Colombia e as cloacas do Estado

O balbordo causado pola suposta morte de Luciano Marin Arango, alias 'Iván Márquez', –debido ás feridas sufridas nun atentando hai un ano no estado Bolivar de Venezuela– comandante da extinta guerrilla colombiana FARC-EP, chega ao seu fin despois de que fontes próximas ao guerrilleiro difundisen probas de que o mesmo estaría con vida, contradicindo así as informacións que o pasado 6 de xullo difundiu Yamid Amat, director do espazo de noticias colombiano "CM&amp;" e ex premio nacional de xornalismo Simón Bolivar, onde daba por morto o guerrilleiro fariano, citando dubidosas fontes venezolanas e que mesmo Wikipedia segue dando por verídicas. A proba de que Márquez seguiría vivo –unha gravación onde o guerrilleiro fai balance do primeiro ano do goberno Petro e que foi difundida por Radio W de Colombia– vén non só desmentir a falsa noticia da morte do guerrilleiro, senón confirmar o poder mediático que exercen algunhas das figuras da narcopolítica colombiana e até onde chegan os tentáculos do poder parapolítico: "prestixiosos xornalistas" que son capaces de inventar e difundir escandalosas mentiras, montaxes e calumnias contra calquera adversario político con total impunidade. Nesa liña, hai un ano, medios de comunicación colombianos afiliados ás cloacas do Estado deron por morto o guerrilleiro tras o atentado sufrido en Venezuela "debido ás graves feridas". Días despois soubemos que Iván Márquez resultara ileso. Narcopolítica e calumnias Máis aló da morte ou non do guerrilleiro, merece a pena analizar o debate que se abre arredor do conflito que vive Colombia cada vez que unha noticia deste calado é difundida. Por un lado, as accións periodísticas deste tipo demostran que a guerra segue en Colombia e que son os medios de comunicación afiliados á dereita do país os principais interesados en converter en perpetua unha guerra que hai anos debera ter rematado, que unha sociedade como a colombiana, que aspira a ser unha sociedade moderna e avanzada no marco de Latinoamérica, hai tempo merecía ter superado. A narcopolítica e o paramilitarismo seguen instalados no país, e as calumnias que verte a prensa é fiel reflexo diso. Aí o que quizais sexa o principal reto de Petro para avanzar no camiño da paz: desmontar a estrutura dunha cloaca nacional demasiado ben engraxada. Iván Márquez foi xefe do equipo negociador das FARC desde o comezo das conversacións en Oslo (Noruega) en outubro de 2012 Doutra banda, a hipotética morte de Márquez non representaría só a morte dun home, senón a morte dun proceso que deu esperanzas de paz a un pobo colombiano traizoado polo Goberno Duque. A morte doutros dos principais comandantes presentes no Acordo de Paz –e líderes da denominada Segunda Marquetalia– como 'Jesús Santrich' ou Henry Castellanos 'Romaña' corroboraron que a partida física de cada un deles foi unha tremenda portada á paz, aínda que o relato oficial tente presentar a homes de paz como simples asasinos e delincuentes sen escrúpulos. Esperanza de paz Respecto a Iván Márquez, quen foi xefe do equipo negociador das FARC desde o comezo das conversacións en Oslo (Noruega) en outubro de 2012 e que acabou coa firma do acordo de paz na Habana en 2016, cabe destacar que a súa desaparición da vida pública produciuse en 2019 coa idea de volver ás armas, tras a montaxe e encarceramento de Jesús Santrich, outro dos artífices da paz. Pouco antes da fuxida, Márquez declinara tomar posesión do escano de congresista que prevía o acordo de paz e por "tres razóns insalvábeis" que tiñan que ver coa traizón ao proceso de paz por parte do Estado colombiano. O hoxe flamante presidente da nación e entón candidato presidencial Gustavo Petro dirixiríase publicamente a Márquez para que este continuase a súa loita por vías exclusivamente políticas: "Iván Márquez, unha fría curul –escano– espérao, pódese encher de ideas, de palabras, de loitas alegres. Non desdeñe esa curul que construíu o seu propio pobo. É o seu mandato". Como 30 anos antes, o entón congresista da Unión Patriótica Luciano Marín Arango abandonaría a súa vida pública para dar o paso á clandestinidade baixo o nome de 'Ivan Márquez'. Unha elección que faría ante a imposibilidade de avanzar polas vías políticas e perante a falta de garantías. Un total de 5.000 membros do seu partido –incluídos dous líderes– terían sido asasinados polo paramilitarismo nos anos precedentes. Pero se a súa última fuxida representou a oportunidade perdida, a súa morte, en cambio, representará a fin da esperanza de paz do pobo colombiano e que o ex presidente colombiano Ernesto Samper resumiu así: "Confírmese ou non a morte de 'Iván Márquez' quedará para a súa historia o inxusto tratamento que lle deron, coa perfidia que lle montaron, o entrampamento a Santrich e ao proceso de paz". DEP.