Simún, nas súas edicións diferentes, está a piques de facer un ano de vida publicado e desde que saíu do prelo trouxo tan só alegrías. Confirmou tamén algo co que eu levo tempo chanceando: coa poesía escrita e publicada nunha editorial, máis xente se achegou á oralidade.
Este libriño estrutúrase en tres partes diferentes e independentes atravesadas por diversas formas de violencia. A central recolle algúns poemas que levo varios anos resitando.
Boto en falta ir de rave abre un universo iridescente e atemporal pensado como unha bóla brillante e diminuta suspendida no espazo que podería facerse xirar coa puntiña do dedo. Tiña gana de explorar nel a miña propia evolución falada.
Coma un tatexo, aparecen os trazos dialectais que fun recuperando e incorporando no proceso de escrita. Resultoume curioso caer na conta da miña incongruencia de reivindicar a oralidade desde un galego normativo que non era o que eu escoitara desde a infancia, pero este tema daría para outro artigo.
Quería plasmar un dó luminoso, unha dor xeracional e un cambio no paradigma de sentila. Habitamos nun consumo excesivo de estímulos precisamente para acalar o sufrimento; en lugar de escuridade, amósase a falsidade da fluorescencia e dos láseres. En xeral, a cultura da rave está moi asociada ao consumo de drogas e iso era algo que eu quería eliminar do poemario: aquí o lisérxico e o alucinóxeno son as luces, os sons, o ritmo que acelera o pulso. A rave móstrase como unha experiencia colectiva despois da cal afrontar a dor, a certeza da morte, a crueldade e a desaparición da inocencia.
Meu loito é un descampado á luz do día, escribo. Unha vez desaparecen os artificios e chega a luz natural, todo o que queda é a incomodidade, a sucidade e a evidencia da ausencia total de fuxida posible.
As coordenadas que aparecen corresponden a lugares reais na contorna de Santo André de Comesaña e os estilos musicais acompañan sensorialmente os poemas: dark drone é un tipo de música experimental minimalista, escuro e grave; o acid house popularizouse nas raves de mediados dos 80; o ruído rosa, finalmente, é moi semellante ao son da auga rompendo nas fervenzas e dise del que é terapéutico. Para min, é a representación desa fonética alterada do seseo e da gheada nun son moi similar a ghssssss… Nunha estrutura circular que abre e pecha co tic-tic das agullas de calceta, esta parte do libro reúne unha das miñas obsesións favoritas: recordar as voces das persoas que quero.
Declaro deserto, pola contra, foi un proceso máis rápido, case botar a pota e atopar nela os primeiros poemas despois duns anos sen poder escribir nin unha soa palabra. Resultou un proceso ben diferente cun traballo de revisión e asesoramento editorial coidado que rematou en versos longos que apenas deixan espazo a respirar. O simún, de feito, é un vento abrasador que sopra nos desertos de África e Arabia e provoca treboadas de area violentas.
Como fondo está un proceso de denuncia a un profesor da Universidade de Santiago de Compostela, da facultade de Filoloxía, que acabou no arquivo, coma practicamente todas as denuncias, por "falta de probas". Este é un universo abafante completamente contraposto ao anterior. Fronte á luminosidade da rave, aquí están o caos, a ansiedade e a escuridade. Descríbese unha violencia concreta, corporal e tanxible que paraliza e desgasta. Unha sorte de xustiza artística fronte á quietude institucional, os abusos de poder e a normalidade coa que a violencia se percibe nas aulas. Na vida, en xeral.
Neste lugar hai unha certa violencia de articular a palabra verdade
Avanzar no deserto supón a constatación de que a violencia, como a area, ateiga os espazos, transfigúrase e sofistica a súa expresión. Hai un corpo que sofre, que nomea e non ten medo de amosarse vulnerable e ferido. Aquí as imaxes teñen textura analóxica e hai moito de suspensión temporal e narrativa. Un desexo de contar a través do corpo, da súa postura, da respiración e da toma de conciencia.
Desde que se publicou, apenas lin esta última parte; hai aquí unha xeografía caótica e dolorosa que non me apetece habitar. O mesmo que me recoñezo resitadora nas palabras de miña avoa, penso, recoñecereime na posibilidade do furacán que pecha o libro. Será cuestión de tempo.
