Teñen futuro as empresas galegas?

Na Galiza existen hoxe en día empresas que conforman toda unha rede que traballa a nivel internacional. A súa existencia e o seu desenvolvemento marcan unha nova realidade para o potencial económico galego. A partir desta diagnose, o diálogo que estabelece o profesor e ensaísta Antón Baamonde (Vilalba, A Terra Chá, 1959) co primeiro executivo do Grupo Rodiñas Pretensados e vicepresidente da Fundación Galicia Constrúe, Clúster da Construción, Daniel Hermosilla (Ourense, 1972), no libro Galicia, distrito forestal abre a hipótese de aproveitar esa realidade para artellar un novo modelo de crecemento. O propio Baamonde, en conversa con Nós Diario, recoñece que a idea de difundir a través dun traballo editorial unha nova imaxe do tecido empresarial, lonxe da repetida análise de que o país conta cunha “economía forense”, foi de Daniel Hermosilla. “Pouca xente le os numerosos informes de economía que se publican anualmente e unha obra deste tipo si pode chegarlles”, asegura. Por este motivo convida a “cambiar o marco mental da Galiza profunda e pouco urbana, hai todo un abano de empresas que hai que coñecer e aí entra Daniel que convive con elas e non ten a imaxe de economista de gabinete”. Inditex logra beneficios récord de 5.381 millóns de euros e Amancio Ortega ingresa 2.845 millóns en dividendos Distrito industrial A proposta que dá título ao libro, a creación dun distrito industrial, recoñece Hermosilla que é “provocativa”. Porén, pola súa propia experiencia, “na Galiza, en moitos sectores e zonas do país xa hai un certo protodistrito” contando con que hai exemplos “de acumulación abondo de empresas”. Neste sentido, o “salto adiante” das mesmas, segundo o CEO de Rodiñas, “producirase cando se maximicen as relacións transversais entre elas, os distintos sectores e os potenciais clientes”. Mesmo a idea de traballo potencial “por sector” tamén pode mudar. “Aquelas compañías que comezaron a carón da automoción, hoxe ofrecen servizos de robotización ou deseño de plantas que interesan á conserva, o sector cárnico ou o forestal”, explica Hermosilla. "É unha proposta colaborativa e horizontal entre pequenas e medianas empresas", indica Baamonde, "compiten e colaboran ao mesmo tempo para crear unha densidade de tecido industrial maior", conclúe. Empresas emerxentes O sistema empresarial galego non naceu da nada e non sempre tivo unha imaxe positiva. Para rachar coa idea actual, que evidencian no libro coa anécdota da imaxe de Intelixencia Artificial (IA) da muller galega como unha persoa maior, o primeiro paso, entenden, é ter información. “A IA crea estereotipos coa información e, no proceso industrial galego, a imaxe tamén quedou no pasado”, cre Baamonde, "hai que comezar por saber dese pasado sen falar só de economía agraria”, agrega. Nesa traxectoria no tempo, Hermosilla pon énfase en dous exemplos que crearon ao seu redor toda unha “nube de empresas” que lles serviron e que agora protagonizan a expansión: Citroën (actual Stellantis) e Inditex. No primeiro dos casos están "empresas vencelladas á tecnoloxía e á investigación", como Sysmo Automation, en Nigrán (comarca de Vigo) e no segundo as que se iniciaron coa multinacional téxtil "no sector do contract ou outros", como o grupo Caamaño, agora Kimak, en Culleredo (comarca da Coruña) ou Galopín, en Cerceda (comarca de Ordes). Stellantis aumentou este ano en 31,5% a súa produción de vehículos na Galiza Volve a política industrial Baamonde considera que “nas décadas de moda neoliberal asistimos ao retorno da política industrial, froito da experiencia que tivemos durante a pandemia”. Neste sentido, ambos os dous autores non deixan de botar a vista cara a exemplos como o vasco e o catalán, no contexto estatal, e o piamontés, austríaco ou bávaro, no europeo. Tampouco esquecen salientar o importante contexto internacional, cos Estados Unidos de América (EUA) e a China como actores preponderantes. Con todo, para o ensaísta, "os datos indican que nos últimos lustros Galiza rexistrou un crecemento económico inferior á media española. Está inmersa nun declive gradual". Este é outro dos motivos de presentar novas ideas "en positivo". As eivas actuais Hermosilla tamén trata algunhas das eivas que lastran a eficiencia das empresas galegas. “Hai que desfacerse do individualismo, un mal endémico”, afirma. A solución viría coa creación dunha “contorna de confianza onde as empresas se poidan relacionar”, un papel que sería o das Administracións. Afondando nesa función, Daniel Hermosilla considera que non hai que agardar a que algunha gran compañía decida asentarse por algún motivo “frecuentemente extractivo” e facilitar novos polos de desenvolvemento. Unha das razóns é que "as empresas non ligadas ao territorio inducen máis a que esteamos, como sociedade, sometidos á chantaxe". Aproveitar máis o "verxel" do interior rural galego Daniel Hermosilla non só afonda no polo industrial vencellado ás empresas que se crearon ao redor de Citroën e Inditex, no eixo que se comunica a través da AP-9. Na súa análise non esquece o interior do país e o seu carácter rural. “A poboación mundial está aumentando e con ela a demanda de alimentos”, apunta o empresario. Por este motivo cre que “a provincia de Lugo ten un futuro interesante como produtora, a través de pequenas fábricas nas cabeceiras de comarca”. Como exemplos, pon a innovación no leite de Innolact e o Grupo Lence, ademais da introdución de proxectos cárnicos como Casa Castelao na comarca da Fonsagrada. Coren, cooperativas e sector téxtil A innovación tamén está presente no sur do país, lonxe da AP-9. “A base económica de Ourense é Coren xunto co gran papel que realizan outras cooperativas", asegura Hermosilla. Neste sentido pon en valor o traballo que desenvolven matadoiros, fábricas de penso, incubadoras e laboratorios, cun mercado que, entende, "é mundial". No mesmo territorio, alén da transformación alimentaria de casos como Cuevas e Posada coas castañas, aínda destaca, cun menor tamaño que Inditex, o sector téxtil.