O relato de verán: 'Trini' (II), por Eva Mejuto

Relato baseado nas entrevistas realizadas a Trinidad Falcés (A Coruña 1943-2022), activista trans, para o libro Memoria Diversa (Deputación da Coruña, Capicúa 2022). Vai este relato pola súa memoria, e pola de todas as persoas que loitaron, pondo o corpo e a cara, con orgullo, pola liberdade e a dignidade do colectivo LGBTIQA+. Chove e dóeme o corpo todo. Non teño gana de falar, non sei para que viñeches. Apaga a luz, que me molesta. Se tes fame, hai galletas desas secas que che gustan. Teño caixas a eito, sempre lle pido unha de máis aos da Cruz Vermella, por se vén alguén de visita. Agora como estades todos tan interesados en min, cando menos conto, éncheseme a casa. Que fastío! Deixeiche nesta carpeta con papeis, documentos e revistas, colle o que queiras, vou pechar os ollos un cacho. Non, non marches, senta aquí ao meu carón. Teño unha bolsa chea de cousas para darche, mira que fulares bonitos, que elegantes. Ese abrigo de leopardo habíache sentar ben. Bixutería non levas? Pois non entendo como non che gusta, a verdade. E a túa muller tampouco? Que aburridas, por favor. Pois estas xoias son das boas, de cando actuaba nos cabarés de Barcelona. Si, si, e era ben coñecida. Mira esta revista, por se non me cres. A da cuberta son eu, si, si. Olla que corpo tiña, con curvas, ben feito. Facía así coa perna e non se me vía o paquete nadiña. Chamábanme “la Mami” porque cando saía ao escenario cantaba iso de “Oh mami, oh mami mami blue, oh mami blue...” e a xente escarallábase de risa. A de tolerías que faciamos naquel tempo con Nazario. Si, o que facía os cómics, ese. Debuxoume nunha chea deles pero non teño o libro, deixeillo a un rapaz que me fixo unha reportaxe e nunca mo devolveu. Foron uns anos moi tolos, moi divertidos e moi duros ao tempo. Tamén era moi amiga de Ocaña, o pintor. Era un provocador. Unha vez foi á súa vila para celebrar o Entroido e fixo un vestido moi vistoso, con tea e papel. Alguén lle prendeu lume, para amolalo, e morreu queimado. Xa me dirás, que mal facía el, nena... A xente que mala é. Eu debo ter unha flor no cu ou un anxo nas costas, non sei, porque aínda sigo viva e non me explico como, a verdade. Estiven no medio de todo aquilo, coas peores compañías, ou mellores, segundo se mire. As miñas amigas daquel tempo acabaron todas en cousas malas, xa me entendes. As do meu tempo, todas no outro barrio. Morreron da SIDA a meirande parte delas. Xa me estás liando, que non quería falar. Seguro que non tes fame, nena? Levanta e cólleme un vaso de auga. Caín da bañeira a semana pasada e teño o corpo baldado, levoume unha hora chegar do baño á cama, xa ves, apenas tres metros. A casa é pequena, si, pero outra cousa non podo pagar. Antes eran os rochos dos que ían a praia, por iso son tan pequenos. Para min, ben me chega. E teño o mar a dous minutos, nena, que queres que che diga. Xa, luz non entra, a fiestra é moi pequena pero polas mañás vexo un paxariño que me vén visitar case todos os días, bate co peteiro no cristal e doulle un anaco de pan. Hoxe non veu porque chove. Que triste é a chuvia. Non teño gana de falar. Cando chove teño morriña daquel tempo, de cando andabamos todas xuntas pola rúa Santa Mónica e de como nos axudabamos unhas ás outras. Como nas familias non nos querían ver nin en pintura, eramos como unha familia enorme de efeminados, transformistas, travestís e chapeiros. Si, eu tamén, ás veces tamén facía a rúa, porque non me chegaban os cartos para vivir. No cabaré? Só actuaba de cando en vez para sacar unhas pesetas extra. Gañaba o mesmo nunha hora que nunha semana limpando no hotel, con aqueles produtos que nos deixaban os ollos vermellos e nos facían tusir. Facíannos fregar de xeonllos, limpar os metais coa cinsa, sen guantes nin nada. A min doíame todo e dicíanme: “O que tes é moito conto!” E mira o que di este papel do médico. Todo iso son as enfermidades dos máis de vinte anos que estiven traballando, como unha escrava. Era iso ou a rúa. E cando o médico me dixo de darme a baixa definitiva non tiñan cotizado por min nin a metade do tempo. Eles, ricos coma porcos e fíxate como nos tiñan a nós. Desgraciados... Hoxe non teño gana de nada. Toma un flan deses que está moi rico. Eu non podo porque me sube o azucre pero préstame así fresquiño. Dóenme as enxivas pola dentadura esta. Non me fagas fotos, vou quitar os dentes. Ai, que gusto! Veña, dáme a min outro flan. Caducado? Anda que non terei metido na boca cousas peores, nena. E seguro que ti tamén. Déixame pechar os ollos e vén outro día, que hoxe non teño gana de leria. Pecha a porta, que non me fío dos veciños novos. Que si, que calquera cousa xa chamo, non te preocupes. Marcha xa, pero volve, eh? E se tes tempo chama, que eu non teño saldo no móbil. Vale, si, pero só cinco euros, que total, non teño case con quen falar. [Continúa mañá]