A loucura belicista

Nos primeiros meses de 2003, millóns de persoas que en todo o mundo saíron á rúa, entoando un unánime e contundente berro de "Non á Guerra!"; mostraban dese xeito o rexeitamento á invasión de Iraq por parte dunha coalición de países occidentais liderada polos EUA. Naquel momento, Europa occidental foi a parte do planeta na que as mobilizacións contaron co maior apoio. Aquel masivo rexeitamento á guerra non era novo, pois a loita pola paz foi bandeira histórica do movemento obreiro; sendo a postura ao respecto da Primeira Guerra Mundial unha das principais causas da ruptura da II Internacional, cando un sector minoritario de organizacións obreiras reunido en setembro de 1915 na Conferencia de Zimmerwald racha con ela, denunciando o apoio á guerra da maioría dos socialistas. A loita pola paz foi unha constante todo o século XX, xurdindo unha rede de organizacións pacifistas que traballaban por construír a cultura da paz. Podemos destacar pola súa importancia e simbolismo neste ámbito diversas loitas concretas, nos anos sesenta e setenta as mobilizacións contra a guerra do Vietnam, e contra as distintas guerras coloniais en África e Asia, ou posteriormente as mobilizacións contra a OTAN e contra a instalación de mísiles con cabeza nuclear en diversos estados europeos. A loita pola paz foi unha constante todo o século XX, xurdindo unha rede de organizacións pacifistas que traballaban por construír a cultura da paz A imposición do si á guerra Pasados vinte anos do famoso "Non á Guerra", hai tempo que se baleiraron as rúas, ao impoñerse dúas ideas; a idea de que algunhas guerras non existen pese a que teñamos as vítimas diante dos ollos, Palestina e o Sáhara son dous exemplos; e a idea de que hai guerras xustas, e debemos implicarnos nelas, ao tratarse de guerras contra o mal, en defensa da liberdade e do noso xeito de vida. A mudanza na percepción social non veu de súpeto, foron anos de bombardeo propagandístico, empregando uns medios de comunicación, sobre todo audiovisuais, que axudan a manipular e anestesiar conciencias, exacerbando os sentimentos ao presentarnos calquera cuestión como un combate entre branco e negro; combate no que non caben matices e no que por tanto desaparece calquera tipo de argumentación. Esa estratexia despregouse en paralelo á cruzada universal contra o chamado terrorismo internacional, posta en marcha polos EUA tras o ataque ás torres xemelgas. A inoculación de medo e inseguridade levou a que hoxe centos de millóns de persoas teñan sensación de que a súa vida está en perigo, aínda que non sexan capaces de identificar ese suposto perigo de xeito racional. A constatación dese cambio tivémola na actitude maioritaria de comprensión e apoio ás intervencións militares en Libia e Siria en 2011; un cambio no que foron elemento activo a maioría das organizacións de esquerda europeas, que se subiron ao discurso do belicismo e das chamadas guerras xustas para extirpar algo maligno; identificando a maldade coas figuras dos "sátrapas" Muamar el Gadafi e Bashar al-Ásad. Diante da guerra en Ucraína téntase impoñer de xeito definitivo o pensamento único, e aquelas persoas ou organizacións que chaman á reflexión sobre as súas causas, negándose a asumir o discurso simplista, de que todo se debe unicamente á ambición dun sátrapa que vive no Kremlin, son rapidamente acusadas de "putinistas". Non vale de nada que teñamos condenado a intervención rusa se tamén condenamos a tola carreira belicista na que se embarcou a Unión Europea, seguindo fielmente os designios do imperialismo; unha carreira que con frases tan absurdas como "enviamos tanques para conseguir a paz" alonga a guerra e o sufrimento do pobo ucraíno, ao tempo que leva ao mundo ao borde do precipicio diante da posibilidade, non tan remota, de que poidan ser empregadas en algún momento armas de destrución masiva. Unha luz de esperanza É indiscutíbel que vivimos unha involución xeneralizada tanto no pensamento como na acción, cunha gran confusión inducida á hora de considerar cales son as liberdades fundamentais. Diante desta situación moitos baixan os brazos, algúns evitan dar a batalla por medo á criminalización da súa denuncia e a ser marcados como disidentes; outros deciden pasarse ao campo gañador con esperanza de obter prebendas ou xogando a un posibilismo que se ten convertido nun dos mellores instrumentos do pensamento dominante. Pero a historia ensina que quen se enfrontan á demonización e ao maniqueísmo, mantendo a cabeza fría, son a base sobre a que construír un futuro de progreso e liberdade. Traballar pola paz, contra as estratexias intervencionistas e belicistas, e por unha relación en pé de igualdade entre as nacións, é manter viva a luz da esperanza.