en pensións é inferior ao de países como Grecia, Italia, Portugal, Francia, Austria e Finlandia; que respecto da UE o avellentamento da poboación é inferior e que ten, amais dun sistema de cobertura máis baixo, un menor gasto en pensións. Anticipaba, en todo caso, un avellentamento poboacional, nas tres próximas décadas, que incrementará o gasto. Mais matizaba que "algo máis do 40% dese aumento podería ser contrarrestado se, nos próximos anos, España lograse unha taxa de emprego semellante á dos países máis avanzados". Tendo isto en conta e que a porcentaxe de gasto en pensións calcúlase en función do PIB, débese entender que o Estado español renuncia a aumentar a taxa de emprego, a que este sexa de calidade e a superar a secular dependencia da súa economía do turismo impulsando a economía produtiva, o que si favorecería o aumento do PIB. Segundo o Instituto Galego de Estatística (IGE), en Galiza a mediana do importe das pensións –a máis habitual– era en 2021 (último dato publicado) de 780,24 euros, (928,80 os homes e 689,70 as mulleres). Aceptar unha reforma como a que se vén de aprobar implica asumir que as persoas xubiladas e pensionistas do noso país teñen que ser pobres. O negocio, certo é, está en conseguir que o medo a esa pobreza impulse os fondos de pensión privados, para beneficio da banca. Algo practicamente imposíbel cando a maioría das familias teñen dificultades para chegar a fin de mes. Unha das mudanzas máis grandes é a ampliación do período de cálculo de 25 a 29 anos, descartando os dous peores Máis pobreza Malia isto, no canto de asumir a súa responsabilidade na defensa dos intereses da clase traballadora impulsando mobilizacións, como fixeron os sindicatos franceses, o papel de CCOO e UGT foi esencial para frealas. Estes sindicatos, calcando os argumentos cos que xustificaron a reforma de Zapatero en 2011, trasladaron a mensaxe dunha nova reforma mesmo positiva, sobre todo para a mocidade e as mulleres, garantíndolle así ao PSOE e UP a paz social necesaria para proceder a un novo recorte de dereitos. Xunto a isto, a mediática galega e española despregou todo o seu arsenal para sementar o medo á creba do sistema; censurar de forma sistemática todas as opinións contrarias á reforma impedindo, de facto, que a poboación puidese acceder a información contrastada e creando a sensación xeneralizada de alivio cando se fixo público que, ao final, non era tan mala, porque do anuncio inicial dun incremento do período de cálculo a 30 anos, este quedou finalmente en 'tan só' 29. A decisión consciente e calculada de omitir calquera análise que cuestionara as bondades da reforma chámase manipulación e censura e os mecanismos empregados, propios da propaganda, están sobradamente estudados. Así se fixo coas sucesivas reformas das pensións, xustificándoas con argumentos que se veñen asentando no imaxinario colectivo desde hai anos, augurando unha inminente creba do sistema e advertindo da necesidade de adoptar medidas drásticas para evitar caer na peor das ruínas. O resultado final desta uniformizada e uniformizante información é unha sorte de estado de letargo social que leva case a celebrar un recorte de dereitos real que terá consecuencias certas e predicíbeis para a clase traballadora e que se materializarán en máis pobreza precisamente nas idades nas que os seres humanos, por razóns biolóxicas evidentes, somos máis vulnerábeis.