Temos dereito a vivir do noso traballo?

No sector da tradución, como no da cultura en xeral, debátese en moitos ámbitos e por moitas vías se o traballo debe ser subvencionado e cal debe ser o papel da administración na promoción da cultura, con todo o que isto implica. A tradución literaria págase moi por debaixo dos prezos que se poden practicar noutros ámbitos. E digo "practicar un prezo" a propósito, porque unha persoa autónoma escolle, ou debería poder escoller, o que cobra polo seu traballo. É certo que, nisto, o sistema galego non é moi diferente doutros. Pagamos os nosos impostos e todos os gastos derivados do noso traballo, polo que somos quen sabemos o que precisamos cobrar para poder vivir del. É un mantra moi repetido entre nós, cando defendemos esta posición, que cando contratamos outro tipo de servizos, como o asesoramento legal ou a fontanería, non cuestionamos o prezo que nos pide a persoa que vai facer o traballo. Pode parecernos caro ou barato, mais estes servizos préstanse partindo da base de que a persoa que o fai está especializada nese traballo concreto e sabe máis ca quen o contrata, e normalmente contratámolos porque os precisamos. É certo que a tradución ten certas particularidades, e ás veces acontece que quen traduce non se dedica a iso unicamente, por varios motivos, como que haxa perfís de persoas diferentes que están capacitadas para facer o traballo (ou para ofertar o servizo). Mais tamén acontece que as editoras non adoitan ser negocios especialmente lucrativos e o prezo da tradución é un dos custos máis importantes que pode ter a edición dun libro. Actividade profesional Cando unha administración decide abrir unha liña de apoio económico á tradución editorial, faino desde o convencemento de que é positivo facilitar a creación e mantemento de proxectos editoriais, pois serven para manter unha cultura e para que os cidadáns e cidadás poidamos acceder ao traballo que estes fan. Tamén, con certeza, desde a idea de que é positivo para esa cultura que haxa persoas con capacidade para facer este traballo de tradución, que non é outro que o de traer á nosa lingua e cultura obras doutros sistemas, que sen ese apoio serían pouco accesíbeis ou mesmo poderían non existir. Ademais, podemos entender que a administración fai ben en facilitar que as persoas que cobran polo seu traballo de tradución poidan seguir facéndoo en condicións tan dignas e xustas como se poida. Nos últimos tempos, algunhas propostas das diferentes administracións parecen partir da idea de que non é imprescindíbel que a tradución sexa unha actividade profesional, ou de que as nosas condicións de traballo baixo o apoio institucional non teñen por que ser obrigatoriamente dignas. Non é imprescindíbel ter un grao en Tradución para facer ben o traballo, mais ter o grao si que acredita uns coñecementos Unha convocatoria para profesionais da tradución na que non é necesario ter unha titulación académica que acredite os coñecementos necesarios só insiste no tópico de que para traducir só é preciso coñecer ben as dúas linguas. Un título de bacharelato non acredita esa competencia, e sabemos que non é imprescindíbel ter un grao en Tradución para facer ben este traballo, mais a administración debe ser obxectiva: ter o grao si que acredita uns coñecementos. Na administración de xustiza hai moitos anos que se producen queixas de todos os axentes do sector: hoxe en día, para participar como intérprete nun xuízo non existe ningún requisito alén de alegar que se teñan coñecementos da lingua de que se trate. Os dereitos das persoas administradas (con toda a gravidade que isto ten, especialmente cando pode haber persoas en situacións vulnerábeis) vense claramente prexudicados, mais tamén as tradutoras temos dereito a reclamar que a administración non permita, nin sexa cómplice, de que se traballe en condicións moi por debaixo dun mínimo digno. Cando se alega a comprensión do castelán Estes son casos verdadeiramente graves, mais coñecemos con demasiada frecuencia outros nos que a administración busca xeitos de evitar pagar intérpretes de galego alegando a comprensión do castelán; unha nova licitación na que se indican requisitos lingüísticos imposíbeis de cumprir porque non existen profesionais coas linguas que se indican, ou mesmo unhas condicións que fan imposíbel que ás persoas que fagan eses servizos lles compense seguir facéndoo (aínda que ás empresas si parece compensarlles). Calquera pode entender que unha tradutora queira vivir dignamente do seu traballo, mais cabería agardar que a administración fose cómplice nisto, e non o contrario.