Faino ti mesma… e compárteo

Os fanzines teñen a capacidade de absorber e explorar gustos e loitas; tamén de sacar risos e remexer cabezas. Son tan diversos como as persoas que hai detrás deles e tan accesibles que todo o mundo é quen de facer un e compartilo. Para crealo, hai que buscar algo que nos mova. Pode ser unha inquedanza, o desexo de comunicarse, de amosar algo. A Paula Pereira empurrouna "a necessidade de expressar várias ideas que tinha, ter a liberdade de desenhar um pequeno livro como a mim me gustava". A Andrea Carneiro, a "necesidade de materializar en físico, en papel, todas as cousas que teño na cabeza". Desde Malafera, Branca Trigo recoñece que "o fanzine foi o comezo. Collémoslle moito o gusto ao formato xa non só pola brevidade, a liberdade que dá e a sinxeleza ao non levar ningunha burocracia detrás. Gustounos sobre todo pola comunidade fanzineira, máis aberta e afín ás nosas ideas". Rubén Rial, parte da equipa de Baixo Terra Edicións conta que "é un xeito de poder ter nas mans o tipo de cómics que nos gustaría ver publicados, e ao mesmo tempo de ofrecerlles aos lectores un catálogo de debuxantes do país que están a facer maxia co lapis". Creación A maxia que sae dos fanzines procede de lugares moi diversos. Para Carneiro está na música. "Pídolle a xente aleatoria ou que me parece interesante que me escriba, sen pensar e a man, as súas dez cancións favoritas", explica. "Logo fago unha versión coas listas orixinais". Así, o fanzine Surcos transfórmase nunha especie de vinilo de papel. En Malafera está "vendo unha peli ou tomando algo con amigues". De aí saen os temas: "Ciencia ficción, bruxería, saúde mental, antipoesía… Os nosos intereses e as cousas das que falamos entre nós no día a día". Ou tamén en traer o pasado ao presente, como contan desde Baixo Terra. "O Xabarín, o futbolín, etc. son temas que acabaron callando na cultura popular galega moderna e que van quedando un pouco atrás co paso do tempo, así que nós traémolos con cariño ao presente a través dos ollos dos distintos autores e autoras". Porque dentro da maleabilidade do fanzine, este pode ser un obxecto feito de xeito individual ou colectivo. Cando se dá este segundo suposto, soe haber un convite para participar. En Malafera fan un chamamento a través das redes sociais. Así, foron creando "un círculo de persoas con intereses semellantes aos nosos, en canto ao contido da poesía e tamén en canto á forma". En Baixo Terra, segundo o proxecto, usan esa fórmula ou fan convocatoria pechada. Decidido o que se quere contar e con quen, é hora de pensar no como. O proceso de creación ten a forza do toque persoal de cadaquén. Carneiro pasa a máquina de escribir as listaxes que fixeron para ela. Despois enmárcaas usando papel milimetrado reciclado. O único texto que hai en Surcos é a introdución, polo que "cadaquén pode darlle o significado que queira" ás páxinas. A portada é un collage que mestura a tipografía, feita con papel de calco e papel charol, cun anuncio dos anos 50. Pereira fai un labor de recompilación: " No caso de Pó de bolboreta fum escolhendo textos dos livros de Virginia Woolf e ilustrando, e no de Filhas do lume fum recopilando informaçom sobre lendas e histórias reais de bruxas galegas e ilustrando"; e unha parte táctil. "Gosto de engadir umha parte máis artesã, por isso num deles vai um gravado estampado a mão e no outro flores de sabugueiro que apanhei na minha aldeia e que vam em cada fanzine prensadas". Nun mundo tan conectado, o fanzine segue a tecer redes espallando as súas follas como o primeiro día Distribución O material creado e recompilado distribúese entre as páxinas e ordénase de xeito "que se sinta ben á hora de ler e funcione á hora de imprimir", matizan en Baixo Terra. O penúltimo paso é algo común aos fanzines. Aínda que hoxe en día poden ser impresos na casa, a meirande parte pasa pola copistería. E pola fotocopiadora, como se fai desde o seu nacemento. Por iso é importante pensar se será a cor ou en branco e negro. Listas as copias, toca grampar. "Eu fago como no cole: abro a grampadora e poño debaixo unha goma", ri Carneiro. Entón chega a hora de movelos. Como recoñecen en Baixo Terra, os festivais (como o Autobán da Coruña), as feiras de autoedición (como Vaia Vaia en Lugo)… son puntos de encontro. "É un ambiente no que é difícil non inspirarse, así que diría que esa xente son referentes". Así, uns proxectos tiran por outros e serven de exemplo, como Leite Edicións, Taza Lunar Books… igual que acontece con persoas como Mariana a Miserável ou Mark Pawson. Nun mundo tan conectado, o fanzine segue a tecer redes espallando as súas follas como o primeiro día.