Portugal celebra 49 anos da fin do fascismo

Até 15 manifestacións decorreron a terza feira en Lisboa, a capital de Portugal, durante a celebración do 49º aniversario do 25 de Abril, a data en 1974 na que se produciu a Revolución dos Cravos, que puxo punto e final á ditadura fascista lusa cunha sublevación militar de carácter progresista apoiada de forma masiva pola poboación. Onte pola mañá, o perímetro da Assembleia da República concentrou ate catro mobilizacións, ás que se engadiron 11 marchas que percorreron pola tarde a Avenida da Liberdade entre a praza Marquês de Pombal e o Rossio, nun ano marcado pola presenza do presidente brasileiro, Lula da Silva, nunha visita oficial ao país luso que rematou ao mediodía de onte, cando se desprazou ao Estado español. De feito, Lula foi o protagonista das manifestacións da mañá, con dúas a favor do líder do Brasil convocadas polo Partido dos Trabalhadores brasileiro e por grupos antifascistas portugueses, e outras tantas en contra ao cargo do partido de extrema dereita Chega e de cidadáns brasileiros que apoian o ex presidente do país Jair Bolsonaro, tamén de extrema dereita. Entre unha importante despregadura policial, ao chegar Lula ao lexislativo foi recibido con carteis de “25 de Abril sempre, fascismo nunca máis” por unha parte, e con berros de “ladrón” pola outra, na que aos partidarios de Bolsonaro e o Chega se uniron seguidores do conservador Partido da Terra e manifestantes ucraínos e monárquicos, sinala Público. Durante o seu discurso nunha xuntanza de benvida na súa honra na Assembleia, previa á sesión conmemorativa dedicada á Revolución dos Cravos, o presidente do lexislativo, Augusto Santos Silva, interrompeu Lula para exixir respecto aos 12 representantes da extrema dereita no Parlamento: “Chega de insultos, chega de avergoñar as institucións, chega de avergoñar Portugal”, dixo, despois de que ergueran bandeiras ucraínas e mais carteis acusando Lula de corrupción e de que bateran nos escanos no medio da intervención do mandatario brasileiro. Ao tempo, Iniciativa Liberal protestou pola presenza de Lula baleirando sete dos oito asentos cos que conta e deixando só o seu líder parlamentario, Rodrigo Saraiva. “A guerra non pode continuar definitivamente, as crises alimentaria e enerxética son problemas globais, a todos nos afectan as consecuencias da guerra”, sostivo o líder brasileiro perante a Cámara, antes de incidir en que isto fai “preciso falar de paz”, e “para chegar a ese obxectivo é indispensábel preparar o camiño do diálogo e a diplomacia”, reiterando a súa aposta por unha saída negociada á guerra de Ucraína tras as críticas de Washington, replicadas pola dereita e a extrema dereita lusa, por reclamar aos Estados Unidos (EUA) que “pare de incentivar a guerra”, e aos EUA e á Unión Europea que “comecen a falar de paz”. Lula tamén condenou a “violación da integridade territorial de Ucraína” e subliñou que “ningunha solución a calquera conflito nacional ou internacional será duradeira se non está baseada no diálogo e na negociación política”. Unha vez freada momentaneamente a súa intervención polo ruído da bancada de extrema dereita, recalcou que máis da metade das 700.000 mortes pola Covid-19 no Brasil se podían ter evitado de non ser “pola ultradereita no meu país” e por un liderado “demagogo e negacionista”. En paralelo, considerou a actuación dos deputados do Chega como unha “escena ridícula” e destacou que en Portugal “tiven a sensación de estar como na casa”, entre múltiples ovacións do resto de lexisladoras e lexisladores. Xa na sesión conmemorativa, o presidente luso, Marcelo Rebelo de Sousa, fixo fincapé na “especial” visita de Lula, líder do que antigamente foi unha colonia portuguesa. “O 25 de Abril comezou por existir por causa da descolonización, os Capitáns de Abril achaban que non tiña sentido proseguir unha guerra”, afirmou en referencia aos intentos da ditadura lusa de impedir a autodeterminación das colonias africanas. Ao respecto das expectativas non cumpridas da revolución, aseverou que “en democracia hai sempre a posibilidade de crear camiños diversos”, e resaltou que eses camiños “poden demorar tempo en xurdir, poden ser insuficientes, poden ser imperfectos, pero existen”. Outro dos eixos da súa disertación foi o rexeitamento aos discursos de odio e discriminatorios, inquirindo como “podemos nós, patria de emigración, ser egoístas cos dramas dos outros”. Nas intervencións das formacións políticas, o Partido Comunista Português, o Bloco de Esquerda e o Livre alertaron do incremento da ameaza fascista para a democracia, á vez, o conservador Partido Social Democrata denunciou o “descrédito das institucións” baixo o Goberno do Partido Socialista, o que foi contestado pola principal forza do lexislativo criticando a “dubidosa” posición que os conservadores manteñen sobre unha hipotética alianza para gobernar co apoio da extrema dereita como nas Azores. O pobo perante o 25 de Abril TSF, Diário de Notícias e Jornal de Notícias fixeron público un traballo demoscópico no que abordan a percepción da poboación portuguesa sobre a Revolución dos Cravos. Até 86% considera moi importante ou importante o 25 de Abril para a sociedade portuguesa, 85% asegura o mesmo para a actual democracia no país, 74% defínea como importante a nivel persoal e para 60% da poboación é o acontecemento máis relevante para a democracia portuguesa contemporánea. Asemade, 40% sinala que Fernando José Salgueiro Maia, un dos Capitáns de Abril, é con diferenza a persoa máis asociada coa Revolución. Aínda así, a enquisa mostra como até 43% das e dos lusos cree que a democracia portuguesa está peor que hai dez anos, e en apenas tres institucións, as Forzas Armadas, as forzas policiais e o presidente da República, as cifras de gran ou moi gran confianza superan a porcentaxe de respostas que sinalan pouca ou moi pouca confianza. A Galiza conmemora o 25 de Abril Cun concerto organizado pola Associaçom José Afonso na Galiza celebrouse onte en Compostela o 25 de Abril, tras recibir a entidade dedicada ao cantautor portugués o Premio Especial aRi[t]mar por construír pontes entre ambas as bandas do Miño. Unha das súas cancións, Grândola, Vila Morena, utilizada polos militares portugueses para anunciar o avance da operación para liberar o país do fascismo en 1974, foi cantada en concentracións en Vigo, Ferrol e Rianxo. Xa en Betanzos, proxectouse a gravación dun concerto de José Afonso decorrido en 1983 en Lisboa.