O estudo Prevalencia do Xogo 2022-2023, elaborado polo Ministerio de Consumo, evidencia un perfil de xogador cada vez máis novo. 33% dos mozos de entre 18 e 25 años que xogaron no último ano fixérono en apostas en liña, un canal que incrementa o risco de problemas co xogo.
Co obxectivo de evitar unha relación complexa co xogo e coas apostas, perto de 1.300 rapaces e rapazas de 3º e 4º da ESO dos institutos públicos de Santiago de Compostela van participar de aquí a final de curso no programa de prevención 'Vas picar? Mocidade libre de apostas', impulsado pola Concellaría de Xuventude. O obxectivo: axudarlles a identificar factores de risco e a potenciar elementos de protección fronte a experiencias de xogo dubidosas.
33% dos mozos de entre 18 e 25 años que xogaron no último ano fixérono en apostas en liña
Son menores de idade e "están moito máis expostos do que cren". Ramón Molina, educador social e pedagogo, será o encargado de transmitirlle á rapazada de secundaria de Compostela o indefensa que pode está ante a maquinaria das apostas e dos xogos de azar.
"Sempre é moito maior do imaxinan. Non hai que perder de vista que o xogo ten unha compoñente cultural que pode interferir na percepción que se ten del, e case sempre se observa con máis benevolencia que outras adiccións".
O perigo das 'loot boxes'
Proba disto, sinala o educador social, é que malia ser unha práctica ilegal para os menores de idade, "20% do alumnado de entre 14 e 18 anos realizou algún tipo de aposta no último ano". Son datos do informe Estudes do Plan Nacional sobre Drogas, que non só confirma a existencia desta práctica na adolescencia, senón que tamén apunta unha presenza cada vez maior das apostas en liña, accesíbeis a través do móbil.
Os mozos son os que máis xogan. Hai apostas nas que aínda se mantén un nesgo de xénero que fai que sexan eles os que máis tempo e cartos dediquen ao xogo. O fútbol e o póker son dous exemplos, dos que máis chaman á ludopatía.
20% do alumnado de entre 14 e 18 anos realizou algún tipo de aposta no último ano
O azar, "a aleatoriedade", é chave neste salto prexudicial e a cativada entra en contacto con ela moito antes do que imaxinan. Tamén as súas familias. "O acceso a páxinas gratuítas de xogos e videoxogos, que non requiren de ningún investimento monetario, é un dos factores de risco máis precoces", di Molina. "Non apostas cartos pero aprendes dinámicas, estímulos, mesmo activas a noradrenalina vinculada á emoción, á intensidade e á sorpresa cando gañas". Están feitos así por algo, remarca o experto, "para captar parte da súa clientela futura por esa vía".
Outra porta de acceso son as loot boxes ou caixas botín, nas que participa un 25% dos menores entre 15 e 17 anos. "Eu trato de explicarlles que nesa situación son vítimas, porque os están incitando a pagar por algo que ansían para ter unha vantaxe no xogo, pero sen saber que están a comprar".
Esta mecánica, adictiva, está na base da ludopatía, advirte o educador social. "Por iso lles pregunto directamente: o xogo para vos sería igual sen as caixas botín? O alumnado que di que non, está nunha situación de risco, porque para el o azar é o incentivo que o anima a seguir e o fai desfrutar co xogo".
Falsas crenzas
Unha situación de risco non determina un trastorno do xogo. "A adicción é un proceso. Con 15 e 16 anos pódese dar o caso, pero son máis habituais os xogadores ocasionais e, sobre todo, os xogadores sociais, os que quedan nun bar porque saben que o camareiro non lles vai dicir nada por apostar".
A falsa ilusión de control sobre o xogo ou a idea de que é unha vía para éxito e facer cartos son falsas crenzas a erradicar
A maioría non pasará de aí, pero máis de un dará o salto en intensidade e frecuencia. "Aí é cando comeza a construción do xogador problemático", ese que cada vez necesita apostar máis, a pasar máis tempo no xogo e menos coas amizades, entre mentiras e altos niveis de ansiedade, advirte Ramón Molina.
Para os protexer desta espiral, conclúe, é importante deconstruír algunhas crenzas erróneas "sobre unha práctica que non vai supor ningún beneficio, como a falsa ilusión de control sobre o xogo ou a idea de que é unha vía para éxito e facer cartos".
