Os datos certifican a crise do bivalvo nas rías galegas: a produción de berberecho caeu 79% no último ano

As toneladas de berberecho vendidas nas lonxas galegas en 2023 foron 484,5, o que supón un descenso da produción de 79% con respecto ao ano anterior. Se a comparanza é realizada con respecto á media dos últimos 20 anos (entre 2004 e 2023), a caída das toneladas comercializadas alcanza 82%. A pesar de que o descenso da oferta deste bivalvo propiciou unha elevación do seu prezo medio en 2023, que foi de 11,69 euros por quilogramo (euros/kg), case o dobre do custo medio de 2022 (6,36 euros/kg), a suba non foi quen de compensar a perda de produción. Desta maneira, a facturación do berberecho galego nas lonxas ficou en 5,66 millóns de euros, 61% menos que os 14,63 millóns en vendas no exercicio de 2022. No caso da ameixa fina, a caída da produción en 2023 foi de 42% con respecto ao ano anterior e de 72% na comparanza coa media dos últimos 20 anos. A caída continúa da produción de fina nas últimas dúas décadas correspóndese nunha baixada da facturación deste bivalvo nas lonxas galegas. Deste modo, no último ano e a pesar da alza da inflación, as vendas foron de tan só un terzo das rexistradas 20 anos atrás (6,7 millóns de euros polos 19 facturados en 2004). A ameixa babosa experimentou unhas cifras moi similares ás do caso da fina, cunha caída da produción en 2023 de máis de 35% con respecto a 2022 e de 76% na comparanza coa media dos últimos 20 anos. A facturación tamén foi de un terzo da rexistrada 20 anos atrás (5,7 millóns de euros polos máis de 16 de 2004). A produción de ameixa xaponesa descendeu 10,5% con respecto ao ano anterior e 5% na comparanza coa media dos últimos 20 anos, e coa súa menor baixa de recollida respecto ao dato doutras especies, cubriu parte da demanda de bivalvo, aumentando levemente a súa facturación. A xaponesa é unha especie que foi colonizando as rías en detrimento doutras autóctonas durante os últimos anos, e aínda así, con 2.024 toneladas, ficou lonxe dos seu récord de recollida (até 42% menos) en 2018, de 3.476. 76% menos de berberecho e 65% menos de ameixa: o sector urxe actuar ante unha “debacle” nas rías galegas A excepción no último ano veu dada pola ameixa rubia, que incrementou 5% a súa produción e 20% a súa facturación. Porén, na comparanza coa media dos últimos 20 anos, a recollida deste bivalvo descendeu até en 68% e a súa facturación en máis de 38% (aínda sen descontar o efecto da inflación no período). Pola súa parte, en 2023, a produción de ameixa bicuda descendeu 16% respecto ao ano anterior e 91% na comparanza coa media dos últimos 20 anos. No caso de outra das especies semellantes ás ameixas e aos berberechos, como é o reloxo, a recollida descendeu 47% respecto a 2023 e 88% na comparanza coa media das últimas dúas décadas. Nun contexto no que xa se sabía que os datos de produción de berberecho e ameixa ían ser negativos en 2023, o conselleiro do Mar, Alfonso Vilares, afirmou o pasado 19 de decembro que a Xunta da Galiza estabelecería un plan de acción vinculado á formación, á ciencia e á investigación para "avaliar as posíbeis sementas que hai que facer, e sempre con estirpes máis resistentes a estas novas climatoloxías adversas que están a provocar a mortalidade". Porén, até o de agora, non hai novas sobre o documento anunciado por Vilares a finais do ano pasado. Descenso na produción nas rías galegas de diferentes especies de bivalvo en 2023 con respecto á media dos últimos 20 anos. (Gráfica: Nós Diario). Sen axudas da Xunta Unha das confrarías máis afectadas por esta situación é a de Noia. Os técnicos da Consellaría do Mar certificaron que durante os dez primeiros días da campaña de 2023 (despois disto a campaña fechou) as capturas de bivalvo supuxeron tan só 6% das realizadas no mesmo período de 2022 e 13% das conseguidas no mesmo tempo no ano 2021. Neste contexto, a Xunta mostrouse ao dispor de financiar unha parada temporal da actividade en Noia, onde os mariscadores e as mariscadoras levan sen traballar desde o pasado 26 de outubro. Porén, o pósito segue sen ter novas sobre este financiamento, ao igual que o resto das confrarías afectadas o pola mortaldade do bivalvo. 43 colectivos alertan das perdas de 25,7 millóns no sector marisqueiro en 2022 A Consellaría non contesta Os residuos que chegan ás rías, a falta de rexeneración dos bancos marisqueiros ou os torrentes de auga que soltan os encoros son algunhas dos potenciais problemas que as persoas expertas sinalan como motivos desta crise. Porén, a Xunta só focaliza nas chuvias e no cambio climático. Nós Diario preguntou esta segunda feira á Consellaría do Mar sobre que valoración facía dos datos de produción de bivalvo en 2023, así como sobre as medidas que tomaron o pasado ano para compensar a perda de facturación e diminuír a mortaldade. Porén, este xornal non recibiu resposta. O sector organízase ante a crise Ante a crise nas rías galegas, unha ampla representación do sector do mar e doutros colectivos xuntouse esta terza feira para estudar "a situación de desamparo que vive o marisqueo e a falta de compromiso real da Xunta na recuperación dos bancos, na análise das causas e na cobertura económica das mariscadoras". As conclusións desta reunión sobre esta crise, así como sobre a da chegada de pellets ás praias, serán explicadas polos colectivos hoxe nunha rolda de prensa.