—Que significou para vostede saber que gañara o Premio López Ardeiro?
Foi unha gran satisfacción, entre outras cousas porque, aínda que é un xénero que leo con moita frecuencia, síntome un tanto alleo á poesía como escritor. O feito de que un xurado tan cualificado considere como válida e decente unha obra miña neste xénero é de agradecer. Como indica o propio título é un caderno que escribín cando fixen o Camiño de Santiago hai xa 15 anos. Cumpría 40 anos en febreiro e foi verdadeiramente unha experiencia de inverno, soidade e frío, reflexionando sobre o significado da vida e sobre a vivencia do paso do tempo. Realmente naceu como un caderno de notas no que eu ía anotando eses sentimentos e impresións que a propia esencia de camiñar nesas circunstancias me estaba a producir.
Nunca tiven a intención de escribir un libro con iso, quería que servise de lembranzas para quedar para min e así estivo durante 15 anos. Foi un documento que eu recuperaba e lía como unha forma de lembrar aquela experiencia, tamén ía corrixindo, mellorando ou engadindo algúns recordos que me xurdían, todo a lume lento e de vagar. Este ano souben desta convocatoria e decidín presentalo para testar se isto valía para algo.
—É tamén unha forma de falar da experiencia vital?
Si. Ao final, a experiencia do Camiño é practicamente unha escusa, porque é algo voluntario e decidido nun momento moi concreto, ese limiar que marcan os 40 anos. Esa vivencia cruzouse coa propia experiencia de camiñar, que require dun esforzo físico e tamén mental, especialmente cando camiñas só e na natureza. Isto tamén leva a conectar coa propia paisaxe e coa xente que vive no camiño, que en boa medida son persoas maiores nunhas circunstancias adversas, tamén de soidade e de morte. Persoas que van desaparecendo e que van deixando as aldeas valeiras. Todo iso forma parte deste contedor que é o poemario e aí respiran todas esas sensibilidades.
De feito, un membro do xurado dicía que lle gustaba especialmente porque non era unha obra que falara desde o eu, senón que había unha mirada plural e colectiva. E creo que é certo, que ten esa vocación, ao incluír por exemplo a muller soa que nun momento dado te atopas e rompe a chorar porque a súa nora se acaba de suicidar e ela queda esnaquizada e desamparada. Tamén na vivencia do rancor nunha comunidade pequena como pode ser unha aldea na que todas as persoas se odian por xenreiras que veñen de moi atrás e que xa non son quen de identificar. Aínda que non todo é negativo, tamén está o sentido lúdico da vida e o remanso do que significa a natureza. A vida no campo que é durísima, mais que a un tempo reconcilia moito cun mesmo.
—A propia maneira de escribilo, volvendo unha e outra vez ao texto, é outro camiño.
Ese é un punto de vista moi axeitado porque efectivamente non é a experiencia dun momento, senón que é un momento que marcou, sobre o que deixei unhas notas para que quedaran case como fotografías, palabras que recuperan imaxes. Tamén é unha forma de comprobar como eses indicios que che apuntaba a vida nun momento dado, pasados 15 anos nalgunha medida se cumpriron, mais noutra derivaron en algo distinto.
—Como enfronta a escrita na narrativa e na poesía?
Supoño que é unha cuestión de experiencia. Cando te enfrontas ao proceso de creación estás repleto de incertezas, non sabes se iso vai dar en algo minimamente interesante, mais contas cunhas ferramentas e unhas chaves que sabes activar. Nun xénero que non frecuentas e que é tan sumamente íntimo e persoal como a poesía, convértese nun mundo tremendamente aberto no que tamén te podes sentir moi bloqueado. Sempre teño a sensación de ser un intruso neste xénero, de mirar desde unha fiestra a creación doutras persoas, mais sen penetrar no lugar onde se crea.
