O caso Padilla... o caso Fidel

O director de cine cubano residente en Madrid, Pavel Giroud, gañou o premio ao mellor filme documental Premios Platino do cine iberoamericano polo seu traballo El caso Padilla (2023). No documental usa as imaxes inéditas da autoinculpación do poeta e intelectual cubano Heberto Padilla, o 27 de abril de 1971, na sede da Unión de Escritores de Cuba despois da súa detención pola seguranza estatal. As imaxes son sobrecolledoras e abraiantes. Polas formas, polo contido da autoinculpación e os sinalamentos como revolucionarios con dúbidas recorrentes a moitos dos presentes. Isto fixo que, ao final da disertación de Padilla, moitos tomaran a palabra, cun final digno do realismo máxico, con Norberto Fuentes falando da súa mala situación económica e a aparición espontánea dun tenente das Forzas Armadas Revolucionarias para dicirlles a todos os intelectuais alí presentes que, se cadra, estaban dándose demasiada importancia, que non eran o embigo da revolución e que tan intelectual era un mestre de escola comoun científico. A dor dos cubanos O caso Padilla foi o primeiro strike (gol en termos beisbolísticos) dentro do mundo da solidariedade intelectual e de esquerda internacional coa revolución cubana. Despois virían outros strikes importantes, o máis soado o do axuizamento por traizón e fusilamento do xeneral e heroe de Cuba, Arnaldo Ochoa, do coronel Antonio de la Guardia, o maior Amado Padrón e o capitán Jorge Martínez, que resultou, entre outras reaccións, no afastamento de José Saramago da revolución cubana. Pavel Giroud quixo extrapolar o caso Padilla á recente situación de protestas e represión no mundo da cultura cubana no Movimiento San Isidro-Patria y vida, severamente reprimida polo Goberno. Giraud chama ás conciencias e declarou nos premios: "Quero agradecer en nome dos cubanos que estamos fartos de que o noso país sexa parque temático dunha ideoloxía ou dunha utopía, e que a dor dos cubanos non teña a mesma forza que a dor que outras nacións padeceron". Reiterou que o Goberno cubano utiliza como xustificación o bloqueo para tapar a súa incapacidade e dirixiu todas as súas críticas á revolución, a Venezuela e aos inxenuos solidarios coa revolución cubana, engadindo que o caso Padilla ben podería chamarse o caso Fidel. O caso Padilla foi o primeiro 'strike' dentro do mundo da solidariedade intelectual e de esquerda internacional coa revolución cubana Giraud fai fincapé na confesión de Padilla, nesa autoflaxelación ante os outros, nese fondo de confesión que emana do ensino relixioso do propio Fidel cos xesuítas e dos espectáculos xudiciais das purgas soviéticas, pero non di se a confesión é verdadeira ou falsa. O que Pavel non aclara é se de verdade existe un bloqueo económico e humano do país máis poderoso do mundo contra outro pequeno e pobre. Tampouco fala das razóns polas que Estados Unidos non levanta ese bloqueo de décadas, condenado pola ONU, para que non sirva como escusa da súa mala xestión ao Goberno revolucionario de Cuba. Liberdade Poderiamos botar un ollo ás "democracias" latinoamericanas veciñas e ver se nadan na abundancia da liberdade cultural, material, alimenticia ou da saúde por non sufrir o bloqueo. Dende o triunfo da revolución, o 1 de xaneiro de 1959, até o caso Padilla en 1971, Cuba sufriu constantes ataques armados, dende o intento de invasión de Playa Girón, en abril de 1961, pasando polo triste récord de Fidel Castro de ser a persoa con máis intentos de asasinato da historia, segundo o servizo secreto cubano (638), case todos argallados por distintos gobernos estadounidenses até chegar ao máis mortífero, o de John e Bob Kennedy que, en débeda coa mafia que financiou a súa chegada ao poder, planearon pagala coa reentrega de Cuba (Seymour M. Hersh, 1997). Despois viría unha activa campaña mundial da CIA, iniciada na guerra fría e continuada aínda hoxe, na que a "liberdade" era a posesión máis prezada da democracia liberal. Pero esa liberdade tiña un prezo. Algúns dos máis importantes intelectuais occidentais convertéronse en instrumento voluntario ou involuntario dos servizos secretos estadounidenses. A CIA estaba infiltrada nas fundacións e asociacións culturais que canalizaban fondos para concertos, carísimas edicións e traducións, todo un mundo de cultura ao servizo dun imperio invisíbel. (Frances Stonor Saunders, 1999). Nese contexto podemos interpretar o perigo do caso Padilla e non só o da represión da liberdade. Hai algo numantino na confrontación cubana que a fai atractiva malia as penurias da poboación, que só celebran os seus inimigos. Por iso estou con ela recoñecendo os seus múltiples e inevitábeis erros.