Opinión

Viaxe a Palestina (1)

 Leo ao poeta iraniano Mohsen Emadi, que cita ao poeta romanés Nichita Stanescu, autor dun dramático autorretrato: “Non son nada máis / que unha mancha de sangue / que fala”.

 Leo ao poeta iraniano Mohsen Emadi, que cita ao poeta romanés Nichita Stanescu, autor dun dramático autorretrato: “Non son nada máis / que unha mancha de sangue / que fala”. E interpreten vostedes o sentido último destes versos; mais é o único que, de entrada, acerto a escribir recén chegado de Palestina, onde vivín a noticia —xunto a unha delegación composta principalmente por escritores españois e rusos— do bebé palestino de dezaoito meses Ali Dawabcheh, que morreu queimado, calcinado, tras un ataque de colonos israelís contra unha vivenda da aldea palestina de Duma, na que tamén resultaron gravemente feridos outros tres membros da mesma casa e familia: un irmao do neno e seus pais. Poucas horas despois —estábamos nós en Ramala— soubemos que dous mozos palestinos, un de 17 anos e outro de 14, perderan a vida por fogo directo do Exército israelí; e cando xa estabamos a piques de iniciar o regreso, deixándomos atrás a nosa entrañábel Palestina, chegounos a información do falecemento da adolescente israelí Shira Banki, de 16 anos, asasinada a puñaladas polo ultra ortodoxo israelí Yishai Shlissel cando esta participaba na Marcha do Orgullo Gay en Xerusalén. “Non son nada máis / que unha mancha de sangue / que fala”. Perfectas palabras. Realistas e actuais. Agora si.

"Soubemos que dous mozos palestinos, un de 17 anos e outro de 14, perderan a vida por fogo directo do Exército israelí; e cando xa estabamos a piques de iniciar o regreso, chegounos a información do falecemento da adolescente israelí Shira Banki"

Ter a ocasión de viaxar a Palestina índomos ao encontro con escritores palestinos e doutros países xa ten dividida a miña vida nun “antes” e un “despois”. Os escritores e escritoras que viaxábamos dende o Estado español entramos en territorio palestino dende a capital de Xordania, Ammán. Eu tiña a intuición de que a nosa entrada polo aeroporto de Tel Aviv non tería sido posíbel, pois as autoridades israelitas nunca o terían permitido. Xa se sabe, e así o ten afirmado o filósofo calabrés Nuccio Ordine, que a cultura é perigosa para a clase política, e máis perigosa é aínda a palabra dos poetas —dos verdadeiros poetas, aqueles e aquelas que pisan materialmente a terra—, que nunca é neutra ou neutral, pois a poesía esixe rebelarse “contra o pensamento estéril da neutralidade” (Juan Carlos Mestre). E nós, as escritoras e escritores, a maioría poetas, que viaxábamos a Palestina non éramos, resultaba ben evidente, neutrais. 

Cando estábamos “retidos”, primeiro por funcionarios e logo por sol-dados israelís no posto fronteirizo entre Xordania e os territorios palestinos de Cisxordania —o noso plan era dirixírmonos a Ramala pasando por Xericó—, xa se comezaban a percibir de inmediato as actitudes, as formas e os métodos dos funcionarios e soldados de Israel. Alguén dixo —e vímolo alí— que trataban aos palestinos que teimaban en pasar legalmente a fronteira como se fosen “gando”. E esa era, madia leva, a sensación. E a realidade. Mozos e mozas funcionarios do Ministerio do Interior de Israel, xunto con soldados ben armados, dirixían as súas olladas altivas sobre toda a xente, sobre nós. Olladas as súas —diría eu— ateigadas dun odio frío; e embrullado ese ollar, tinxido sempre de inmediato desprezo cara nós, nunha prepotencia nos andares “superiores” dos seus corpos, como se fosen mesmo “outros seres”, persoas distintas e “elevadas”, obrigadas a lidar coa xentalla, coa plebe, coa chusma irrelevante. O escritor e poeta iraquí Abdul Hadi Sadoun, exiliado e con pasaporte español, e o poeta e ensaísta canario Samir Delgado, este último de pai libanés e nai tinerfeña, foron “levados” a interrogatorio polo Ministerio do Interior israelí e estiveron incomunicados máis de unha hora, mentres o resto da delegación de escritores agardábamos e agardábamos (foron arredor de cinco horas) polos nosos pasaportes intervidos, sendo sometidos todos nós a certo maltrato verbal e psicolóxico por parte dalgún funcionario israelí e, en particular, por un soldado tan duro e impositivo no falar como finchado no seu proceder. Eu coido que sabían perfectamente que éramos escritores e poetas solidarios coa causa palestina e que viaxábamos ao Estado de Palestina a un encontro cultural e literario internacional.

"Alguén dixo —e vímolo alí— que trataban aos palestinos que teimaban en pasar legalmente a fronteira como se fosen “gando”

Despois chegou a noite mesta e morna. As autoridades palestinas, sempre elegantes e firmes na súa “paciencia” —entre elas Murad Sudani, Secretario Xeral da Comisión Nacional Palestina de Educación, Cultura e Ciencia—, brindáronnos unha recepción en Xericó moi tarde xa na noite. O sabor exótico e entrañábel do café árabe, os sorrisos intercambiados, a celebración da “chegada” a terra palestina, foron un bálsamo para as viaxeiras e viaxeiros. (Continuará)
 

Comentarios