O Consello e o Parlamento Europeo chegaron a un acordo sobre a reforma das normas fiscais da UE que, despois de catro anos conxelados pola pandemia, volverán limitar a débeda e o déficit dos Estados membros, aínda que dun xeito máis flexíbel e adaptado á situación por país.
Tras 16 horas de negociación, os colexisladores fecharon un pacto político sobre a compoñente preventiva do marco de gobernanza económica que aínda está suxeito á aprobación formal de ambas as institucións e, unha vez adoptado, o texto publicarase no Diario Oficial da UE para entrar en vigor ao día seguinte.
Os outros dous expedientes dos que se compón a reforma, o regulamento sobre o compoñente corrector e a directiva sobre os requisitos para os marcos orzamentarios dos Estados membros, só esixen que se consulte o Parlamento Europeo.
Así, o Consello e o Parlamento acordaron manter o obxectivo xeral da reforma de reducir os ratios de débeda e os déficits de forma gradual, realista, sostida e favorable ao crecemento, protexendo ao mesmo tempo as reformas e o investimento en ámbitos estratéxicos como a dixital, a verde, a social ou a defensa. Ao mesmo tempo, o novo marco proporcionará un ámbito adecuado para políticas anticíclicas e abordará os desequilibrios macroeconómicos.
O acordo mantén tamén a obriga de que as capitais presenten plans estruturais fiscais nacionais a medio prazo e cada Estado membro deberá presentar os primeiros plans nacionais antes do 20 de setembro de 2024. A Comisión, pola súa banda, presentará unha 'traxectoria de referencia' (anteriormente denominada 'traxectoria técnica') a países onde a débeda pública supere o 60% do produto interior bruto (PIB) ou onde o déficit público supere o 3% do PIB. O acordo provisional prevé un diálogo previo opcional e fáctico entre os Estados membros e a Comisión.
A traxectoria de referencia indica como os Estados membros poden garantir que ao final dun período de axuste fiscal de catro anos, a débeda pública estea nunha traxectoria descendente plausíbel ou se manteña en niveis prudentes a medio prazo.
Ademais, un Estado membro poderá solicitar a presentación dun plan nacional revisado se existen circunstancias obxectivas que impidan a súa aplicación, aínda que se produza un cambio de goberno. Con base na traxectoria de referencia, os países da UE incorporan a traxectoria de axuste fiscal, expresada como traxectorias de gasto neto, nos seus plans estruturais fiscais nacionais a medio prazo, que deberán ser aprobados polo Consello. O acordo estabelece que unha conta de control rexistrará as desviacións das traxectorias de gasto neto específicas de cada país.
As novas normas fomentarán aínda máis as reformas estruturais e os investimentos públicos para a sustentabilidade e o crecemento e os Estados membros poderán solicitar unha ampliación do período de axuste fiscal de catro anos a un máximo de sete, se realizan determinadas reformas e investimentos que melloren a resiliencia e o potencial de crecemento e apoien a sustentabilidade fiscal e aborden as prioridades comúns da UE. Estes inclúen lograr unha transición xusta, verde e dixital, garantir a seguridade enerxética, reforzar a resiliencia social e económica e, cando sexa necesario, desenvolver as capacidades de defensa.
Salvagardas
Os países con débeda excesiva estarán suxeitos a unhas regras de salvagarda que lles esixirán, entre outras cousas, reducir a súa débeda nun 1% de media anual se esta supera o 90% do PIB, e nun 0,5% anual en promedio se o seu endebedamento supera o 90% do PIB. débeda É entre o 60% e o 90% do PIB, disposicións menos restritivas que a esixencia actual de que cada país debe reducir anualmente a débeda en 1/20 do exceso por riba do 60%.
Se o déficit dun país supera o 3% do PIB, o requisito será reducilo durante os períodos de crecemento ate un nivel do 1,5% do PIB, co fin de crear un colchón de gasto para condicións económicas difíciles. Tamén se aplicarán outros puntos de referencia numéricos sobre canto se debería reducir o déficit por ano.
Un país con exceso de débeda non estará obrigado a reducilo a menos do 60% ao final do período de anos que dura o plan, senón que deberá ter unha débeda que se considere "nunha traxectoria descendente plausíbel".
