Alberto e Belén Cancela, musicólogos, publican a partitura de 'Galaica'

Alberto e Beatriz Cancela: "A obra é importante por ser orquestral e mais porque as outras de Taibo non chegaron a nós"

O Consello da Cultura Galega (CCG)  incorpora ao seu "Álbum de Galiza" a entrada do médico e músico compostelán Luís Taibo. Ao mesmo tempo, os irmáns e musicólogos Alberto e Beatriz Cancela tiran do prelo a súa edición crítica da partitura Galaica, do citado compositor. Unha peza que se creou e interpretou por vez primeira en México a comezos do século XX. Conversamos con Alberto Cancela deste e doutros proxectos editoriais vencellados coa música. 
Os irmáns Belén e Alberto Cancela comezaron a investigar xuntos arredor da música en 2013. (Foto: Nós Diario)
photo_camera Os irmáns Belén e Alberto Cancela comezaron a investigar xuntos arredor da música en 2013. (Foto: Nós Diario)

Avante Pouca

Como nace este proxecto de recuperación de 'Galaica'?

Temos feito xa diversos traballos de investigación relacionados coa música e, sobre todo, coa cidade de Compostela, que é onde vivimos. E este proxecto sobre a obra de Luís Taibo, tamén compostelán, interesounos porque, aínda que naceu na Galiza, emigrou a México en 1908 e alí desenvolveu unha importante carreira como médico e como compositor. A raíz do traballo de investigación demos cunha sobriña del que posuía material do compositor e entre ese compendio de cousas atopamos a partitura orquestral de Galaica, composta en México en 1917 e estreada un ano despois. En 1953 interpretouse en Bos Aires, que é de onde vén a copia sobre a que nós facemos o traballo. Decidimos realzar a publicación porque partituras orquestrais na Galiza, e tan antigas, non as hai, porque non se facían, aqueles compositores que podían crear este tipo de música estaban na emigración, e aquí aínda non había orquestras. Esta é puramente galega e consideramos que era importante achegarlle un formato e dála a coñecer, tanto desde o punto de vista musical como do histórico. 

Avante Media 

E en que consiste esta edicón crítica que presentan?

Unha edición crítica supón facer unha revisión, porque se trata dunha partitura moi antiga e desde aquela a interpretación xa mudou, incluso os propios instrumentos. Facemos esta publicación para deixala a disposición do repertorio das orquestras actuais, e tamén realizamos unha achega sobre o compositor que lle dá máis valor á posibilidade de interpretar a partitura. A obra está inspirada nun libro de poemas de Valle-Inclán, que chega ás súas mans, Aromas de leyenda e, ademais de que o poeta tamén fose galego, Taibo séntese moi identificado porque o comezo do poema é algo que se refire á “afastada memoria da terra afastada”, e el tiña moita morriña. Aínda que sempre estivo moi ligado á Galiza e ás súas composicións, con boa parte dos elementos característicos da música galega. 

Cal é a importancia da obra de Luís Taibo?

Esta peza é moi importante na carreira de Taibo, admitido por el mesmo, aínda que era máis especialista na música de cámara, algo que tamén comentaba o propio músico. De feito, a Orquestra de Cámara de Guadalaxara foi o órgano que interpretou a maior parte das súas composicións, mais ningunha delas chegou a nós. 

Avante Toda

O CCG incorpora Taibo ao seu "Álbum de Galiza".

O "Álbum de Galiza" ten a entrada de Luís Taibo, que realizamos a petición do CCG a miña irmá e mais eu e, xunto a iso, está a gravación da partitura que foi feita en 1953, promovida polo Centro Galego de Bos Aires e interpretada alí polo director Washington Castro e pola Orquestra Sinfónica LRA.  

En 2013 publicaron A saga Courtier na Galiza. Fálenos desa primeira obra.

Era unha familia de músicos que saía constantemente nas nosas indagacións, así que empezamos a ver quen eran e atopamos un clan moi importante para a música galega. Atopamos tres xeracións de músicos que veñen desde Catalunya e que se instalan en Compostela como violinistas principais da catedral. A terceira xeración está representada por Ricardo Courtier, quen formou parte dos músicos que comezaron a interesarse pola música popular galega, a música de raíz, para inspirárense para as súas composicións de música académica. É dicir, collen a esencia da música popular galega e lévana ao piano, ou a orquestras de cámara. Foron tamén formadores dos máis grandes músicos composteláns. 

Comentarios