Redes, algoritmos e música viral

A distribución musical sufriu un cambio radical nos últimos anos. Internet cambiou a forma na que se escoita a música, se comparte, se fala dela e mesmo se promociona. As plataformas de streaming e as redes sociais presentáronse como unha oportunidade para rachar con boa parte das barreiras que impedían tradicionalmente chegar a públicos masivos por parte daquelas cancións publicadas fóra de grandes discográficas ou en linguas minoritarias. Agora ben, na práctica é así? Non exactamente. Os algoritmos das plataformas de streaming analizan os hábitos de escoita dos usuarios. A través da información recompilada de millóns de persoas son capaces de facer comparacións e conexións a partir dos comportamentos habituais na escoita, unha maneira de tratar de predicir a música que lle pode gustar a unha persoa en base ao que escoitou anteriormente. Entre a música que ofrecen os algoritmos estará esa canción que pode recomendar unha amizade sinalando que merece varias escoitas para conectar con ela Pola propia forma en que están deseñados, as recomendacións dos algoritmos son polo xeral conservadoras, ofrecen máis do mesmo. Entre a música que comparten nunca se atopará esa canción que pode recomendar unha amizade sinalando que merece varias escoitas para chegar a conectar con ela. Algunhas das métricas dos usuarios que teñen en conta son as escoitas repetidas, os saltos de cancións, as cancións engadidas as playlists ou a música compartida noutros espazos de internet. Ademais, entre os factores que teñen en conta á hora de ofrecer unha canción a un usuario atópanse os xéneros musicais que xa acostuman a escoitar e tamén o idioma das cancións, polo que se ben é posible que un algoritmo dunha plataforma de streaming recomende unha canción en galego, farao a aquelas persoas que xa escoitan previamente música en galego. Un dos casos dos que máis se falou este ano sobre a capacidade da música galega de chegar a lugares onde antes podería ser difícil de imaxinar ata hai uns anos foi o da aparición da canción "Mangüeiro" de Baiuca durante unha presentación online e para todo o mundo do xigante da tecnoloxía Apple durante a que daban a coñecer algunhas das súas maiores novidades como o iPhone 15. De Baiuca a Quinteiro Se ben semellaría que a música de Baiuca podería ter chegado ata as recomendacións musicais dos responsables de Apple nos Estados Unidos, non foi exactamente así. En realidade o que se escoita durante esta presentación de Apple non é esta canción de Baiuca xunto ás voces das cantareiras de Aliboria, senón da peza "Sunsleeper", do británico Barry Can’t Swim que precisamente 'samplea', é dicir, emprega un fragmento de "Mangüeiro" de Baiuca. É dicir, o que estaba era a soar unha canción dun artista anglosaxón durante un espazo dunha empresa anglosaxoa, o cal non quita a difusión que deu este momento igualmente á música de Baiuca. A viralidade e os éxitos dende a nada grazas ás redes sociais e ás grandes plataformas de streaming non son tan espontáneos como semellan. Outro bo exemplo é o caso de Íñigo Quinteiro, que dun día para outro semellou chegar ao máis alto das listas do máis escoitado en todo o mundo coa canción "Si no estás", con ata 25.000 millóns de oíntes ao mes. Con todo, non todo foi tan orgánico como podería parecer. Este coruñés de 22 anos sen ningún disco publicado que estudou no colexio Peñarredonda, vinculado ao Opus Dei, contou con algo de sorte a través das redes pero tamén co apoio dunha discográfica que, segundo eles mesmos explicaron na prensa, recorreu a distribuidores como Believe para o desenvolvemento dunha estratexia de márketing. Algo que facilitou que influencers como María Pombo compartisen a súa canción, escrita en castelán e cunha letra que aparenta falar sobre os seus sentimentos relixiosos, cos 540.000 seguidores que ten en TikTok e máis de tres millóns en Instagram, aínda que dende a súa discográfica xa sinalaron que detrás non habería un acordo económico. Músicas diferentes Ademais, este ascenso tan repentino ata facerse con millóns de escoitas tamén se apoiou no sistema de playlist ou listas de reprodución de plataformas como Spotify facilitando a canción aos empregados encargados de elaborar estas recomendacións editoriais da plataforma que permiten chegar a un público moito maior que descoñece ao artista, o que posteriormente facilitará acceder ás playlist algorítmicas. O éxito instantáneo segue sen ser algo sinxelo. Se ben as redes e as plataformas dixitais parecen estar a acelerar todo, aínda hai todo un sistema detrás das novas maneiras de distribuír a música que traen consigo máis dificultades para aquelas propostas musicais diferentes das fórmulas máis habituais e dos artistas que cantan en linguas minorizadas como é o caso do galego.