Por segundo ano, Galiza Cultura sobe ao alto do Pico Sacro seguindo os pasos que inaugurara Castelao en 1924, cando a ditadura proibira conmemorar a festa nacional galega. Tempo despois o autor de Sempre en Galiza víase impedido de festexar o día na súa terra e no Bos Aires do exilio pronunciou en 1948 o seu máis coñecido discurso, o Alba de Gloria no que evoca a enerxía do monte cando sinala que a fesa do 25 de xullo “ten por altar a terra nai, alzada simbolicamente no Pico Sacro”.
Ao espazo simbólico subiron máis de cen persoas convocadas por Galiza Cultura a mediodía do 21 de xullo. No inicio, Pilar García Negro, presidenta da entidade que agrupa ás asociacións cuturais puxo fronte á fronte a imaxe da xornada máis o retrato do grupo con Castelao á cabeza que naquel 1924 camiñaran polas mesmas pedras. As diferenzas estaban á vista, entre elas, a ausenza total de mulleres na imaxe dos anos vinte contra o que acontecía neste acto organizado case noventa anos despois. Mália iso, Pilar García Negro destacou a conveniencia de retornar á tradición, sen saírmos dos nosos tempos, e saber de onde se ven, os pasos dados con anterioridade que abriron camiño.
Despois de subiren á cima do monte, un grupo d epersoas partillaron da lectura do Alba de Gloria, entre elas, David Otero, Mero ou Teresa Moure. O himno galego puxo fin a un dos actos que se organiza no auditorio de menos dimensión máis cunha vista máis ampla. Poucos metros cadrados mide o cumio do Pico Sacro cargado de enerxía e simbolismo e moitos son os quilómetros que se albiscan desde a súa altura, dominando a comarca na que a súa presenza se impón con especial forza.
No remate do acto, despois de entoaren o himno galego, as persoas participantes percorreron o monte, os seus camiños, pasadizos e covas e lembraron as lendas que gardan cada un dos seus recunchos, historias que aparecen no Códice Calixtino e pasaron á memoria colectiva como a da Raiña Lupa. A Quenlla puxo música neste espazo de especial sonoridade.
O xantar de fraternidade puxo fin á xornada pero antes do remate, representantes das distintas asociacións culturais fixeron o seu brinde pola cultura galega. A música de Mini e Mero soou tamén neste peche da conmemoración que está a recuperar nesta segunda edición o espíritu do Castelao de Alba de Gloria e do que, vencendo as réxeas proibicións da ditadura, atopou no Pico Sacro o lugar con forza cae telúrica para o encontro coa patria.