Asasinado o líder de Darfur Oeste tras denunciar un xenocidio no Sudán

O gobernador do Estado sudanés de Darfur Oeste, Khamis Abakar, foi asasinado tras ser capturado por persoas con uniformes do grupo paramilitar Forzas de Apoio Rápido (RSF), confirmaron na quinta feira medios internacionais após a aparición en redes sociais de vídeos do secuestro e do gobernador ferido á última hora da cuarta feira. Apenas unhas horas antes, Abakar interveu en Al Hadath TV, onde acusou as RSF e a grupos armados árabes aliados dos paramilitares de estar a cometer un “xenocidio”, incidindo en que “os civís están a ser asasinados ao azar e en grandes cantidades”. No que atinxe ao Exército, que se enfronta desde o 15 de abril ás RSF na terceira guerra civil sudanesa, subliñou que “non o vimos saír da súa base para defender a xente”, polo que reclamou á comunidade internacional que interviñese para protexer a poboación de el Geneina, a capital de Darfur Oeste, perante os ataques baseados na identidade étnica. As Forzas Armadas acusaron as RSF do asasinato, sostendo que “engade un novo capítulo aos bárbaros crimes que veñen cometendo contra o pobo sudanés”, e apuntaron que o “gobernador traizoado” chegou ao cargo tras a sinatura en 2020 dos acordos de paz de Juba, a capital do Sudán do Sur, ao liderar un da decena de grupos armados que pactaron a fin da guerra na rexión, reiterando que “non ten ningunha relación co conflito” actual. Pola contra, as RSF culparon unha póla do Exército “e os seus partidarios islamistas radicais vinculados ao antigo réxime do ditador Omar al Bashir de alimentar este conflito ao armar as tribos”, responsabilizando “foraxidos” do asasinato de Abakar, “no medio do continuo conflito tribal no Estado”. Na cuarta feira, o secretario xeral da Organización das Nacións Unidas (ONU), António Guterres, trasladara a preocupación pola “crecente dimensión étnica” da violencia e polo aumento da violencia sexual en Darfur, nunha zona na que case nove millóns de persoas precisan axuda humanitaria de forma urxente, lembrando a militares e paramilitares que a súa obriga é protexer a poboación civil. Volker Perthes, enviado especial ao Sudán da Secretaría Xeral da ONU, alertou que en el Geneina decorreron “varias ondas de violencia desde abril que tiveron dimensións étnicas”, debullando un patrón “de ataques a grande escala contra civís a partir da súa identidade étnica supostamente cometidos por milicias árabes e homes armados con uniformes das RSF”. Ademais de adiantar que de verificarse estes informes os ataques “poderían equivaler a crimes contra a humanidade”, relatou que alén das mortes e persoas feridas “as comunidades seguen a sufrir escaseza de alimentos, dificultades no acceso a subministracións médicas e restricións de movemento para saír das zonas en conflito”. No que atinxe a Darfur, as RSF negan a súa participación en ataques contra civís, porén, testemuños de residentes e activistas recollidos por Al Jazeera e AP confirman que homes con uniformes dos paramilitares e grupos armados árabes estiveron detrás das agresións, chegando ás localidades tras abandonalas o Exército ou as forzas de seguridade. Tamén probaron que ducias de mulleres foron violadas nas súas casas cando intentaban fuxir dos enfrontamentos armados, e case todas atribuíron as agresións sexuais ás RSF. A semana pasada, segundo corroboraron funcionarios da ONU, as RSF e os seus aliados arrasaron el Geneina, matando e ferindo centos de persoas. O territorio de Darfur (dividido en varios Estados) e a capital sudanesa, Khartún, están a ser os epicentros dos combates na guerra civil, de feito, as RSF só controlan localidades nesta rexión no suroeste do Sudán, como el Geneina, mentres que -deixando a un lado as zonas en disputa- o resto do país está baixo control dos militares. Precisamente as RSF teñen a súa orixe no conflito armado que durante case dúas décadas se desenvolveu en Darfur, e que o acordo de Juba buscaba superar. En 2003, xa ao final da segunda guerra civil sudanesa, nun contexto de pobreza e de escasos recursos alimentarios -a pesar das importantes reservas de ouro na rexión- e entre críticas á xestión da Administración en Khartún, desatáronse os combates na zona entre grupos armados dos pobos nilo-saharianos e grupos armados da comunidade árabe. Unha parte relevante destas últimas milicias acabaron convertidas nas RSF baixo o mando de Mohamed Dagalo. Distintas fontes estiman que entre 300.000 e 400.000 persoas terían morto nesas dúas décadas por mor deste conflito, após o apoio decidido de al Bashir aos grupos armados árabes. Isto levou a Corte Penal Internacional a emitir unha orde de arresto contra el por xenocidio, crimes contra a humanidade e crimes de guerra. "Situación catastrófica" O Sindicato de Médicos do Sudán informou de que 958 civís faleceron e 4.746 ficaron feridos polos combates no país, advertindo que “hai moitos feridos e mortos que non están incluídos debido a que non puideron ser trasladados aos hospitais”. Aliás, ao respecto de el Geneina salienta que existe “unha situación catastrófica sen precedentes” cun “gran número de vítimas” que aínda non foron incluídas na listaxe. Ao tempo, a Organización Internacional para as Migracións desvelou que máis de 1,6 millóns de persoas fuxiron da violencia en dirección a outras zonas do país, ao que hai que engadir 530.000 que cruzaron por este mesmo motivo as fronteiras de Exipto, o Sudán do Sur, o Chad, Etiopía, República Centroafricana e Libia. Despois de Khartún, que acumula 65% das persoas desprazadas, sitúase Darfur Oeste, con 17%. Así e todo, Médicos Sen Fronteiras comunicou que as condicións actuais de 100.000 refuxiadas e refuxiados sudaneses no Chad son inadecuadas, con fortes carencias no acceso a auga potábel e hixiene. Tamén puxo o foco en que o comezo da tempada de chuvia acabará coa posibilidade de recibir axuda humanitaria a estas persoas de non actuar a tempo, posto que a zona fronteiriza na que se atopan a meirande parte delas se tornará “inaccesíbel”. Cumio de alto nivel na segunda feira A vindeira segunda feira Arabia Saudita e os Estados Unidos presidirán unha reunión de alto nivel con entidades da ONU e outros Estados para coordinar a resposta humanitaria, tras constatar a falta de vontade de negociar de militares e paramilitares para acabar co conflito. A pasada fin de semana, unha tregua de 24 horas converteuse no primeiro alto o fogo desde o comezo das hostilidades que cumpriron as partes. Aínda así, os combates reactiváronse minutos despois.