O sector da banda deseñada salva Viñetas desde o Atlántico da crise

O pasado 29 de marzo, o debuxante Miguelanxo Prado facía pública a súa renuncia como director do festival Viñetas desde o Atlántico, probabelmente a maior referencia da banda deseñada galega. Prado, que dirixiu o encontro durante os 25 anos de vida do festival, ofreceu unha rolda de prensa para explicar as causas da súa dimisión, sinalando como o inicio dun "cambio substancial" no tratamento que o Concello da Coruña lle dispensaba ao festival o acceso do PP ao Goberno local en 2011. Segundo declarou, o orzamento conxelouse e as mudanzas motivadas pola nova Lei de Réxime Local contribuíron a crear novas pexas para un funcionamento áxil do encontro. A dimisión de Prado fixo saltar todas alarmas no mundo da banda deseñada galega ante o temor a que desaparecese un encontro que, dalgunha maneira, vertebrou a evolución e a visibilidade do cómic galego durante o último cuarto de século. Un temor que se acrecentaba ante os poucos detalles que ofreceu o Concello sobre os seus plans para o festival e ante a convocatoria de eleccións municipais. Porén, a ameaza logrou superarse e a nova edición de Viñetas desde o Atlántico abriu onte as súas portas na Coruña. "Foi todo un pouco milagroso", declara a Nos Diario Manel Cráneo, autor e editor de banda deseñada que, ademais, exerce de comisario dunha das exposicións de Viñetas, BD na Coruña, que bonita é, dedicada a autores da cidade herculina. "Eu persoalmente pensei que non se ía celebrar este ano, co conseguinte perigo de que ficase esquecida e acabase por desaparecer. Mais cando vimos que, malia as circunstancias adversas, había unha boa disposición por parte do Concello e que se foron poñendo en contacto con diversos colectivos da Coruña como Autobán, Ánimas Anónimas, A Coruña Gráfica... decatámonos de que había unha resposta rápida e bastante ben resolta para producirse nestas circunstancias. Se este ano, con esta urxencia, foi posíbel resolver a situación e, ademais, con cambios tan atractivos, esperamos que a edición do ano que vén poida ser aínda mellor". Miguelanxo Prado, sobre Viñetas desde o Atlántico: "Con estas regras de xogo, o modelo non é viábel" Unha edición de supervivencia "Por un lado, esta edición é case de supervivencia, de que isto non se acabe", explica a este diario Manuel Barreiro, crítico de banda deseñada de Sermos Galiza. "Realmente, a urxencia coa que se organizou non permitía máis. Pero ao mesmo tempo hai toda unha serie de innovacións que resultan moi interesantes: a inclusión de Autobán, a feira de autoedición; os ciclos de animación; a audioficción a partir de O lume de David Rubín... Creo que se reaccionou ben para o pouco tempo que había". "Que se salvase isto en tempo récord é unha moi boa nova para todo o sector", acrecenta Cráneo, "porque, a fin de contas, xerouse unha dependencia durante estes anos. É unha semana moi boa para o contacto co público e, sobre todo, para a xente que leva toda a parte comercial. Houbo unha boa reacción por parte do Concello ao chamar ao sector e unha resposta excepcional por parte deste: todo o mundo achegou o seu gran de area para que esta edición saíse adiante nas mellores condicións posíbeis". Barreiro tamén subliña ese carácter colectivo que empapa a organización da edición deste ano de Viñetas. "O certo é que o sector medrou moito nos últimos anos e -agradecendo moitísimo o enorme traballo de Miguelanxo Prado- precisábase que esa multitude de voces se vise reflectida no encontro". O futuro de Viñetas desde o Atlántico, a debate Seguir construíndo Tanto Cráneo como Barreiro recoñecen que a premura provocou que nesta edición de Viñetas desde o Atlántico se perciba a falta dunha dirección artística, pero tamén insisten en que a banda deseñada estaba ante un reto que se superou nunhas condicións case heroicas. "Eu non sei cal é a estratexia do Concello para o ano que ben", di Cráneo, "pero creo que hai que aplaudir que Viñetas saíse adiante. Eu creo que todo o sector respondeu moi ben porque nos interesa a todos que Viñetas siga sendo un pouco mascarón de proa da banda deseñada na Galiza. Con esta edición ábrense unha serie de portas moi interesantes. Deberiamos ser amábeis co que está sucedendo: a precipitación, probabelmente, fixo que haxa aspectos mellorábeis, pero o importante é ter claros cales son obxectivos, seguir construíndo e ir mellorando e superando dificultades". A banda deseñada entra na Universidade A BD galega presume de boa saúde desde A Coruña A urxencia coa que se organizou todo nesta edición de Viñetas desde o Atlántico obrigou a "importar" algunhas das exposicións, que proceden doutras entidades e institucións. Mais a produción propia tamén está presente cunha mostra que exhibe o traballo de artistas da Coruña -BD na Coruña, que bonita é- e que conta con obras de 26 sinaturas. "É unha exposición fantástica grazas a que os participantes tamén tiveron unha capacidade de resposta moi rápida", explica Cráneo. "Estamos no verán, hai xente que estaba fóra... organizar isto en pouco máis de tres semanas foi unha tolemia. Pero o certo é que podería haber moita máis xente, e aínda así temos unha selección impactante onde se xuntan firmas cunha traxectoria xa moi delongada e cunha proxección internacional -como David Rubín ou Xulia Pisón- con outras de recente incorporación que, porén, xa mostran aptitudes moi prometedoras -como Brais Fierro ou Inés Vázquez". Cráneo insiste no feito de que Viñetas desde o Atlántico debe mostrar o panorama internacional pero que "é necesario coidar do noso, que en moitas ocasións ten tanta calidade como o que vén de fóra". A boa saúde da banda deseñada galega queda patente na selección. "Este ano restrinximos a selección á Coruña, pero se abrísemos a lista a todo o país a escolla daría para reflexionar: temos autores e autoras moi bos en Vigo, en Compostela, en Lugo... Podemos presumir dun panorama extraordinario". O comisario da mostra cre que "debemos traballar o feito de que haxa autores moi recoñecidos internacionlemente cuxos nomes apenas son coñecidos aquí. Anos atrás, durante o Goberno bipartito da Xunta da Galiza, existiu o proxecto da Mesa da Banda Deseñada na que colaborou moita xente que agora está moi asentada profesionalmente. Mais aquilo perdeuse e foi unha oportunidade perdida. É necesaria algunha estratexia específica de apoio á BD: temos moitos autores de calidade pero poucas plataformas e un mercado que non dá saída a todo o talento que existe. Deberiamos tomar exemplo do que se está facendo en Euskadi e Catalunya, que fan un traballo realmente importante a prol da súa cultura". Manel Cráneo, Galiza en Viñetas